کرونا چه سالی اومد؟

کرونا یک خانواده‌ی بزرگ از ویروس‌های مختلف است. برخی از آن‌ها باعث سرماخوردگی معمولی در انسان می‌شوند در حالی که بعضی دیگر حیواناتی مانند خفاش‌ها، شترها و گاوها را آلوده می‌کنند. ویروس کرونا سالیان زیادی است که با انسان‌ها ارتباط دارد اما در زمان پاندمی، سویه‌ی جدید آن مهمان جهانیان شد.

سویه‌ی جدید ویروس کرونا، یعنی SARS-CoV-2 چگونه پدید آمد؟ کرونا چه سالی اومد؟ سویه‌ی جدید کرونا، در نوامبر 2019 در ووهان چین شناسایی شد و در مارچ 2020، به طور رسمی اعلام پاندمی شد.

در ادامه آنچه تاکنون درباره‌ی تاریخچه ویروس کرونا، ویژگی‌های آن و اعلام همه‌گیری جهانی‌اش در دسترس است را با هم مرور می‌کنیم.در کنار بررسی زمان شیوع کرونا، آشنایی با نشانه‌های بالینی این بیماری نیز اهمیت زیادی دارد. اگر می‌خواهید بدانید علائم کرونا چیست و این ویروس چگونه خود را در بدن انسان نشان می‌دهد، پیشنهاد می‌کنم مقاله‌ی اختصاصی ما درباره‌ی این موضوع را نیز مطالعه کنید.

علت نام‌گذاری ویروس SARS-CoV-2 ( ویروس عامل بیماری کرونا) چیست؟

ویروس SARS-CoV-2 که عامل ابتلا به بیماری کووید۱۹ است، بر اساس ساختار ژنتیکی‌اش نام‌گذاری شده است؛ همان روشی که برای نام‌گذاری همه ویروس‌ها استفاده می‌شود. از نظر ژنتیکی، ویروس SARS-CoV-2 شباهت زیادی به ویروسی دارد که در سال ۲۰۰۳ باعث شیوع بیماری سارسSARS-COV) ( شد.

بیماری کووید-19 اولین بار از کجا نشات گرفت؟

در مورد منشأ بیماری کرونا یا  کووید ۱۹ دو فرضیه‌ی اصلی مطرح است: یکی تماس مستقیم با یک حیوان آلوده و دیگری احتمال نشت ویروس از یک آزمایشگاه. با این حال، شواهد کافی برای اثبات قطعی هیچ‌کدام از این دو نظریه وجود ندارد.

داستان گزارش‌های اطلاعاتی جدید کرونا و تبعیض علیه آسیایی‌ها چه بود؟

طبق جدیدترین گزارش‌های اطلاعاتی، ویروس SARS-CoV-2 نه به‌صورت مصنوعی مهندسی ژنتیک شده و نه به‌عنوان یک سلاح بیولوژیکی تولید شده است. با این حال، این گزارش‌ها احتمال می‌دهند که نوعی ویروس کرونا در یک آزمایشگاه و در حال مطالعه روی حیوانات بوده و در همان محیط، تماس و انتقال اولیه رخ داده باشد. با این وجود هنوز شواهد کافی برای رسیدن به یک نتیجه‌گیری قطعی وجود ندارد.

از آنجا که نخستین موارد ابتلا به کووید۱۹ در چین شناسایی شدند، بحث‌های زیادی درباره منشأ این ویروس شکل گرفت که متأسفانه منجر به افزایش گفتارها و رفتارهای تبعیض‌آمیز علیه آسیایی‌ها شد. این در حالی است که اپیدمی‌های مهم و خطرناک دیگری مانند ویروس ابولا و ویروس زیکا در قاره‌های دیگر آغاز شده‌اند. آنچه ویروس کرونا را متمایز کرده، این است که برخلاف سایر بیماری‌ها، یک گروه نژادی یا قومی خاص برای آن مقصر شناخته شده و هدف قرار گرفته‌اند.

چرا نام این بیماری کووید-۱۹ است؟

ویروسی که عامل بیماری کرونا یا همان کووید-۱۹ شناخته می‌شود، SARS-CoV-2 یا ویروس کرونا نوع ۲ نام دارد. در ابتدای شیوع، بیماری ناشی از این ویروس با عنوان «کرونای جدید ۲۰۱۹» شناخته می‌شد، اما نام کوتاه‌شده‌ی آن «کووید-۱۹» به‌سرعت رایج شد. نام‌گذاری ویروس‌ها معمولاً بر اساس ساختار ژنتیکی آن‌ها انجام می‌شود. ویروس SARS-CoV-2 نیز به‌دلیل شباهت ژنتیکی با ویروسی که در سال ۲۰۰۳ باعث شیوع بیماری سارس شد، این نام را دریافت کرده است.

شما باید هنگام اشاره به بیماری کرونا از زبان علمی استفاده کنید و از به‌کار بردن اصطلاحاتی مانند «آنفلوانزای ووهان» یا «آنفلوانزای چینی» جداً خودداری نمایید. این عبارات نه‌تنها غیرعلمی هستند، بلکه موجب افزایش نژادپرستی و خشونت علیه آسیایی‌ها شده‌اند. همچنین اطلاق واژه‌ی «آنفلوانزا» به کووید-۱۹ نادرست است؛ چرا که ویروس عامل بیماری کرونا با ویروس آنفلوانزا  تفاوت دارد. تا اواخر سال ۲۰۲۳، بیماری کووید۱۹  جان نزدیک به ۷ میلیون نفر را در سراسر جهان گرفته است.

کرونا چه سالی اومد؟ نخستین مورد ابتلا به کرونا چه زمانی شناسایی شد؟

مطالعات متعددی برای بررسی منشأ ویروس SARS-CoV-2 انجام شده‌اند، اما تاکنون هیچ‌یک به نتیجه‌ای قطعی نرسیده‌اند. ویروس‌هایی که باعث بروز سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) و سندرم تنفسی حاد شدید (SARS) شدند، منشأشان خفاش‌ها بوده است.

بیماری کرونا نخستین ‌بار در مقیاسی محدود در نوامبر ۲۰۱۹ ظاهر شد و نخستین قسمت بزرگ موارد ابتلا در دسامبر همان سال در شهر ووهان چین شناسایی گردید.

در ابتدا گمان می‌رفت که ویروس SARS-CoV-2 در یکی از بازارهای روباز ووهان موسوم به بازارهای خیس به انسان منتقل شده باشد. بازارهای خیس، مکان‌هایی تقریبا روباز یا کاملاً روباز هستند که محصولات تازه مانند میوه، سبزیجات و گوشت عرضه می‌کنند. دفتر سازمان جهانی بهداشت در داخل کشور چین، گزارش‌هایی از موارد متعدد ذات‌الریه با علت ناشناخته دریافت کرد که علائمی چون تب و تنگی نفس داشتند و به نظر می‌رسید با این بازار خاص مرتبط باشند.

با گسترش بیماری کووید-19 در داخل و خارج از چین، افرادی آلوده شدند که هیچ تماس مستقیمی با حیوانات نداشتند. این موضوع نشان داد که ویروس از انسان به انسان منتقل می‌شود. این روند انتقال به ایالات متحده و سایر نقاط جهان ادامه پیدا کرد و افراد، بدون آگاهی ویروس را به یکدیگر منتقل کردند. همین شیوع گسترده در سطح جهانی باعث شد که سازمان جهانی بهداشت در تاریخ ۱۱ مارس ۲۰۲۰ به‌طور رسمی وضعیت «همه‌گیری جهانی» یا پاندمی را اعلام کند.

تجارب بیماران

محمدرضا، ۲۸ ساله:” در فروردین ۹۹، حس بویایی‌ام رو یک‌دفعه از دست دادم. نه تب داشتم، نه سرفه. ولی چون درباره‌ی این علامت جدید کرونا شنیده بودم، جدی گرفتم. تست دادم و معلوم شد کرونا دارم. برای چند روز فقط بی‌حالی شدید و بدن‌درد داشتم. تجربه‌ی عجیبی بود، چون فکر می‌کردم اگه علائم خفیف باشه، نباید خیلی نگران باشم، ولی واقعاً از نظر روانی خیلی آزاردهنده بود.”

مهتاب، ۲۲ ساله :” برای پروژه پایان‌نامه مجبور بودم برم دانشگاه. چند بار ماسک نزدم چون کلاس خلوت بود. بعد از چند روز دچار بی‌حالی، گلودرد و تب شدم. اول فکر کردم سرماخوردگیه. ولی تست دادم و کرونا بود. بعد از اون ماجرا خیلی محتاط‌تر شدم. دوران قرنطینه برام سخت بود، چون توی خوابگاه تنها مونده بودم.”

سارا، ۳۶ ساله:” قبل از اینکه واکسن‌ها بیاد، یه روز بعد از مدرسه با سردرد برگشتم خونه. فرداش تب و سرفه هم اضافه شد. تست دادم و کرونا بود. چون بیماری زمینه‌ای داشتم، خیلی ترسیدم. ۱۰ روز قرنطینه شدم. خدا رو شکر با مراقبت خونگی خوب شدم، ولی بعدش مدتی دچار اضطراب و بی‌خوابی بودم. حتی بعد از بهبود، هنوز از بوی قهوه چیزی حس نمی‌کردم.”

سوالات متداول

نتیجه گیری

بیماری کرونا یا همان کووید۱۹ یکی از هفت نوع ویروس کرونایی است که تاکنون شناخته شده و قادر به آلوده کردن انسان است. ویروس SARS-CoV-2 که عامل بیماری کووید-۱۹ محسوب می‌شود، از نظر ژنتیکی با ویروسی که در سال ۲۰۰۳ باعث شیوع بیماری سارس شد، ارتباط نزدیکی دارد.

با این حال، هنوز نظریه‌ای قطعی درباره منشأ بیماری کرونا وجود ندارد. دانشمندان مطمئن نیستند که آیا این ویروس از حیوانات به انسان منتقل شده یا در محیط آزمایشگاهی شکل گرفته است. از آن‌جا که شیوع اولیه این بیماری از شهر ووهان چین آغاز شد، موجی از گفتارها و رفتارهای نژادپرستانه علیه آسیایی‌ها شکل گرفت؛ موضوعی که در اپیدمی‌های پیشین سابقه نداشت.

اکنون که چندین سال از آغاز همه‌گیری جهانی می‌گذرد، تاریخچه‌ی این ویروس جدید همچنان در حال نگارش است و هنوز بسیاری از ابعاد آن به‌طور کامل روشن نشده‌اند.

منابع

Coronavirus History: How Did Coronavirus Start?

As Coronavirus Spreads, Experts Explain When to Call a Doctor, How Testing Works and More | UC San Francisco

The proximal origin of SARS-CoV-2 | Nature Medicine

Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virus origins and receptor binding – The Lancet

History and recent advances in coronavirus discovery – PubMed