فشار خون بالا چیست؟ همه آنچه باید در مورد فشار خون بالا بدانید

فشار خون بالا چیست؟ فشار خون بالا (پرفشاری خون) زمانی است که فشار در رگ‌های خونی شما بیش از حد بالا باشد (140/90 میلی متر جیوه یا بیشتر). فشار خون بالا شایع است اما در صورت عدم درمان می‌تواند جدی باشد. افراد مبتلا به فشار خون بالا ممکن است علائمی را احساس نکنند. تنها راه تشخیص این است که فشار خون خود را چک کنید.

فشار خون بالا یکی از بیماری‌های پیش رونده است که در صورت عدم پیشگیری و درمان به موقع می‌تواند عوارض جدی و خطرناکی داشته باشد. فشار خون بالای مزمن باعث بیماری‌های قلبی- عروقی می‌گردد. با راه‌های پیشگیری و درمان آن، از هزینه‌های سنگین درمانی متعاقب آن می‌توان جلوگیری کرد.

6 واقعیت مهم در مورد فشار خون بالا

• حدود 1.28 میلیارد بزرگسال 30 تا 79 ساله در سراسر جهان مبتلا به فشار خون هستند که بیشتر (دو سوم) در کشورهای با درآمد کم و متوسط زندگی می‌کنند.
• تخمین زده می‌شود که 46 درصد از بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا از ابتلای خود به این بیماری اطلاعی ندارند.
• کمتر از نیمی از بزرگسالان (42٪) مبتلا به فشار خون بالا تشخیص داده شده و درمان می‌شوند.
• تقریباً از هر 5 بزرگسال (21 درصد) 1 نفر آن را تحت کنترل دارد.
• فشار خون بالا عامل اصلی مرگ و میر زودرس در سراسر جهان است.
• یکی از اهداف جهانی برای بیماری‌های غیرواگیر کاهش شیوع فشار خون به میزان 33 درصد بین سال‌های 2010 تا 2030 است.

6 عامل مهم افزایش ریسک ابتلا به فشار خون بالا

مواردی که خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• افزایش سن
• ژنتیک
• اضافه وزن یا چاق بودن
• نداشتن فعالیت بدنی
• رژیم غذایی پر نمک
• نوشیدن الکل زیاد

تغییرات سبک زندگی مانند خوردن یک رژیم غذایی سالم، ترک سیگار و تحرک بیشتر می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. برخی از افراد ممکن است هنوز نیاز به مصرف دارو داشته باشند.

فشار خون به صورت دو عدد نوشته می‌شود. اولین عدد (سیستولیک) نشان دهنده فشار موجود در رگ‌های خونی هنگام انقباض یا ضربان قلب است. عدد دوم (دیاستولیک) نشان دهنده فشار در رگ‌ها در زمانی که قلب بین ضربان‌ها استراحت می‌کند.

اگر فشار خون بالا در دو روز مختلف اندازه گیری شود، فشار خون سیستولیک در هر دو روز 140 میلی متر جیوه یا بیشتر و/یا فشار خون دیاستولیک در هر دو روز 90 میلی متر جیوه یا بیشتر باشد، تشخیص داده می‌شود.

عوامل خطر ابتلا به فشار خون بالا

عوامل خطر قابل تغییر عبارتند از: رژیم‌های غذایی ناسالم (مصرف بیش از حد نمک، رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده و چربی های ترانس، مصرف کم میوه ها و سبزیجات)، عدم تحرک بدنی، مصرف تنباکو، الکل و اضافه وزن یا چاقی.

عوامل خطر غیر قابل تغییر عبارتند از: سابقه خانوادگی فشار خون بالا، سن بالای 65 سال و بیماری‌های همزمان مانند دیابت یا بیماری کلیوی.

فشار خون بالا چه علائمی دارد؟

اکثر افراد مبتلا به فشار خون هیچ علامتی را احساس نمی‌کنند. فشار خون بسیار بالا می‌تواند باعث سردرد، تاری دید، درد قفسه سینه و سایر علائم شود.

بررسی فشار خون بهترین راه برای تشخیص فشار خون بالا است. اگر فشار خون بالا درمان نشود، می تواند باعث بیماری های دیگر مانند بیماری کلیوی، بیماری قلبی و سکته شود.

افراد مبتلا به فشار خون بسیار بالا (معمولاً 180/120 یا بالاتر) می‌توانند علائمی از جمله:

• سردردهای شدید
• درد قفسه سینه
• سرگیجه
• مشکل در تنفس
• حالت تهوع
• استفراغ
• تاری دید یا سایر تغییرات بینایی
• اضطراب
• گیجی
• وزوز در گوش
• خونریزی بینی
• ریتم غیر طبیعی قلب

اگر هر یک از این علائم و فشار خون بالا را تجربه کردید، فوراً به یک مرکز درمان یا پزشک مراجعه نمایید.

تنها راه تشخیص فشار خون بالا این است که یک متخصص سلامت فشار خون را اندازه گیری کند. اندازه گیری فشار خون سریع و بدون درد است. اگرچه افراد می‌توانند فشار خون خود را با استفاده از دستگاه‌های فشار سنج اتوماتیک (دیجیتال) اندازه گیری کنند، ارزیابی توسط یک متخصص بهداشت برای ارزیابی خطر و شرایط مرتبط مهم است.

برای مطالعه مفاله جامع “فشار خون بالا چه علائم و عوارضی دارد؟” کلیک کنید.

فشار خون بالا چه عوارضی دارد؟

در میان سایر عوارض، فشار خون بالا می‌تواند باعث آسیب جدی به قلب شود. فشار بیش از حد می‌تواند شریان‌ها را سخت کند و جریان خون و اکسیژن به قلب را کاهش دهد. این فشار بالا و کاهش جریان خون می‌تواند باعث شود:

• درد قفسه سینه: آنژین نیز نامیده می‌شود.
• حمله قلبی: زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به قلب مسدود شده و سلول‌های ماهیچه قلب به دلیل کمبود اکسیژن می‌میرند. هرچه جریان خون طولانی‌تر مسدود شود، آسیب به قلب بیشتر می‌شود.
• نارسایی قلبی: زمانی رخ می‌دهد که قلب نتواند خون و اکسیژن کافی را به سایر اندام‌های حیاتی بدن پمپ کند.
• ضربان قلب نامنظم: می‌تواند منجر به مرگ ناگهانی شود.

فشار خون بالا همچنین می‌تواند شریان‌هایی را که خون و اکسیژن را به مغز می‌رسانند، بشکند یا مسدود کند و باعث سکته شود.

علاوه بر این، فشار خون بالا می‌تواند باعث آسیب کلیه شود و منجر به نارسایی کلیه شود.

چگونه فشار خون بالا را درمان کنیم؟

تغییر رفتار و سبک زندگی 

تغییر سبک زندگی می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. این شامل:

• داشتن یک رژیم غذایی سالم و کم نمک
• کاهش وزن
• فعال بودن بدنی
• ترک دخانیات

اگر فشار خون بالا دارید، پزشک ممکن است یک یا چند دارو را توصیه کند. هدف توصیه شده فشار خون شما ممکن است به سایر شرایط سلامتی شما بستگی داشته باشد.

هدف فشار خون کمتر از 130/80 است در صورتی که:

• بیماری قلبی- عروقی (بیماری قلبی یا سکته مغزی)
• دیابت (قند خون بالا)
• بیماری مزمن کلیوی
• خطر بالای بیماری قلبی- عروقی

برای اکثر افراد، هدف داشتن فشار خون کمتر از 140/90 است.

چه داروهایی در کاهش فشار خون بالا موثر می‌باشند؟

چندین داروی رایج فشار خون وجود دارد:

1. مهارکننده‌های ACE از جمله انالاپریل (enalapril) و لیزینوپریل (lisinopril) رگ‌های خونی را شل می‌کنند و از آسیب کلیه جلوگیری می‌کنند.
2. مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین-2 (ARBs) از جمله لوزارتان (losartan) و تلمیزارتان (telmisartan) رگ‌های خونی را شل کرده و از آسیب کلیه جلوگیری می‌کند.
3. مسدود کننده‌های کانال کلسیم از جمله آملودیپین (amlodipine) و فلودیپین (felodipine) رگ‌های خونی را شل می‌کنند.
4. دیورتیک‌ها شامل هیدروکلروتیازید (hydrochlorothiazide) و کلرتالیدون (chlorthalidone) آب اضافی بدن را از بین می‌برند و فشار خون را کاهش می‌دهند.

چگونه می‌توانیم از ابتلا به فشار خون بالا جلوگیری کنیم؟ 

تغییرات سبک زندگی می‌تواند به کاهش فشار خون بالا کمک کند و می‌تواند به افراد مبتلا به فشار خون کمک کند. بسیاری از کسانی که این تغییرات را ایجاد می‌کنند، همچنان نیاز به مصرف دارو دارند.

این تغییرات سبک زندگی می‌تواند به پیشگیری و کاهش فشار خون بالا کمک کند.

کارهایی که باید انجام داد:

• سبزیجات و میوه‌های بیشتری مصرف کنید.
• کمتر بنشینید.
• فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید، که می‌تواند شامل پیاده‌روی، دویدن، شنا، حرکات موزون یا فعالیت‌هایی باشد که باعث افزایش قدرت می‌شود، مانند بلند کردن وزنه.
• حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت هوازی با شدت متوسط یا 75 دقیقه در هفته فعالیت هوازی شدید داشته باشید.
• تمرینات قدرتی را 2 روز یا بیشتر در هفته انجام دهید.
• اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید وزن خود را کاهش دهید.
• داروهای تجویز شده توسط متخصص مراقبت های بهداشتی خود را مصرف کنید.
• قرار ملاقات‌هایی را با متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود داشته باشید.

کارهایی که نباید انجام داد:

• بیش از حد غذای نمکی بخورید (سعی کنید کمتر از 2 گرم در روز بمانید).
• غذاهای پر از چربی های اشباع یا ترانس بخورید.
• سیگار بکشید یا از تنباکو استفاده کنید.
• نوشیدن بیش از حد الکل (حداکثر 1 نوشیدنی در روز برای زنان، 2 نوشیدنی برای مردان).
• از دست دادن یا به اشتراک گذاشتن دارو

کاهش فشار خون از حمله قلبی، سکته مغزی و آسیب کلیه و همچنین سایر مشکلات سلامتی جلوگیری می‌کند.

کاهش خطرات فشار خون بالا با:

• کاهش و مدیریت استرس
• چک کردن منظم فشار خون
• درمان فشار خون بالا
• مدیریت سایر شرایط پزشکی
• عوارض فشار خون کنترل نشده

فشار خون بالا در کشورهای با درآمد کم و متوسط

شیوع فشار خون بالا در مناطق مختلف جهان و همچنین گروه‌های درآمدی مختلف، متفاوت است. مناطق آفریقایی دارای بالاترین شیوع فشار خون بالا (27٪) در حالی که در قاره آمریکا کمترین شیوع فشار خون را دارد (18٪).

تعداد بزرگسالان مبتلا به فشار خون از 594 میلیون نفر در سال 1975 به 1.13 میلیارد نفر در سال 2015 افزایش یافت که این افزایش عمدتاً در کشورهای با درآمد کم و متوسط مشاهده شد. این افزایش عمدتاً به دلیل افزایش عوامل خطر فشار خون در آن جمعیت‌ها است.

پاسخ سازمان جهانی بهداشت (WHO) در مورد فشار خون بالا

سازمان جهانی بهداشت (WHO) از کشورها برای کاهش فشار خون به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی حمایت می‌کند.

در سال 2021، سازمان جهانی بهداشت دستورالعمل جدیدی را برای درمان دارویی فشار خون در بزرگسالان منتشر کرد. این نشریه توصیه‌های مبتنی بر شواهد را برای شروع درمان فشار خون بالا و فواصل توصیه شده برای پیگیری ارائه می‌دهد. این سند همچنین شامل فشار خون هدفی است که برای کنترل باید به دست آید و اطلاعاتی در مورد اینکه چه کسی در سیستم مراقبت های بهداشتی می تواند درمان را آغاز کند.

برای حمایت از دولت‌ها در تقویت پیشگیری و کنترل بیماری‌های قلبی- عروقی، سازمان جهانی بهداشت و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC ایالات متحده) ابتکار جهانی قلب‌ها را در سپتامبر 2016 راه‌اندازی کردند که شامل بسته فنی HEARTS است. شش ماژول بسته فنی HEARTS (مشاوره سبک زندگی سالم، پروتکل‌های درمانی مبتنی بر شواهد، دسترسی به داروها و فناوری‌های ضروری، مدیریت مبتنی بر ریسک، مراقبت مبتنی بر تیم و سیستم‌های نظارتی) یک رویکرد استراتژیک برای بهبود سلامت قلب و عروق در جهان را ارائه می‌کند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله به فشار خون بالا پرداختیم. فشار خون بالا در بلند مدت باعث ایجاد مشکلات قلبی- عروقی جدی می‌گردد. در این مقاله راه های درمان و پیشگیری از فشار خون بالا را نیز تشریح کردیم. با پیشگیری از مواردی که باعث افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا میشود، از عوارض جدی این بیماری در امان باشید.

منبع:

Hypertension