علت پایین بودن ضربان قلب

ضربان قلب شما تعداد دفعاتی است که قلب شما در یک دقیقه می‌تپد و این ضربان‌ها معیاری برای سنجش فعالیت قلبی است. بیشتر بزرگسالان سالم هنگام استراحت ضربان قلبشان بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است. برادی‌کاردی یا پایین بودن ضربان قلب، زمانی اتفاق می‌افتد که ضربان قلب شما کمتر از حد طبیعی باشد.

هرچند ممکن است در برخی افراد سالم ضربان قلب به‌طور طبیعی آهسته باشد، قلبی که کندتر از حد طبیعی می‌تپد نیز ممکن است نشانه‌ای از وجود یک مشکل پزشکی باشد. در این مقاله قصد دارم درباره‌ی پایین بودن ضربان قلب، علت آن و نحوه‌ی درمان آن اطلاعاتی را ارائه کنم.

ضربان قلب کمتر از 60 عدد در دقیقه در حالت استراحت در افراد  عادی با نام برادی‌کاردی شناخته می‌شود. احساس خستگی، ضعف، تنگی تنفس و سبکی سر، از جمله علائم این بیماری هستند. برادی‌کاردی می‌تواند در اثر وجود یک علت و بیماری زمینه‌ای و یا در اثر مصرف داروهای خاصی رخ دهد.

برادی‌کاردی یا پایین بودن ضربان قلب چیست؟

زمانی‌که ضربان قلب شما در حالت استراحت کمتر از 60 ضربه در دقیقه باشد، شما برادی‌کاردی دارید. باید بدانید که در برخی موارد، ضربان قلب آهسته نشانه‌ای از قلب بسیار سالم است. به‌عنوان مثال، ورزشکاران اغلب ضربان قلب در حالت استراحت کمتر از حد معمول دارند، زیرا قلب آن‌ها قوی است و برای پمپاژ خون در سراسر بدن مجبور نیست به‌سختی کار کند.

ضربان قلب شما همچنین ممکن است زمانی که در خواب عمیق هستید آهسته شود. در این مدت، غیرعادی نیست که ضربان قلب شما به زیر 60 ضربه در دقیقه برسد. با وجود این موارد، ضربان قلب آهسته می‌تواند نشان‌گر وجود یک مشکل جدی نیز باشد.

علائم پایین بودن ضربان قلب

داشتن ضربان قلب بسیار آهسته، می‌تواند به این معنی باشد که خون غنی از اکسیژن در حد کافی به اندام‌ها و بافت‌های بدن شما نمی‌رسد. این اتفاق می‌تواند بر توانایی بدن شما برای انجام صحیح فرآیندها و عملکردهای عادی خود تأثیر بگذارد. بسیاری از افراد مبتلا به برادی‌کاردی علائم قابل توجهی ندارند. در صورت وجود علائم، آن‌ها را می‌توان شامل موارد زیر دانست:

• خستگی
• ضعف
• تنگی نفس
• سرگیجه یا سبکی سر
• نزدیک به غش کردن بودن یا غش کردن
• خستگی سریع در زمان انجام فعالیت ورزشی

توصیه می‌کنم اگر این علائم را دارید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود.

علل زمینه‌ای و بالقوه‌ی پایین بودن ضربان قلب (برادی‌کاردی)

برادی‌کاردی ممکن است به دلیل آسیب به عضله‌ی قلب اتفاق بیفتد. در واقع آسیب به عضله‌ی قلب می‌تواند باعث ایجاد تداخل در سیگنال‌های الکتریکی شود که ضربان قلب را تنظیم می‌کند. برخی از مواردی که می‌توانند باعث برادی‌کاردی شوند در جدول زیر گردآوری شده‌اند:

تشخیص پایین بودن ضربان قلب (برادی‌کاردی)

اگر علائم برادی‌کاردی را داشتید حتما به یک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. متخصص یک ارزیابی کامل از وضعیت شما خواهد کرد تا علت ضربان قلب آهسته را متوجه شود. این ارزیابی‌ها معمولا شامل موارد زیر خواهد بود:

• تاریخچه کامل پزشکی‌تان شامل سابقه‌ی بیماری‌ها و …
• معاینه‌ی فیزیکی برای اندازه‌گیری فشار خون، ضربان قلب و تعداد تنفس
• نوار قلب

بر اساس یافته‌های ارزیابی‌هایی که ذکر شد، پزشک ممکن است آزمایش‌های بیشتری را تجویز کند که می‌‎تواند شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش خون شامل قند، کلسترول، هورمون‌های تیروئید و …
• استفاده از هولتر که فعالیت الکتریکی قلب شما را در حین انجام فعالیت‌های روزانه اندازه‌گیری می‌کند
• بررسی خواب شما تا متوجه شود که آیا آپنه‌ی خواب دارید یا خیر؟

درمان پایین بودن ضربان قلب (برادی‌کاردی)

درمان برادی‌کاردی بستگی به علت آن دارد. برادی‌کاردی خفیف یا گاه به گاه ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. اگر ضربان قلب آهسته به‌دلیل اثر یک دارو باشد، ممکن است پزشک شما دوز دارو را تنظیم کند و یا در صورت امکان داروی دیگری جایگزین آن خواهد کرد که عارضه‌ی جانبی برادی‌کاردی نداشته باشد. اگر یک بیماری زمینه‌ای باعث کاهش تعداد ضربان قلب بوده باشد، پزشک برای درمان آن بیماری زمینه‌ای دارو تجویز خواهد کرد.

دستگاه ضربان‌ساز یکی از مواردی است که ممکن است توسط پزشک برای فرد تجویز شود. این دستگاه نوعی ابزار کاشتنی است که ضربان قلب را تحریک می‌کند تا سرعت و ریتم منظمی داشته باشد. برادی‌کاردی یکی از اصلی‌ترین دلایل استفاده از دستگاه ضربان‌ساز است.

داروها

چند دارو وجود دارند که ممکن است توسط پزشک برای درمان برادی‌کاردی مورد استفاده قرار گیرد. این دسته از داروها زمانی توسط پزشک تجویز می‌شوند که برادی‌کاردی باعث ایجاد علائم حادی شود و علت آن به‌دلایل قابل رفع، مثللا عوارض جانبی دارو نباشد. داروهای مورد استفاده برای درمان برادی‌کاردی در این مورد باعث افزایش ضربان قلب می‌شوند و شامل موارد زیر هستند:

• آتروپین که خط اول درمان دارویی برای برادی‌کاردی است.
• دوپامین
• اپی نفرین
• گلیکوپیرولات

تمام این داروها از طریق داخل وریدی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر استفاده از این داروها نتوانست علائم حاد برادی‌کاردی را مهار کند، ممکن است از ضربان‌سازهای موقت برای کاهش برادی‌کاردی استفاده شود.

سخن پایانی

در این مقاله اطلاعاتی درباره‌ی برادی‌کاردی برای شما عنوان کردم. همان‌طور که گفته شد، کاهش عیر طبیعی ضربان قلب تحت عنوان برادی‌کاردی شناخته می‌شود. اگر علائم این بیماری را داشتید حتما در اسرع وقت به یک متخصص مراجعه کنید تا با ریشه‌یابی علت این بیماری، سلامتی کامل خود را باز یابید.

منبع

What to Know About Bradycardia (Slow Heart Rate)