چگونه باد معده را از بین ببریم؟ [15 روش از بین بردن نفخ شکم فوری]

نفخ شکم برای هرکدام از شما ممکن است اتفاق بیفتد. این اتفاق خصوصا در کسانی که به اختلالات گوارشی مثل یبوست یا سندروم روده تحریک‌ پذیر (IBS) مبتلا هستند رایج‌تر است. علاوه بر استفاده از داروهای ضد نفخ، مثل دایمتیکون، راهکارهای ساده‌تری نیز برای کاهش این نفخ در دسترس می‌باشد.

مصرف دمنوش زنجبیل، نعنا فلفلی، بابونه، عرق رازیانه، آب ولرم، ماساژ دورانی شکمی در جهت کولون و داشتن روتین ورزشی پیاده‌روی، دویدن، یوگا و استفاده از کمپرس گرم، می‌تواند باد معده شما را سریع از بین ببرند.

در ادامه با من همراه باشید تا بهترین راهکارها برای رفع سریع باد معده را برایتان شرح دهم.

باد معده جیست؟

گاز جمع‌شده در معده، ممکن است در اثر تجمع گاز در معده و روده تا رسیدن به سرطان روده، اتفاق افتاده باشد. باد معده اگر به شکل ملایم و غیر مزمن باشد، مشکلی ندارد. اما اگر این باد معده مزمن بود، ممکن است نشانه‌ی ابتلا به یک اختلال گوارشی و نیازمند به درمان باشد.

علائم باد معده چیست؟ 

براساس گفته‌ی موسسه‌ی ملی بیماری‌های دیابت، گوارش و کلیه، شایع‌ترین علامت‌های باد معده عبارتند از:

• آروغ ‌زدن
• نفخ شکم
• ایجاد درد یا ناراحتی در شکم

این علائم ممکن است با اختلالاتی مثل سوء هاضمه، سوزش سر معده، اسهال و یبوست نیز همراه باشد.

علت ایجاد باد معده چیست؟

دلایل متفاوتی در ایجاد باد معده نقش دارند از جمله:

1. بلعیدن هوا (در اثر تند غذاخوردن، آدامس جویدن، صحبت کردن حین غذاخوردن، سیگارکشیدن، استفاده از نوشیدنی‌های گازدار و …)
2. بیماری رفلاکس معده به مری (برگشت اسید معده به سمت مری و ایجاد آسیب به دیواره‌ی انتهایی مری و تجربه‌ی سوزش معده)
3. سرطان روده
4. یبوست مزمن
5. انسداد روده
6. زخم معده
7. ابتلا به انواع فتق

توجه داشته باشید که موارد 1 و 2، بیشتر از سایرین منجر به ایجاد باد معده می‌شوند.

علت ایجاد باد در نواحی پایین‌ تر از معده چیست؟

در برخی مواقع، شما ممکن است نفخ را در نواحی پایین‌تر از معده تجربه کنید. علت این اتفاق ممکن است دلایل ذیل باشد:

• ایجاد گاز در روده و حرکت به سمت معده در اثر تجزیه‌ی مواد غذایی در روده (خروج به شکل باد گلو یا خروج از روده به سمت انتهای آن)
• مصرف برخی ترکیبات نفاخ مثل کلم بروکلی، گل کلم، پیاز، لوبیا چیتی، لوبیا چشم بلبلی، لبنیات، علات‌های پر فیبر و علات کامل، میوه، برخی قندهای جایگزین مثل سوربیتول، مانیتول و زایلیتول
• ابتلا به سندروم روده‌ی تحریک‌پذیر (IBS)، می‌تواند علائمی مثل یبوست، اسهال و ایجاد گاز در روده شود. همچنین در برخی مواقع دل درد و حالت تهوع ممکن است رخ دهد. علت ایجاد این اختلال هنوز مشخص نیست اما حدس زده می‌شود به دلیل عبور سریع یا کند غذا در روده باشد.
• تجمع بیش از اندازه‌ی باکتری‌های روده می‌تواند منجر به ایجاد گاز روده شود. این حالت به دلیل کاهش حرکات گوارشی در روده کوچک رخ می‌دهد و ممکن است منجر به درد در شکم، اسهال، یبوست، حالت تهوع یا خستگی شود.
• عدم تحمل برحی ترکیبات غذایی مثل لاکتوز (قند موجود در در شیر و لبنیات)، فروکتوز (قند موجود در میوه) و گلوتن (پروتئین موجود در غلات)

چگونه باد معده را از بین ببریم؟ + [15 راهکار آسان برای رفع سریع باد معده]

1. آب گرم بنوشید: نوشیدن آب گرم، منجر به افزایش حرکات گوارشی می‌شود و گازهای به دام افتاده را به حرکت در می‌آورد. بدین ترتیب، کرامپ‌های شکمی کاهش می‌یابند.
2. از دمنوش‌های گیاهی بادیان، نعنا فلفلی، بابونه و زنجبیل بنوشید. اگر اسهال مکرر دارید، دمنوش بادیان برای شما مناسب نخواهد بود.
3. سرکه سیب در بهبود سوء هاضمه، نفخ و باد گلو موثر است. ترکیب یک قاشق غذاخوری سرکه سیب با دو لیوان آب گرم برای بهبود باد معده موثر خواهد بود.
4. استفاده از دانه‌ی رازیانه منجر به بهبود باد روده به طور طبیعی می‌شود. 1 قاسق چای خوری از آن ایمن خواهد بود و شما می‌توانید آن‌ها را بجوید . مصرف دانه‌ی رازیانه در بارداری و شیردهی مجاز نمی‌باشد.
5. از دمنوش نعنا فلفلی استفاده کنید. این گیاه در کاهش باد گلو و معده موثر است. این گیاه درصورت کمبود آهن در شما، منع مصرف دارد.
6. از زنجبیل استفاده کنید. زنجبیل میزان گاز ناشی از تخمیر مواد غذایی را در معده شما کاهش می‌دهد و بنابراین در بهبود علائمتان موثر است.
7. شاید برایتان جالب باشد که بدانید بکینگ پودر، در کاهش نفخ معده خصوصا در دوران بارداری خانم‌ها موثر است. شما می‌توانید نصف قاشق چای‌خوری بکینگ پودر را در 8 اونس آب ترکیب کنید و میل کنید. به هیچ عنوان بیش از نصف قاشق چایخوری از بکنیگ پودر استفاده نکنید.
8. ماساژ شکم، در تحریک حرکات دستگاه گوارش شما و خروج راحت‌تر باد از آن موثر است. کافی است قسمتی را که درد می‌کند، به صورت دورانی و آرام در جهت کولون خود ماساژ دهید تا باد در مسیر درست حرکت کند و خارج شود.
9. روغن میخک استفاده کنید. روغن میخک در کاهش علائم سوء هاضمه، باد معده و گلو موثر است. درواقع این کار را با تجریک آنزیم‌های گوارشی و کاهش تولید گاز انجام می‌دهد.  این روغن در کودکان مجاز به مصرف نمی‌باشد.
10. فعالیت فیزیکی، از دیگر عواملی است که در بهبود عملکرد روده‌ای شما نقش  دارد. پیاده‌روی آسان‌ترین فعالیتی است که شما می‌توانید انجام دهید، در هرکجا و هرزمانی. دویدن و دوچرخه سواری نیز از جمله فعالیت‌های مناسب برای شما هستند. حتما در حین و پس از ورزش، آب مصرف کنید و هیدراته بمانید.
11. یوگا، گزینه‌ی ورزش مناسبی است که درصورتی که شما فضای کافی داشته باشید، بسیار کمک‌کننده خواهد بود. سعی کنید روی دو زانوی خود بخوابید (Child pose) و دست‌هایتان را به سمت جلو بکشید. این حالت به خروج آسان‌تر گاز کمک خواهد کرد. همچنین حرکت happy baby pose نیز در خروج بهتر گاز از دستگاه گوارش شما موثر است.
12. عمیق تنفس کنید. این کار را درحالتی انجام دهید که به پشت دراز کشیده‌اید، یک دستتان بر روی سینه و دست دیگر بر روی شکمتان باشد. سپس به شکل عمیق برای 1 الی 2 ثانیه دم (شکم شما کامل باید منبسط شود) و باری 8 ثانیه بازدم کنید. می‌توانید بین 5 الی 15 دقیقه این کار را ادامه دهید.
13. هرگز باد و گاز معده و روده را نگه ندارید. این کار باعث ایجاد درد بیشتر در شما می‌شود. خوابیدن به سمت چپ بدن، به آزاد شدن گاز در حالت طبیعی کمک خواهد کرد.
14. به موقع اجابت مزاج کنید. گاهی اوقات باد معده به دلیل یبوست در دستگاه گوارش شما گیر می‌افتد. بنابراین شما باید به خود زمان دهید. از فیبر به فراوانی استفاده کنید. مکمل‌های ملین اسمزی نیز گزینه‌های مفیدی برای شما خواهند بود. در صورت یبوست شدید، می‌توانید نحت نظر پزشک، تنقیه‌ی مدفوع انجام دهید.
15. از داروهای کاهنده‌ی باد معده استفاده کنید. دایمتیکون، از جمله داروهای بدون نسخه‌ای می‌باشد که در کاهش باد گلوی شما موثر است. این دارو بهتر است همراه با هر وعده‌ی غذایی مصرف شود. مکمل لیپومان، دیگری محصول داروخانه‌ای می‌باشد که در کاهش علائم سوء هاضمه و نفخ موثر است.

سوالات متداول

نتیجه گیری

باد معده، در اثر عوامل مختلفی مثل بلعیدن هوا، رفلاکس معده به مری، یبوست مزمن، انسداد روده، زحم معده، انواع فتق و … در دستگاه گوارش شما ایجاد می‌شود. برای بهبود آن، بهتر است آب ولرم بنوشید، از دمنوش‌های زنجبیل، بادیان، نعنافلفلی و بابونه استفاده کنید، ماساژ شکم انجام دهید، به موقع اجابت مزاج کنید، پیاده‌روی و یوگا انجام دهید و بسیاری از موارد دیگر که در بالا ذکر کردیم. دایمتیکون و مکمل لیپومان، دو گزینه‌ی مناسب برای کاهش باد معده شما هستند.

منبع

Eating, Diet, & Nutrition for Gas in the Digestive Tract – NIDDK

Food intolerance – NHS

Irritable bowel syndrome (IBS) | NHS inform

Gas in the Digestive Tract | Johns Hopkins Medicine