شرکت داروسازی سمانیک سلامت گستر

برای مشاهده لیست علاقه مندی ها وارد شوید!

مشاهده محصولات فروشگاه

آیا کم کاری تیروئید باعث چاقی می شود؟

دسته بندی :تیروئید ۱ بهمن ۱۴۰۳ دکتر مهرنوش گرشاسبی 406 مشاهده
آیا کم کاری تیروئید باعث چاقی می شود؟

اگرچه دانشمندان می‌دانند که هورمون‌های تیروئید متابولیسم بدن شما را تنظیم می‌کنند، اما رابطه دقیق بین هورمون‌های تیروئید، متابولیسم و ​​تغییرات وزن رابطه پیچیده‌ای است که به خوبی درک نشده است.

هنگامی که تیروئید شما به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند (کم‌کاری تیروئید)، متابولیسم شما کند می‌شود. این باعث کاهش تعداد کالری‌هایی که بدن شما می‌سوزاند و اغلب منجر به افزایش وزن می‌شود. برعکس، وقتی تیروئید شما هورمون‌های زیادی تولید می‌کند (پرکاری تیروئید)، متابولیسم شما بیش از حد افزایش می‌یابد و کالری بیشتری نسبت به حالت عادی می‌سوزاند و احتمالاً منجر به کاهش وزن می‌شود.

رابطه هورمون‌های تیروئید با متابولیسم و وزن بدن

متابولیسم شما شامل یک سری فرآیندهاست که غذا را تجزیه می‌کند و آن را به انرژی مورد نیاز بدن تبدیل می‌کند. همچنین تعیین می‌کند که بدن شما چقدر سریع (یا آهسته) کالری مصرف می‌کند. بخشی از کارآمدی متابولیسم شما توسط ژنتیک تعیین می‌شود.

شما از طریق فعالیت بدنی و با انجام فعالیت‌های روزانه خود کالری می‌سوزانید. بدن شما هنگام استراحت نیز از انرژی استفاده می‌کند. بازدهی که در آن این کار را انجام می‌دهد، نرخ متابولیسم پایه شما (BMR) نامیده می‌شود. هر زمان که انرژی اضافی داشته باشید ( نتیجه خوردن غذای بیشتر از آنچه بدن شما می‌تواند استفاده کند) این انرژی در سلول‌های چربی ذخیره می‌شود و وزن شما افزایش می‌یابد.

نقش هورمون‌های تیروئید در تغییرات وزن

هورمون‌های تیروئید به شدت بر متابولیسم، دمای بدن و تنظیم اشتهای شما تأثیر می‌گذارند. تیروئید شما از نزدیک با هیپوتالاموس( ناحیه کوچکی از مغز) کار می‌کند تا هم وزن و هم تعادل انرژی شما را حفظ کند – آنچه پس از خوردن غذا باقی می‌ماند و بدن شما از کالری مورد نیاز خود استفاده می‌کند. اینکه چگونه این اتفاق می‌افتد دقیقاً مشخص نیست، اما یک چیز مسلم است: این هورمون‌های تیروئید به تنهایی نیستند که در میزان مصرف انرژی بدن شما نقش دارند. هورمون‌های تیروئید همراه با تعدادی دیگر از هورمون‌ها، پروتئین‌ها، گیرنده‌های هسته‌ای و مواد شیمیایی کار می‌کنند، به همین دلیل است که این فرآیند بسیار پیچیده است.

مطالعات مختلف در مورد رابطه بین هورمون‌های تیروئید و افزایش وزن نتایج متفاوتی را نشان داده‌اند. اغلب مطالعات نشان داده است که در جمعیت چاق، موارد زیر در مورد هورمون‌های تیروئید صادق است:

  • سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) یا در انتهای محدوده طبیعی قرار دارد یا افزایش یافته است.
  • سطح T3 آزاد (تری یدوتیرونین) بالا است.
  • سطح T4 آزاد (تیروکسین) کم است.

با این حال، برخی از مطالعات سطح این هورمون‌ها را طبیعی یا حتی کاهش یافته گزارش کرده‌اند. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2014 روی یک نمونه مبتنی بر جامعه از 1944 بزرگسال با عملکرد طبیعی تیروئید که به مدت 11 سال تحت نظر بودند، بررسی شد. محققان دریافتند که سطوح TSH با افزایش وزن در طول زمان در مردان و زنان افزایش می‌یابد. نتایج این مطالعه نشان داد که ارتباط بین TSH و افزایش وزن لزوماً به این معنی نیست که یکی باعث دیگری می‌شود. در عوض، محققان پیشنهاد کردند که عامل سومی نیز در این امر دخیل است. اما یک مطالعه در سال 2017، 1100 شرکت کننده با عملکرد طبیعی تیروئید را مورد بررسی قرار داد و هیچ ارتباطی بین تغییرات TSH و شاخص توده بدنی (BMI) پس از یک دوره پیگیری 10 ساله پیدا نکرد. با این حال این مطالعه نشان داد که بیماران با سطوح پایین‌تر T4 آزاد تمایل به BMI بالاتری داشتند. واریانس نتایج مطالعات بیشتر نشان می‌دهد که رابطه بین هورمون‌های تیروئید و وزن واقعا پیچیده است و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

BMI یک معیار منسوخ و معیوب است زیرا فاکتورهایی مانند ترکیب بدن، قومیت، جنسیت، نژاد و سن را در نظر نمی‌گیرد. اما BMI هنوز به طور گسترده در جامعه پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیرا روشی ارزان و سریع برای تجزیه و تحلیل وضعیت سلامت بالقوه یک فرد است.

کم‌کاری تیروئید و افزایش وزن

همانطور که در بالا توضیح داده شد، توضیح ساده این است که داشتن تیروئید کم‌کار اغلب باعث افزایش وزن افراد می‌شود، زیرا بدن شما به طور موثر کالری مصرف نمی‌کند. مقدار زیادی از این وزن آب و نمک اضافی است.  به طور معمول، هرچه کم‌کاری تیروئید شدیدتر باشد، افزایش وزن بیشتر است، اما معمولاً بین 5 تا 10 پوند است.

بین 10 تا 60 درصد بزرگسالان مبتلا به چاقی نیز کم‌کاری تیروئید خود‌ایمنی دارند. نتایج برخی از مطالعات نشان می‌دهد که حتی کم‌کاری تیروئید خفیف می‌تواند منجر به افزایش وزن و تغییر در BMI شما شود.

کاهش وزن با درمان کم‌کاری تیروئید

مطالعات علمی زیادی در مورد اینکه افراد با کم‌کاری تیروئید با هورمون مصنوعی لووتیروکسین چقدر وزن اضافه می‌کنند یا از دست می‌دهند، وجود ندارد، اما شواهد محدودی که در دسترس است نشان می‌دهد که همه افراد با درمان، وزن کم نمی‌کنند و در افرادی که این کار را انجام می‌دهند، کاهش وزن محدود است.

هنگامی که سطح هورمون شما در محدوده طبیعی قرار دارد، ممکن است مقدار کمی از وزن خود را از دست بدهید که عمدتاً از آب و نمک اضافی تشکیل شده در بدن شما تشکیل شده است. با این حال، افزایش وزن فاکتورهای متعددی دارد و به احتمال زیاد عامل آن به دلیل کم‌کاری تیروئید نیست. یکی از راه‌های تشخیص این موضوع است که آیا درمان به سایر علائم تیروئید (بجز وزن شما) کمک کرده است؟. اگر جواب مثبت باشد، بدان معناست که تیروئید شما به احتمال زیاد تنها عامل افزایش وزن شما نیست.

افسانه کاهش وزن با داروها

شاید شنیده باشید که می‌توان از هورمون‌های تیروئید برای کاهش وزن استفاده کرد، حتی در افرادی که بیماری تیروئید ندارند. در حالی که تحقیقات نشان داده است که اکثر افراد پس از توقف استفاده از آن‌ها تمام وزن خود را به دست می‌آورند. بدتر از آن، مصرف بی‌رویه هورمون‌های تیروئید می‌تواند منجر به عوارض جانبی جدی شود.

 اگر شما نیز در حال حاضر از لووتیروکسین استفاده می‌کنید، افزایش دوز بالاتر از مقدار مورد نیاز می‌تواند منجر به کاهش وزن بیشتر شود، اما معمولاً قابل توجه نیست و این کاهش وزن اغلب پس از کاهش مجدد دوز باز می‌گردد. از طرفی این کار یک راه ناسالم برای کاهش وزن است، زیرا افزایش دوز نیز با واکنش‌های نامطلوب از جمله مشکلات قلبی، بی‌خوابی، سردرد، بی‌نظمی‌های قاعدگی و بثورات پوستی همراه است.

 

پرکاری تیروئید و کاهش وزن: چرا متابولیسم شما به سرعت بالا می‌رود؟

بسیاری از بیماران مبتلا به تیروئید پرکار در نهایت وزن خود را کاهش می‌دهند. به طور کلی، هر چه پرکاری تیروئید شدیدتر باشد، وزن بیشتری از دست می‌رود، اما از آنجایی که متابولیسم در این افراد سخت‌تر و سریع‌تر کار می‌کند، اغلب احساس گرسنگی می‌کنند و در برخی موارد ممکن است در عوض وزن اضافه کنند. این موارد معمولاً پس از درمان پرکاری تیروئید معکوس می‌شود. ممکن است متوجه شوید که تمام وزنی را که از دست داده‌اید به دست آورده‌اید، که کاملا طبیعی است. اگر در نهایت به حالت کم‌کاری تیروئید برسید، همانطور که بسیاری از بیماران پرکاری تیروئید پس از جراحی تیروئید یا درمان با ید رادیواکتیو انجام می‌دهند، ممکن است با چالش‌های حفظ یا کاهش وزن نیز مواجه شوید.

چالش کاهش وزن

وقتی با کم‌کاری تیروئید مواجه هستید، کاهش وزن می‌تواند یک چالش باشد. محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چرا چنین است، اما سطوح پایین T3 و مشکلات مقاومت هورمونی ممکن است نقش داشته باشند. در برخی موارد، دانستن میزان مصرف و گفتگو در مورد بهترین غذاها با یک پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند اولین قدم مفید باشد.

سطوح پایین T3

T3 هورمون فعال تیروئید در سطح سلولی است که اکسیژن و انرژی را به سلول‌ها می‌رساند و اغلب در بیماران کم‌کاری تیروئید کم است. سطوح پایین تر T3 با نرخ متابولیک کمتر در حالت استراحت همراه است. همانطور که قبلا ذکر شد، زمانی که متابولیسم شما پایین است، برای حفظ وزن فعلی بدن یا کاهش وزن، به کالری کمتر و فعالیت بیشتری برای سوزاندن کالری نیاز دارید.

مقاومت هورمونی

یکی دیگر از عوامل موثر در چالش کاهش وزن ممکن است این باشد که مشکلات مقاومت هورمونی اغلب در افراد مبتلا به بیماری تیروئید رخ می‌دهد، از جمله مقاومت به لپتین و مقاومت به انسولین.

مقاومت لپتین

لپتین هورمونی است که توسط سلول‌های چربی شما ترشح می‌شود. علاوه بر حفظ تعادل انرژی و متابولیسم، لپتین همچنین به هیپوتالاموس شما می‌گوید چه زمانی به اندازه کافی غذا خورده‌اید و تولید هورمون تیروئید را برای سوزاندن چربی تحریک می‌کند.

هنگامی که لپتین بیش از حد وجود دارد که در مواقع چاقی نیز اتفاق می افتد، بدن شما نسبت به سیگنال‌های لپتین حساسیت کمتری پیدا می‌کند و در نتیجه مقاومت لپتین ایجاد می‌شود. در این بین، تیروئید شما با افزایش اشتها، متابولیسم شما را کند می‌کند، بیشتر غذا می‌خورید و کالری کمتری می‌سوزانید که همگی منجر به افزایش وزن می‌شوند. هرچه وزن بیشتری اضافه کنید، سلول‌های چربی لپتین بیشتری تولید می‌کنند و این چرخه را بیشتر فعال می‌کند.

مقاومت به انسولین

انسولین هورمونی است که توسط لوزالمعده تولید می‌شود و سطح قند خون شما را تنظیم می‌کند. انسولین به این صورت عمل می‌کند که به سلول‌های شما می‌گوید که قند اضافی یا گلوکز موجود در خون را بعد از خوردن غذا جذب کنند و از آن برای انرژی استفاده کنند.

مانند مقاومت به لپتین، زمانی که سطح انسولین شما به طور مداوم بالا می‌رود، سلول‌های شما نسبت به سیگنال‌هایی که انسولین می‌دهد کمتر حساس می‌شوند و در نتیجه نیاز به انسولین بیشتر برای ثابت نگه داشتن سطح قند خون می‌شود. داشتن سطوح بالاتر انسولین باعث افزایش وزن و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 می‌شود.

انسولین یک هورمون چربی‌ساز در نظر گرفته می‌شود و مقدار چربی اطراف اندام‌های شکمی را افزایش می‌دهد که بسیار التهابی است و می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع ۲ را افزایش دهد. مطالعات نشان می‌‌دهد که هم پرکاری تیروئید و هم کم‌کاری تیروئید می‌توانند مقاومت به انسولین ایجاد کنند.

کم کاری تیروئید و چاقی

سوالات متداول

آیا کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث چاقی شود؟

بله، کم‌کاری تیروئید با کاهش سطح هورمون‌های تیروئیدی می‌تواند متابولیسم را کند کرده و باعث تجمع چربی در بدن و افزایش وزن شود.

کم‌کاری تیروئید جگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص کم‌کاری تیروئید معمولاً با افزایش خون برای اندازه‌گیری سطح هورمون‌های تیروئیدی (T4 وTSH) انجام می‌شود.

آیا درمان کم‌کاری تیروئید می‌تواند به کاهش وزن کمک کند؟

بله درمان کم‌کاری تیروئید معمولاً شامل مصرف هورمون‌های تیروئیدی است که می‌تواند به بهبود متابولیسم و کاهش وزن کمک کند.

آیا همه افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید چاق می‌شوند؟

خیر، همه افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید چاق نمی‌شوند. عوامل دیگری مانند ژنتیک، رژیم غذایی و سطح فعالیت بدنی تیز تاثیرگذار هستند.

چه اقداماتی می‌توان برای مدیریت وزن در افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید انجام داد؟

رعایت یک رژیم غذایی متعادل، افزایش فعالیت بدنی و پیگیری منظم با پزشک برای تنطیم دوز داروهای تیروئیدی می‌تواند مفید باشد.

جمع‌بندی

واقعیت این است که اگر تیروئید کم‌کار دارید، ممکن است مجبور باشید برای کاهش وزن، سخت‌تر از افراد بدون اختلال تیروئید تلاش کنید. اگر به طور مداوم با موانع برخورد می‌کنید، با پزشک خود در مورد درمان بهینه صحبت کنید. هنگامی که درمان شما بهینه شد ممکن است متوجه شوید که کاهش وزن آسان‌تر است. طبق نظریه انجمن تیروئید آمریکا، زمانی که سطح هورمون تیروئید شما نرمال شود، باید بتوانید وزن خود را مانند افراد بدون بیماری تیروئید کاهش دهید، حفظ کنید یا وزن خود را افزایش دهید.

سطح هورمون‌های خود را بررسی کنید، از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید و عضلات خود را تقویت کنید تا توانایی خود را برای از دست دادن وزن اضافی افزایش دهید. مهمتر از همه، تسلیم نشوید. سخت‌کوشی و اراده می‌تواند شما را به جایی که می‌خواهید برساند.

دکتر مهرنوش گرشاسبی
دکتر مهرنوش گرشاسبی

دکتر گرشاسبی دکتری اگروتکنولوژی مهرنوش گرشاسبی هستم دکترای اگروتکنولوژی و مدرس و محقق گیاهان دارویی که به صورت تخصصی در حوزه تولید محتوای مجموعه سمانیک فعالیت می‌کنم.

در گروه تلگرام، هر سوال پزشکی داشته باشید را پاسخ خواهیم داد! عضویت در گروه تلگرامی

مطالب زیر را حتما بخوانید:

قوانین ارسال دیدگاه در سایت.

  • چنانچه دیدگاه شما جنبه ی تبلیغاتی داشته باشد تایید نخواهد شد.
  • چنانچه از لینک سایر وبسایت ها و یا وبسایت خود در دیدگاه استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد.
  • چنانچه در دیدگاه خود از شماره تماس، ایمیل و آیدی تلگرام استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لینک کوتاه:
سوالی دارید از ما بپرسید
×
سراب‌پور Whatsapp chat
دکتر صدف عبدیان Whatsapp chat
2 +