دفع فوری سنگ مثانه
سنگ مثانه زمانی اتفاق می‌افتد که مواد معدنی در مثانه فرد جمع می‌شوند و «سنگ‌های کوچک» را تشکیل می‌دهند. سنگ مثانه بیشتر مردان مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند باعث درد و ناراحتی شود. سنگ‌های کوچک مثانه اغلب به طور طبیعی دفع می‌شوند اما سنگ‌های بزرگتر ممکن است نیاز به درمان داشته باشند.
در بیماران و افرادی که به دلایل ژنتیکی و یا محیطی، رسوب بالای کلسیم اگزالات در کلیه‌ها دارند و مستعد سنگ کلیه و مثانه هستند، مصرف مکمل کالمگ سیترات pH ادرار را بالا برده و با کاهش میزان رسوب در افراد مبتلا از عود مکرر بیماری جلوگیری می‌نماید. من به شما توصیه می‌کنم برای پیشگیری از ابتلا یا دفع آسان سنگ مثانه، روزانه ۴ کپسول کالمگ (هر ۱۲ ساعت، ۲عدد) با یک لیوان آب کامل و پس از غذا مصرف نمایید.
سنگ مثانه در چه کسانی بیشتر اتفاق می‌افتد و چه علائم دارد؟
- سنگ مثانه بیشتر در مردان بالای 50 سال دیده می‌شود.
- بیماری‌های زمینه‌ای اغلب مسئول سنگ‌های مثانه هستند.
- علائم سنگ مثانه عبارتند از تغییر رنگ ادرار و درد هنگام ادرار کردن
- سنگ مثانه در زنان نادرتر است.
- سنگ مثانه می‌تواند باعث ایجاد خون در ادرار شود.
سنگ مثانه چگونه تشکیل می‌شود؟
سنگ مثانه که به آن سنگ وزیکال یا سیستولیت نیز می‌گویند در اثر تجمع مواد معدنی تشکیل می‌شود. اگر ادرار به‌طور کامل از مثانه تخلیه نشود منجر به این بیماری می‌شود. در نهایت ادرار باقی مانده غلیظ می‌شود و مواد معدنی موجود در مایع به کریستال تبدیل می‌شوند. معمولاً اسید اوریک، ماده شیمیایی که بدن هنگام تجزیه مواد آزاد می‌کند، سنگ‌های مثانه را می‌سازد.
سنگ مثانه می‌تواند برای مدتی در مثانه بماند و همیشه علائمی ایجاد نمی‌کند. آنها اغلب زمانی پیدا می‌شوند که یک فرد به دلایل پزشکی متفاوت عکس اشعه ایکس را انجام دهد. گاهی اوقات فقط یک سنگ ایجاد می‌شود در حالی که در موارد دیگر ممکن است گروهی از سنگ‌ها تشکیل شود.
آیا سنگ مثانه همان سنگ کلیه است؟
سنگ مثانه با سنگ کلیه متفاوت است. بیشتر سنگ‌های مثانه در مثانه تشکیل می‌شوند. با این حال در برخی موارد سنگ‌هایی که در کلیه‌ها تشکیل می‌شوند می‌توانند به اندازه‌ای کوچک باشند که از طریق حالب‌ها (لوله‌هایی که از کلیه به مثانه می‌روند) به مثانه منتقل شوند. در این صورت سنگ کلیه می‌تواند به سنگ مثانه تبدیل شود. گاهی اوقات این سنگ‌ها در حالی که بسیار کوچک هستند از بدن خارج می‌شوند. گاهی اوقات سنگ‌های مثانه می‌توانند به تدریج کریستال‌های معدنی بیشتری را جمع‌آوری کنند و در طول زمان بزرگتر و سخت‌تر می‌شوند.
سنگ مثانه چقدر شایع است؟
اگرچه زنان ممکن است به سنگ مثانه مبتلا شوند اما این سنگ‌ها در مردان بالای 50 سال شایع‌تر است که معمولاً به دلیل بزرگ شدن غده پروستات یا نوع دیگری از انسداد مثانه است. سنگ مثانه در کودکان نادر است و ممکن است باعث خیس شدن بستر شود.
سنگ مثانه چه عوارضی دارد؟
اگرچه برخی از سنگ‌های مثانه هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند اما اگر برداشته نشوند می‌توانند منجر به بروز عوارض شوند. دو عارضه اصلی عبارتند از:
- اختلال عملکرد مزمن مثانه: این عارضه می‌تواند شامل تکرر ادرار شود که دردناک و ناراحت‌کننده است. گاهی اوقات سنگ‌های مثانه می‌توانند به طور کامل مانع خروج ادرار از بدن شوند.
- عفونت های دستگاه ادراری: عفونت‌های مکرر ممکن است رخ دهد.
ممکن است عوارض نادر دیگری نیز وجود داشته باشد. بر اساس یک گزارش موردی در سال 2020 یک نمونه فیستول وزیکوواژینال (VVF) است که باز شدن حفره غیر طبیعی بین مثانه و واژن است و باعث بی‌اختیاری ادرار می شود.
آزمایشات و تشخیص سنگ مثانه
تشخیص سنگ مثانه می‌تواند شامل تعدادی آزمایش مختلف باشد:
- معاینه فیزیکی: پزشک ممکن است دستان خود را روی قسمت پایین شکم بیمار قرار دهد تا احساس کند مثانه او بزرگ شده است. اگر بیمار پروستات داشته باشد پزشک ممکن است رکتوم را معاینه کند تا بررسی کند که آیا پروستات بزرگ شده است یا خیر.
- آزمایش ادرار: نمونه ادرار ممکن است برای علائم خون، باکتری و مواد معدنی متبلور آزمایش شود.
- سی‌تی‌اسکن اسپیرال: سی‌تی‌اسکن چندین تصویر اشعه ایکس را برای ایجاد تصویری دقیق از اندام‌های داخلی ترکیب می‌کند.
- اولتراسوند: این نوع اسکن، تصویری را با تابش امواج صوتی با فرکانس بالا از اندام‌های داخلی ایجاد می‌کند.
- اشعه ایکس: پزشک متخصص ممکن است عکسبرداری با اشعه ایکس را تجویز کند اما همه انواع سنگ‌های مثانه در عکسبرداری با اشعه ایکس ظاهر نمی‌شوند.
دفع فوری سنگ مثانه
دفع فوری سنگ مثانه به روش‌های مختلفی امکان‌پذیر است که بستگی به اندازه و موقعیت سنگ دارد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
1- مصرف مایعات زیاد
نوشیدن آب فراوان می‌تواند به دفع سنگ‌های کوچک کمک کند. توصیه می‌شود که روزانه حداقل 2 تا 3 لیتر آب مصرف کنید.
2- داروهای ادرارآور
برخی داروها مانند آلفا بلوکرها (مثل تامسولوسین) می‌توانند به تسهیل دفع سنگ‌های کوچک کمک کنند.
3- روش‌های خانگی و طبیعی
- آب لیمو و روغن زیتون: مخلوط کردن آب لیمو و روغن زیتون می‌تواند به دفع سنگ‌های کوچک کمک کند.
- سرکه سیب: مصرف سرکه سیب در آب نیز به عنوان یک روش طبیعی برای دفع سنگ مثانه پیشنهاد می‌شود.
4- کالمگ مصرف کنید
این مکمل حاوی پتاسیم و منیزیم در فرم سیترات است. همه این ترکیبات در کنار هم منجر به دفع فوری سنگ مثانه می‌شود. این مکمل از تجمع املاح ایجادکننده سنگ جلوگیری می‌کند و همچنین دفع آن را تسهیل می‌کند. توصیه می‌کنم روزانه 4 کپسول به شکل هر 12 ساعت 2 عدد، با یک الی دو لیوان آب کامل مصرف نمایید.
5- روش‌های پزشکی
- لیتوتریپسی: استفاده از امواج شوکی برای شکستن سنگ‌ها به قطعات کوچکتر که به راحتی از طریق ادرار دفع می‌شوند.
- سیستولیتولاپاکسی: در روشی به نام سیستولیتولاپاکسی (جراحی بسته سنگ مثانه (PCCL)) پزشک یک لوله نازک با یک دوربین در انتهای مجرای ادرار (روزنه‌ای که در انتهای آلت تناسلی یا بالای واژن وجود دارد) وارد می‌کند. پزشک می‌تواند سنگ‌ها را از طریق لوله مشاهده کرده و آنها را تجزیه کند. در این روش از لیزر، سونوگرافی یا ابزار کوچکی برای شکستن سنگ‌ها تحت بیهوشی استفاده می‌شود. عوارض ناشی از سیستولیتولاپاکسی نادر است اما می‌تواند شامل پارگی در دیواره مثانه و عفونت باشد.
- جراحی: اگر سنگ‌ها بیش از حد بزرگ هستند که با استفاده از سیستولیتولاپاکسی تجزیه نمی‌شوند، جراحی یک گزینه درمانی جایگزین است. جراح از طریق بریدگی در شکم سنگ‌های مثانه را خارج می‌کند. هر روش جراحی با خطراتی همراه است، بنابراین سیستولیتولاپاکسی همیشه در صورت امکان اولین انتخاب است.
پشنهاد می‌شود: مقاله “پس از عمل سنگ‌شکنی چه باید کرد؟” مطالعه شود.
6- فعالیت بدنی
انجام فعالیت‌های بدنی مانند پیاده‌روی یا دویدن می‌تواند به حرکت و دفع سنگ کمک کند.
همیشه قبل از شروع هر نوع درمان خانگی یا مصرف داروهای جدید با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش برای وضعیت خاص شما تعیین شود.
پیشگیری از ابتلا به سنگ مثانه
از آنجایی که طیف وسیعی از شرایط پزشکی می‌تواند باعث ایجاد سنگ مثانه شود، راه‌های خاصی برای پیشگیری از آنها وجود ندارد. با این حال اگر فردی علائم غیرعادی ادراری را تجربه کرد بهتر است در اسرع وقت نظر یک متخصص را دریافت کند. علائم غیرمعمول ادراری ممکن است شامل موارد زیر باشد: درد، تغییر رنگ، خون.
- نوشیدن مایعات زیاد به تجزیه هر گونه سنگ در حال رشد کمک می‌کند. متخصصان نوشیدن حداقل 8 فنجان آب در روز را توصیه می‌کنند.
- کالمگ مصرف کنید. مکمل کالمگ، حاوی پتاسیم و منیزیم در فرم سیترات است و از تجمع املاح تشکیل‌دهنده سنگ مثانه جلوگیری می‌کند و علاوه بر تسهیل دفع، به پیشگیری از ابتلا به آن نیز کمک می‌کند. توصیه می‌کنم هر ۱۲ ساعت ۲ کپسول کالمگ را با یک الی دو لیوان آب کامل برای پیشگیری و دفع آسان سنگ مثانه مصرف کنید.
کالمگ به عنوان قویترین داروی پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه شناخته می‌شود. - برخی از افراد مبتلا به عفونت ادراری ممکن است پس از ادرار احساس کنند. ادرار در مثانه باقی مانده است. در این موارد، بهتر است 10 تا 20 ثانیه پس از اولین تلاش دوباره ادرار کنید. به این حالت «تخلیه مضاعف» می‌گویند و می‌تواند به جلوگیری از تشکیل سنگ کمک کند.
- یک متاآنالیز در سال 2014 نشان می‌دهد که اگر فردی دارای پروستات بزرگ شده باشد، نشستن برای ادرار کردن می‌تواند به تخلیه کامل مثانه کمک کند. این عمل ممکن است به جلوگیری یا کند کردن تجمع سنگ مثانه کمک کند.
سوالات متداول
چگونه می‌توان از شر سنگ مثانه خلاص شد؟
اگر سنگ مثانه نتواند به خودی خود دفع شود، فرد تنها با برداشتن آن با جراحی می‌تواند از شر آن خلاص شود.
آیا سنگ مثانه زندگی را تهدید می‌کند؟
سنگ مثانه تهدیدی برای زندگی نیست. اما اگر به طور طبیعی از بین نرود و برداشته نشود، ممکن است عوارضی مانند: تکرر ادرار دردناک، انسداد جریان ادرار و عفونت مزمن دستگاه ادراری را دربر داشته باشد.
آیا سنگ مثانه و سنگ کیسه صفرا یکسان هستند؟
سنگ‌های مثانه و کلیه از رسوبات معدنی متبلور ساخته شده‌اند. همانطور که از نام آن پیداست، سنگ‌های مثانه معمولا در مثانه ایجاد می‌شوند. سنگ کیسه صفرا به دلیل عدم تعادل شیمیایی کلسترول یا بیلی‌روبین که یک محصول زائد است ایجاد می‌شود. آنها در مثانه رخ نمی‌دهند، بلکه در کیسه صفرا یا مجرای صفراوی ایجاد می شوند.
سنگ‌های مثانه چقدر می‌توانند بزرگ شوند؟
کوچکترین سنگ‌های مثانه به سختی با چشم غیر مسلح قابل مشاهده هستند، اما برخی از آنها می‌توانند به اندازه چشمگیری رشد کنند. طبق رکوردهای جهانی گینس، بزرگترین سنگ مثانه چند اونس بیش از 4 پوند وزن و 17.9 x 7 x 9.5 سانتی‌متر داشت.
ویرایش شده توسط: دکتر صدف عبدیان
منابع
مطالب زیر را حتما بخوانید:
مکمل منیزیم و پیشگیری از سندروم پیش از قاعدگی ، قاعدگی دردناک و علایم پس از یائسگی
توسط دکتر فاطمه موسوی
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.