چه کسانی کولیت عصبی دارند؟

علائم کولیت اولسراتیو می‌تواند بر سلامت روحی و جسمی تأثیر بگذارد و باعث ناراحتی شود. کولیت اولسراتیو یک بیماری التهابی مزمن روده است که باعث ایجاد زخم و التهاب پوشش داخلی روده بزرگ می‌شود. کولیت روده عصبی با بهم خوردن توازن اعصابی بروز می‌کند که احساس روده را به مغز منتقل می‌کند. فشارهای روحی، فشار کار روزانه و مصرف برخی از مواد غذایی موجب بر هم خوردن و اختلال در سیستم عصبی روده می‌شود. در این مقاله ما پیوندهای بین کولیت اولسراتیو و شرایط سلامت روان، استراتژی‌ها و درمان‌ها را بررسی می‌کنیم.

ارتباط روده و مغز

محور روده-مغز رابط بین روده و سیستم عصبی مرکزی است. ماهیچه‌ها و مخاط دستگاه گوارش توسط سیگنال‌های عصبی کنترل می‌شوند و روده نیز به همین ترتیب با سیستم عصبی مرکزی ارتباط برقرار می‌کند. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که میکروبیوم روده می‌تواند بر سیگنال‌های مغز تأثیر بگذارد و مناطقی از مغز را فعال کند که احساسات را تنظیم می‌کند. افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو بیش از دیگران در معرض اضطراب یا افسردگی هستند.

یک سوم افراد مبتلا به بیماری التهابی روده علائم اضطراب و یک چهارم علائم افسردگی را تجربه می‌کنند. شواهد تحقیقاتی مختلف نشان می‌دهد که اضطراب و استرس به نوبه خود می‌توانند باعث تشدید بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو شوند. به همین دلیل دریافت درمان برای اثرات فیزیولوژیکی و روانی کولیت اولسراتیو می‌تواند مهم باشد.

محققان در یک مطالعه در سال 2015 روی شرکت‌کنندگان مبتلا به کولیت اولسراتیو و اختلال سلامت روان دریافتند که اختلالات خلقی بیش از هرعاملی بر کولیت اولسراتیو موثر هستند. نتایج یک مطالعه در سال 2017 نیز نشان داد که حدود 30 درصد از افرادی که اخیراً به بیماری التهابی روده مبتلا شده‌اند، اضطراب یا افسردگی را نیز تجربه کرده‌اند. در یک مطالعه در سال 2016 محققان دریافتند که اضطراب و افسردگی می‌تواند علائم کولیت اولسراتیو را بدتر کند. آنها همچنین خاطرنشان کردند که افراد مبتلا به افسردگی بیشتر از دیگران شعله‌ور شدن بیماری را تجربه می‌کنند.

چگونه افسردگی و اضطراب را مدیریت کنیم

بنیاد کرون و کولیت دو درمان اصلی برای افسردگی را معرفی می‌کند:

• درمان شناختی رفتاری (CBT)
• تجویز داروهای ضد افسردگی

CBT شامل کار با یک روانشناس برای شناسایی الگوهای فکری و رفتارهای مضر یا غیر مفید است. اگر شما نیز مبتلا به کولیت اولسراتیو هستید می‌توانید از راه‌های زیر برای کاهش اضطراب و استرس بهره‌مند شوید:

• روان‌درمانی: یک روانشناس یا مشاور می‌تواند به شما کمک کند تا منابع اضطراب خود را درک و راهبردهای درمانی مؤثری را بیابید.
• تکنیک‌های تمدد اعصاب: تمرینات تنفسی، مدیتیشن، یوگا، تای‌چی و سایر تکنیک‌های آرامش بخش پاسخ بدن به استرس را مختل می‌کنند.
• گروه‌های حمایتی: ملاقات مجازی یا حضوری با افرادی که مشکلات روانی و جسمی مشابهی روبرو هستند می‌تواند به شما کمک کند.

چگونه درد و خستگی را مدیریت کنیم

درد و خستگی از علائم شایع کولیت اولسراتیو هستند و می‌توانند باعث ناراحتی شوند. طیف وسیعی از استراتژی‌ها و درمان‌ها می‌تواند به شما در بهبود خستگی کمک کند.

اولین رویکرد پزشک کاهش این علائم با مدیریت شرایط زمینه‌ای است. در ابتدا ممکن است برای کاهش درد شما استامینوفن (تیلنول) تجویز کنند. بر خلاف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، استامینوفن با افزایش خطر تشدید کولیت اولسراتیو همراه نیست. شایان ذکر است که در یک بررسی سیستماتیک در سال 2018 نیز شواهد قطعی مبنی بر اینکه NSAIDها خطر شعله‌ور شدن بیماری را افزایش می‌دهند، پیدا نشد. در برخی موارد پزشک داروهای ضد تشنج را برای کاهش درد عصبی شما تجویز می‌کنند، اگرچه شواهد بسیار محدودی وجود دارد که نشان می‌دهد این داروها می‌توانند درد را در صورتی که مربوط به روده باشد برطرف کنند. همچنین برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر داروهای ضدافسردگی به عنوان یک مسکن کمکی تجویز می‌شود، دارویی که برای تسکین درد طراحی نشده اما برای این منظور مؤثر است.

با توجه به شیوع خستگی در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو درمان برای کاهش التهاب می‌تواند به رفع خستگی کمک کند، همانطور که داروهایی به نام تعدیل‌کننده های ایمنی و آمینوسالیسیلات‌ها میتوانند به بهبود خستگی شما کمک کنند.

برای مدیریت درد و خستگی، بنیاد کرون و کولیت  موارد زیر را توصیه می‌کند:

• تمرینات ذهن و بدن مانند یوگا و مدیتیشن
• ماری جوانای طبی (Medical cannabis)
• فیزیوتراپی
• ورزش سبک
• راهبردهای مقابله‌ای برای بهبود سلامت روان

  شما باید برای حمایت و بهبود آرامش ذهنی در هنگام مواجهه با کولیت اولسراتیو موارد زیر را رعایت کنید:

• خوردن غذای سالم و مقوی که باعث ناراحتی گوارشی نمی‌شود
• محدود کردن مصرف الکل و کافئین
• ورزش منظم
• تلاش برای خواب کافی شبانه
• تمرین تکنیک‌های تمدد اعصاب مانند تمرینات تنفس عمیق یا یوگا
• مصرف مکمل‌ها در صورت توصیه پزشک

تکنیک‌های زیر نیز ممکن است به کاهش اضطراب و افسردگی شما کمک کند:

• تعیین اهداف قابل دستیابی با شروع اهداف کوچک و رسیدن به اهداف بزرگتر
• ایجاد یک برنامه منظم روزانه
• به چالش کشیدن افکار منفی یا شک و تردید در هنگام بروز افکار منفی
• پذیرش اینکه همه چیز را نمی‌توان کنترل کرد
• تجلیل از بهترین تلاش‌های خودتان، نه دستاوردهای کامل
• شناخت و مدیریت محرک‌ها

داشتن حمایت اجتماعی نیز می‌تواند کمک کننده باشد. شما می‌توانید است از موارد زیر بهره‌مند شوید:

• هر روز برای یک فعالیت سرگرم کننده یا یک تعامل اجتماعی لذت بخش وقت بگذارید.
• مسئولیت‌های جدید بر عهده بگیرید.
• با یک دوست قابل اعتماد، یکی از اعضای خانواده یا یک فرد حمایت کننده دیگر صحبت کنید.
• از یک متخصص قابل اعتماد در مورد علائم افسردگی یا اضطراب کمک بخواهید. آنها ممکن است برای شما دارو تجویز کنند یا شما را به یک درمانگر ارجاع دهند.

برخی از علائم و نشانه‌های عمومی افسردگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پیدا کردن لذت اندک یا عدم لذت در فعالیت‌های شادی بخش
• داشتن احساس بی‌ارزشی که بیش از حد است
• داشتن خلق و خوی پایین به طور مداوم
• حرکت کردن یا صحبت کردن آهسته‌تر از حد معمول
• داشتن انرژی کمتر از حد معمول
• داشتن مشکل در نشستن
• داشتن مشکل خواب
• تجربه سردردهای مداوم
• داشتن افکار خودکشی یا مرگ

اضطراب ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:

• احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن
• گرگرفتگی، تعریق، لرزش یا لرز سرد
• مشکل در تنفس
• ناراحتی یا درد در قفسه سینه یا گلو
• حالت تهوع یا ناراحتی شکمی
• بی‌قراری، تحریک‌پذیری و حساسیت مفرط
• سرگیجه، سبکی سر یا غش
• نگرانی در مورد مرگ یا از دست دادن کنترل
• احساس جدا شدن از خود
• مشکل در خوابیدن

در این موارد شما می‌توانید با صحبت با یک متخصص، حمایت گروه‌های پشتیبانی، روانشناسان و سایر منابع مفید را دریافت کنید.

سخن پایانی

یک فرد مبتلا به کولیت اولسراتیو ممکن است بیش از دیگران به افسردگی، اضطراب یا هر دو مبتلا شود و این مسائل می‌تواند علائم کولیت اولسراتیو را بدتر کند. مدیریت جنبه‌های فیزیکی و روانی این بیماری می‌تواند علائم را کاهش دهد. چندین رویکرد پزشکی و جامع در بهبود این علایم وجود دارد. یک پزشک می‌تواند منابع، درمان و راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه دهد. اعضای خانواده، دوستان و گروه‌های حمایتی مورد اعتماد نیز می‌توانند در بهبود بیماری به شما کمک کنند.