تفاوت دیابت نوع 1 و 2 چیست؟

سه نوع اصلی دیابت عبارتند از دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری. بسته به نوع دیابتی که ایجاد می‌شود بدن فرد ممکن است اصلا انسولینی تولید نکند، انسولین تولیدی توسط بدن فرد کافی نباشد و یا بدن نتواند به درستی از انسولین تولید شده استفاده کند. وقتی هر یک از این موارد اتفاق می‌افتد، بدن نمی‌تواند قند را از خون به سلول‌ها وارد کند و این مسئله می‌تواند منجر به افزایش سطح قند خون شود. در واقع کمبود انسولین یا مقاومت به آن باعث تجمع قند در خون می‌شود که منجر به ایجاد مشکلات سلامتی خواهد شد.

دیابت نوع 1 از دسته بیماری‌های خودایمنی است و معمولا در کودکان و بزرگسالان جوان‌تر ایجاد می‌شود اما نوع 2 معمولا در افراد بالای 45 سال ظاهر می‌شود. در هر دو مورد کنترل سطح قند خون، کلسترول و فشار خون از اهمیت بالایی برخوردار است.

در این مقاله به انواع دیابت و تفاوت آن‌ها می‌پردازیم.

چه چیزی باعث دیابت می‌شود؟

دیابت نوع 1

یافته‌های کنونی نشان می‌دهد دیابت نوع 1، یک نوع بیماری خودایمنی است. این بدان معناست که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به سلول‌های بتا در لوزالمعده که انسولین تولید می‌کنند حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. این آسیب دائمی است. عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد این بیماری نقش دارند.

دیابت نوع 2

دیابت نوع 2 با مقاومت به انسولین شروع می‌شود. در واقع بدن نمی‌تواند به‌طور موثر و کامل از انسولین استفاده کند که باعث می‌شود سلول‌های بتا با توان بیشتری در جهت تولید انسولین تلاش کنند و این امر تا جایی ادامه پیدا می‌کند که انسولین تولیدی دیگر جوابگوی نیاز نخواهد بود. در این حالت مجددا انسولین تولیدی کاهش می‎یاید و مجددا قند خون بالا خواهد ماند. ژنتیک، داشتن سبک زندگی کم‌تحرک و داشتن اضافه وزن و چاقی از عوامل ایجاد این بیماری هستند.

دیابت بارداری

این نوع دیابت در دوران بارداری و توسط هورمون‌های این دوران ایجاد می‌شوند. یکی از اعمال این هورمون‌ها مهار کردن عملکرد انسولین است. این نوع دیابت فقط در دوران بارداری اتفاق می‌افتد و اغلب در افراد مبتلا به پیش‌دیابت و دارای سابقه خانوادگی دیابت دیده می‌شود. حدود 50 درصد از افراد مبتلا به دیابت بارداری به دیابت نوع 2 مبتلا می‌شوند.

علائم دیابت چیست؟

علائم دیابت کنترل نشده عبارتند از:

• تشنگی و گرسنگی مفرط
• تکرر ادرار
• خواب آلودگی یا خستگی
• پوست خشک
• تاری دید
• زخم‌هایی که دیر التیام می‌یابند

دیابت نوع 2 می‌تواند باعث ایجاد لکه‌هایی با رنگ تغییر یافته در قسمت چین‌های پوست در نواحی زیر بغل و گردن بشود. از آن‌جایی که تشخیص دیابت نوع 2 معمولاً بیشتر طول می‌کشد، ممکن است در زمان تشخیص علائم بیشتری از این بیماری مانند درد یا بی‌حسی در پاها ایجاد شده باشد.

دیابت نوع 1 اغلب سریع‌تر ایجاد می‌شود و می‌تواند علائمی مانند کاهش وزن یا وضعیتی به نام کتواسیدوز دیابتی ایجاد کند. کتواسیدوز دیابتی زمانی رخ می‌دهد که قند خون بسیار بالا باشد اما انسولین در بدن شما کم باشد یا اصلا وجود نداشته باشد.

علائم هر دو نوع دیابت ممکن است در هر سنی ظاهر شود، اما نوع 1 معمولا در کودکان و بزرگسالان جوان ظاهر می‌شود. نوع 2 معمولاً در افراد بالای 45 سال ظاهر می‌شود. اما امروزه افراد جوان‌تر به‌دلیل سبک زندگی بی‌تحرک و افزایش وزن به‌طور فزاینده‌ای به دیابت نوع 2 مبتلا می‌شوند.

عوارض احتمالی دیابت چیست؟

معمولاً عوارض دیابت در طول زمان ایجاد می‌شوند. عدم مدیریت سطح قند خون خطر بروز عوارض جدی را افزایش می‌دهد که می‌تواند حتی زندگی را تهدید کند. عوارض مزمن دیابت عبارتند از:

• بیماری‌های عروقی که می‌تواند منجر به حمله قلبی یا سکته شود.
• مشکلات چشمی (رتینوپاتی)
• عفونت یا بیماری‌های پوستی
• آسیب عصبی (نوروپاتی)
• آسیب کلیه (نفروپاتی)
• قطع عضو به دلیل نوروپاتی یا بیماری عروقی

دیابت نوع 2 ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد، به خصوص اگر سطح قند خون فرد  به خوبی مدیریت و کنترل نشود.

عوارض در بارداری

سطح بالای قند خون در دوران بارداری می‌تواند خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:

• فشار خون بالا
• پره اکلامپسی
• سقط جنین یا مرده‌ایی
• نقائص هنگام تولد

انواع مختلف دیابت چگونه درمان می‌شوند؟

خیلی مهم نیست که چه نوع دیابتی دارید، مسئله‌ای که اهمیت دارد این است که باید برای مدیریت دیابت حتما با پزشک خود ارتباط داشته باشید. در مدیریت بیماری شما آن چیزی که اهمیت دارد این است که سطح گلوکز خونتان را در محدوده‌ی هدف خود نگه دارید. این‌که محدوده‌ی هدف قند خون شما چقدر است توسط پزشک به شما گفته خواهد شد. این محدوده با توجه به نوع دیابت، سن و وجود یا نبود عوارض متفاوت است.

فعالیت بدنی از مهم‌ترین موارد در مدیریت دیابت است. همچنین  باید یک رژیم غذایی متعادل و مناسب داشته باشید. علاوه بر این باید فشار خون و کلسترول خود را نیز مدیریت کنید.

درمان دیابت نوع 1

همه‌ی افراد مبتلا به دیابت نوع 1 برای زنده ماندن باید انسولین مصرف کنند زیرا آسیبی که به پانکراس آن‌ها وارد شده دائمی است. در حال حاضر انسولین درست زیر پوست تزریق می‌شود. فرد بیمار همچنین می‌تواند از پمپ‌های انسولین استفاده کند. این دستگاه در خارج از بدن قرار می‌گیرد و می‌تواند برای آزادسازی دوز مشخص از انسولین برنامه‌ریزی شود.

خوشبختانه در حال حاضر دستگاه‌هایی وجود دارند که سطح قند خون را به صورت شبانه‌روزی بررسی می‌کنند. علاوه بر ضرورت داشتن کنترل قند خون، در صورت لزوم ممکن است برای مدیریت کلسترول، فشار خون بالا یا سایر عوارض نیز نیاز به مصرف دارو داشته باشید.

درمان دیابت نوع 2

دیابت نوع 2 را می‌توان با رژیم غذایی و ورزش کنترل و گاهی اوقات حتی معکوس کرد. همچنین انواع داروها وجود دارند که می‌توان از آن برای مدیریت قند خون در این نوع دیابت استفاده کرد. اولین داروی مورد استفاده معمولا متفورمین است. این دارو از طریق کاهش تولید گلوکز در کبد اثر خود را اعمال می‌کند. در هر صورت اگر این دارو موثر نباشد پزشک داروهای دیگری را تجویز خواهد کرد.

در این نوع دیابت هم کنترل دقیق سطح قند خون از اهمیت بالایی برخوردار است و شاید لازم باشد برای مدیریت فشار خون و مقدار کلسترول موجود در بدنتان نیز نیاز به مصرف دارو داشته باشید.

چگونه از ابتلا به دیابت جلوگیری کنیم؟

هیچ روش پیشگیرانه‌ی شناخته شده‌ای برای دیابت نوع 1 وجود ندارد. این بیماری اساس ژنتیکی دارد. اما با رعایت موارد زیر می‌توانید خطر ابتلای به دیابت نوع 2 را کاهش دهید:

• وزن خود را مدیریت کنید.
• یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی، سبزیجات و میوه‌ها داشته باشید.
• به‌طور منظم ورزش کنید.
• سیگار نکشید و سطح تری‌گلیسیرید و کلسترول خون خود را کنترل کنید.

سخن نهایی

آن‌چه در این مقاله گفته شد ترجمه‌ی یک مقاله‌ی علمی بود. اما باید بدانید که اگر ابتلای به دیابت در ژن‌های شما نهفته باشد و در محیط القا کننده‌ی بیان این ژن‌ها زندگی کنید، قطعا به این بیماری مبتلا خواهید شد. توصیه‌ای که من به شما دارم این است که از میزان استرس و اضطراب خود بکاهید زیرا عامل ایجاد بسیاری از شرایط بیماری‌زا است. در وهله‌ی بعد رژیم غذایی متعادل داشته باشید و سعید کنید هر نوع ماده‌ی غذایی را از طریق غذاهای سالم به بدن خود برسانید و با انجام فعالیت و پرهیز از بیکاری، سلامت خود را تا حد زیادی تضمین کنید.

منبع

What Are the Different Types of Diabetes?