کاهش اضطراب و افسردگی در نوجوانان با مصرف عصاره زعفران

اضطراب و افسردگی در سنین پایین اثرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی در بزرگسالی دارد. کاهش اضطراب و افسردگی در نوجوانان با مصرف عصاره زعفران را در این مقاله بررسی می‌گردد.

مقدمه

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت اضطراب و افسردگی از علل اصلی ناتوانی جوانان در سراسر جهان است. بین 15 تا 20 درصد از جوانان افسردگی و اضطراب را پیش از 18 سالگی تجربه می‌کنند. شایع‌ترین اختلالات اضطرابی در جوانان شامل اضطراب جدایی (8 درصد)، فوبیا (10 درصد) و ترس از اجتماع (7 درصد) می‌باشد. شیوع افسردگی در کودکان 2.6 درصد و در نوجوانان 5.7 درصد است.

از آنجا که تجربه‌ی اختلالات روانی در کودکان و نوجوانان با خطر ابتلا به این اختلالات در بزرگسالی در ارتباط است، شناسایی درمان‌های موثر برای آن‌ها بسیار حائز اهمیت می‌باشد. اختلالات سلامت روان نوجوانان همچنین با عملکرد تحصیلی ضعیف، خطر بالاتر بیکاری در بزرگسالی، افزایش بار پزشکی برای جامعه، مشکلات اجتماعی شدن، مصرف بیشتر مواد مخدر و الکل و افزایش خودکشی مرتبط است.

 در حال حاضر، درمان‌های اولیه برای اضطراب و افسردگی در جمعیت کودکان شامل درمان روانشناختی یا مداخلات دارویی است. هرچند درمان‌های روانشناختی می‌تواند بسیار موثر واقع شود، با این‌حال به پیگیری و مشارکت و زمان قابل توجهی نیاز دارد که می‌تواند باعث دلسردی جوانان گردد. همچنین اثرات جانبی مداخلات دارویی و دید منفی جوانان و خانواده‌ی آن‌ها به استفاده از دارو برای این دسته از اختلالات از مشکلات موجود در این مورد هستند.

علاقه‌ی زیادی برای استفاده از گیاهان دارویی در درمان اختلالات سلامت روان وجود دارد و این دسته از مداخلات می‌توانند بصورت مستقل یا کمکی برای جوانانی که از اختلالات روانی رنج می‌برند مورد استفاده قرار گیرند. شواهد قوی درباره وجود اثرات ضد اضطراب و افسردگی در زعفران وجود دارد.

 زعفران، ادویه‌ای است که از کلاله‌های گل گیاه Crocus sativus به دست می‌آید و دارای خواص دارویی متعددی از جمله خواص ضد التهابی، ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی و محافظت‌کنندگی از اعصاب است. این گیاه به طور سنتی به عنوان مسکن و آرام بخش و به عنوان درمان بیماری‌های گوارشی، تنفسی و عفونی استفاده می‌شده است.

اثرات ضد افسردگی این گیاه در چندین کارآزمایی بالینی به خوبی مشخص شده است و با اثرات داروهایی از قبیل فلوکستین (Fluoxetine)، ایمی‌پرامین (Imipramine) و سیتالوپرام (Citalopram) برابر بوده است.

نحوه مطالعه بر روی اثربخضی زعفران بر روی علائم اضطراب و افسردگی

با توجه به آن‌چه گفته شد، هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی عصاره زعفران در جوانان 12 تا 16 ساله با علائم اضطراب خفیف تا متوسط و/یا افسردگی بوده است.

در این مطالعه دختران و پسران 12 تا 16 ساله که از لحاظ فیزیکی سالم بودند و از درجات خفیف تا متوسط اضطراب و یا افسردگی رنج می‌بردند مورد بررسی قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان به دو گروه دارونما و گروه دریافت کننده‌ی دوبار در روز کپسول 14 میلی‌گرمی عصاره زعفران تقسیم شدند.

مطالعه به مدت 8 هفته انجام شد. شاخص‌های مربوط به اضطراب و افسردگی با استفاده از پرسش‌نامه در زمان پایه و هفته‌های دوم، چهارم، ششم و هشتم بدست آمد.

اثربخشی عصاره زعفران در کاهش استرس و افسردگی

بر اساس آنالیز پرسشنامه‌های جمع‌آوری شده از شرکت‌کنندگان، مصرف عصاره‌ی زعفران پس از 8 هفته به طور میانگین باعث کاهش 33 درصدی در علائم اضطراب و افسردگی، بخصوص در موارد اضطراب جدایی، افسردگی و ترس از اجتماع گشته است.

همانطور که به آن اشاره شد اثرات ضدافسردگی و ضد اضطراب زعفران در بزرگسالان به اثبات رسیده است و نتیجه‌ی کارآزمایی بالینی حاضر حاکی از وجود اثرات مشابه در نوجوانان نیز می‌باشد. همچنین عصاره زعفران به خوبی توسط شرکت‌کنندگان قابل تحمل بوده و اختلاف قابل توجهی در عوارض جانبی گروه دارونما و گروه مصرف کننده‌ی عصاره زعفران وجود نداشته است.

با توجه به نتایج تحقیقات مختلف، اضطراب و افسردگی با چندین اختلال فیزیولوژیکی مرتبط است. از جمله این موارد می‌توان به بهم ریختگی در تنظیم انتقال‌دهنده‌های عصبی به‌خصوص سروتونین و دوپامین، وجود درجات کمی از التهاب و افزایش استرس اکسیداتیو اشاره کرد.

 شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد زعفران تأثیر مثبتی بر بهبود مکانیسم‌های مذکور دارد. به عنوان مثال، زعفران و ترکیبات فعال آن از قبیل کروسین (Crocin)، کروستین (Crocetin) و سافرانال (Safranal)، آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند و می‌توانند فعالیت آنتی اکسیدانی را افزایش داده و استرس اکسیداتیو را کاهش دهند. زعفران خاصیت ضد التهابی نیز دارد. همچنین زعفران می‌تواند به تنظیم میزان دوپامین و سروتونین در مغز کمک کند.

کاهش اضطراب و افسردگی در نوجوانان با مصرف عصاره زعفران

بر اساس نتایج این کارآزمایی بالینی، مصرف عصاره‌ی زعفران به مدت 8 هفته می‌تواند باعث کاهش علائم اضطراب و افسردگی در نوجوانانی که از درجات خفیف تا متوسط این علائم رنج می‌برند شود.

نتایج این مطالعه و سایر مطالعات علمی، استفاده از مکمل زعفران را برای کمک به کاهش اضطراب،استرس و افسردگی پیشنهاد می‌کنند.

اتنساف داروی گیاهی بهبود علائم سندرم بیش فعالی و کم توجهی

نویسنده: دکتر حسین علیپور (دکترای تخصصی نانو بیوتکنولوژی)

ویرایش: دکتر علیرضا ولی‌زاده (دکترای تخصصی نانوتکنولوژی پزشکی)

منبع

affron®, a standardised extract from saffron (Crocus sativus L.) for the treatment of youth anxiety and depressive symptoms: A randomised, double-blind, placebo-controlled study