سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چیست و چه علائمی دارد؟
سندرم روده تحریک‌پذیر یا IBS، یکی از شایع‌ترین اختلالات گوارشی می‌باشد که منجر به ایجاد دردهای شکمی، احساس عدم تخلیه کافی روده بعد از اجابت مزاج، تورم و نفخ شکمی و اسهال یا یبوست می‌شود. این اختلال خصوصا ممکن است شما را در هنگام تجربه استرس و اضطراب، بیشتر تحت تاثیر خود قرار دهد. باتوجه به علائمی که شما تجربه می‌کنید، داروهای مختلفی مثل داروهای ملین، درموارد یبوست، لوپرامید و پروبیوتیک‌ها برای اسهال، برخی داروهای دسته‌ی اعصاب و … ممکن است تجویز شود. بهترین مکمل گیاهی برای بهبود علائم IBS، لیپومان می‌باشد. این مکمل حاوی 600 میلیگرم عصاره برگ کنگرفرنگی می‌باشد و در بهبود علائم بسیار موثر است. شما می‌توانید روزانه 2 الی 3 کپسول را برای بهبود علائمتان در طی مدت حداقل 1 ماه مصرف نمایید.
سندرم روده تحریک‌پذیر چیست؟
سندرم روده تحریک‌پذیر، اختلالی است که حدود 11 درصد مردم جهان را تحت تاثیر خود قرار داده است. این اختلال منجر به ایجاد ناراحتی‌های گوارشی به اشکال مختلف می‌شود. در بیشتر موارد، شما با یادگیری نکات تغذیه‌ای و رعایت برخی عادات، بسیار می‌توانید علائم را کنترل و کم کنید.
علائم سندرم روده تحریک‌پذیر چیست؟
علائم ممکن است به شکل مزمن، پراکنده و غیرقابل پیش‌بینی رخ دهد. در واقع این اختلال منجر به ایجاد تغییراتی در عملکرد روده شود. این تغییرات ممکن است منجر به ایجاد درد شکمی، اسهال یا یبوست و یا هردو شود. شایع‌ترین علائم IBS عبارتند از:
- تغییرات در عادات روده‌ای
- درد و گرفتگی شکمی که عموما بعد از خروج مدفوع کاهش می‌یابد.
- احساس عدم دفع کافی بعد از اجابت مزاج
- دفع مخاط از راست‌روده (قسمت انتهایی روده بزرگ)
- تورم و نفخ شکم
آیا علائم IBS در خانم‌ها و آقایان متفاوت است؟
بله، درواقع نوع علائم تجربه‌شده ممکن است بین خانم‌ها و آقایان کمی متفاوت باشد. براساس مطالعات، خانم‌ها بیشتر یبوست و آقایان اغلب اسهال را تجربه می‌کنند.
علائم IBS در کودکان چگونه است؟
کودکان بیشتر دل‌درد را تجربه می‌کنند، خصوصا در نزدیکی خروج مدفوع و ممکن است تغییراتی در مدفوعشان رخ دهد؛ مثل اسهال یا یبوست یا ترکیبی از هردوی آن.
آیا بیماری‌هایی مشابه IBS وجود دارند؟
بله، اختلالات مشابه IBS وجود دارند که پزشک با توجه به شرح حال شما، انجام تست‌های خاص و بررسی دقیق، تشخیص افتراقی برایتان می‌دهد و درمان مناسب اختلال درگیرکننده در شما را توصیه خواهد شد.
یکی از اختلالاتی که بسیار مشابه IBS می‌باشد، بیماری التهاب روده یا IBD می‌باشد. IBS منجر به آسیب قابل‌توجه به بافت روده نمی‌شود اما IBD در اثر حمله سیستم ایمنی به روده شما رخ می‌دهد. شایع‌ترین اختلالات مربوط به IBD، بیماری‌های کرون و کولیت السرتیو می‌باشند که مشابه IBD، منجر به ایجاد دل‌درد و تغییرات حرکتی روده می‌شوند.
کسانی که به اختلالات بالا مبتلا می‌شوند، عموما علائمی مثل مدفوع خونی، ازدست‌دادن اشتها، تب و کاهش وزن را تجربه می‌کنند. همچنین افراد مبتلا به IBD ریسک بالای ابتلا به سرطان روده را دارند.
علاوه بر IBD، حساسیت به لاکتولوز، سرطان کولون، سلیاک و دایورتیکولیس نیز علائمی مشابه IBS ایجاد می‌کنند.
چه چیزهایی علائم IBS را شعله‌ور می‌کند؟
- اولین عامل مهم در بدترکردن علائم IBS، تغذیه است. درواقع شما ممکن است با مصرف برخی مواد غذایی مثل شیر، الکل و شکلات علائمتان بدتر شود. این موارد می‌توانند اسهال یا یبوست ایجاد کنند. بعضی مواقع حساسیت به برخی مواد غذایی و سبزیجات منجر به ایجاد نفخ و ناراحتی گوارش می‌شود. مواد غذایی که افزایش نفخ و ناراحتی گوارشی را به دنبال دارند مثل لوبیا، کرفس، پیاز، هویج، کلم بروکلی، موز، کشمش، زردآلو و آلو می‌باشند. همچنین لبنیات، آدامس‌های بدون قند، برخی آبنبات‌ها، محصولات کافئین‌دار و الکل نیز علائم IBS را تشدید می‌کنند.
- مسمومیت‌های غذایی، یکی دیگر از عوامل تشدیدکننده علائم IBS می‌باشند. براساس داده‌ها، 1 نفر بین 9 نفر بیماری که به مسمومیت غذایی دچار می‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به IBS قرار خواهند گرفت.
- استرس، اثر مهمی بر ایجاد و تشدید علائم IBS دارد. براساس مطالعات، کسانی که در زندگی خود اتفاقات استرس‌زای شدیدی را تجربه کرده‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به IBS قرار خواهند گرفت.
- عدم تعادل در میکروبیوم‌های دستگاه گوارش، یکی دیگر از عوامل مهم در ایجاد علائم IBS است. به همین علت برخی پزشکان معتقدند اگر فعالیت و میزان باکتری‌های دستگاه گوارش مناسب باشد، علائم کنترل خواهد شد.
- سایر عوامل تشدیدکننده، مثل اختلالات هورمونی، ژنتیک، ابتلا به عفونت‌های مختلف، عدم کارکرد مناسب عضلات گوارشی و سیستم عصبی موثر بر آن‌ها، می‌توانند بر میزان تجربه علائم در شما اثرگذار باشند.
IBS چگونه درمان می‌شود؟
مواردی که برای بهبود علائم وجود دارند، به منظور افزایش کیفیت زندگی شما تعبیه خواهند شد. تغییر سبک زندگی، استفاده از مکمل و داروهای مختلف، در بهبود علائم شما بسیار اثرگذار است.
1- مدیریت تغذیه: اولین قدم برای بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر شماست.
- سعی کنید از شیرینی‌ها و قندهای مصنوعی کمتر استفاده کنید.
- بیشتر از غلات استفاده کنید تا نفخ و گاز را در شما کاهش دهد.
- وعده‌های غذایی را حذف نکنید.
- آهسته غذا بخورید.
- نوشیدنی‌های گازدار تا حد ممکن استفاده نکنید. الکل را قطع کنید.
- 8 فنجان مایعات در طول روز استفاده کنید.
- در زمان‌های مشخص و منظم غذا بخورید.
- چای، قهوه، قهوه فوری و دمی، شکلات داغ و هرآنچه حاوی کافئین هست را به حداقل برسانید.
2- مکمل لیپومان استفاده کنید
بهترین مکمل گیاهی موجود در بازار برای بهبود علائم IBS، مکمل لیپومان است. لیپومان حاوی 600 میلیگرم عصاره برگ کنگرفرنگی است و در بهبود علائم IBS بسیار موثر است. شما می‌توانید روزانه 2 الی 3 کپسول را همراه با وعده غذایی، به مدت 1 الی 3 ماه استفاده کنید.
3- روان‌درمانی کنید
درواقع سعی کنید اختلالات و استرس‌های موجود در ضمیر ناخودآگاه خود را به کمک یک پزشک، کنترل کنید و در کلاس‌های چگونگی مواجهه با مشکلات و بحران‌ها شرکت کنید تا در مواقع استرس‌زا، بتوانید خود را کنترل کنید.
4- دارودرمانی
براساس علائم شما، پزشکتان ممکن است دسته‌ی داروهای ذیل را برایتان تجویز کند:
5- داروهای ضد اسپاسم
این داروها عضلات شما را آرام می‌کند و کرامپ‌ها را کاهش می‌دهد.
6- ملین‌ها
ملین‌ها در موارد یبوست برای شما تجویز می‌شود. توجه داشته باشید که نباید به صورت دائم از آن‌ها استفاده کنید.
7- داروهای ضد تحرک
این داروها، برای کنترل علائمی مثل اسهال کاربرد دارند. از جمله رایج‌ترین این داروها، لوپرامید است. لوپرامید همچنین انقباضات شدید را کمتر می‌کند.
8- داروهای کنترل‌کننده اعصاب
این داروها، به دلیل کنترل درد و کرامپ ممکن است برای شما تجویز شود.
منابع
Irritable Bowel Syndrome – StatPearls – NCBI Bookshelf (nih.gov)
Impact of psychological stress on irritable bowel syndrome – PMC (nih.gov)
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.