تست آلرژی یا حساسیت چیست؟ [در بزرگسالان و کودکان]

تست آلرژی آزمایشی است که توسط فوق تخصص آلرژی انجام می‌شود تا مشخص شود آیا بدن شما نسبت به یک ماده شناخته شده، واکنش آلرژیک نشان می‌دهد یا خیر. این معاینه می‌تواند به صورت آزمایش خون یا پوستی باشد. تست‌های آلرژی این امکان را برای شما فراهم می‌کنند که ماده‌ای که به آن آلرژی دارید را شناخته و از آن اجتناب کنید و همچنین برای درمان آلرژی خود اقدام کنید.

سیستم ایمنی بدن شما در واقع وسیله دفاعی طبیعی بدن شماست. آلرژی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به چیزی در محیط بیش از حد واکنش نشان می‌دهد و آنتی بادی به نام IgE تولید می‌کند. به عنوان مثال، گرده گل که معمولاً بی ضرر است، می‌تواند باعث واکنش بیش از حد سیستم ایمنی شود. این آنتی‌بادی‌ها در نهایت باعث آزاد شدن مواد شیمیایی از جمله هیستامین می‌شوند که عامل ایجاد علائم واکنش آلرژیک می‌باشد. این واکنش بیش از حد می‌تواند منجر به برخی علائم شود از جمله:

1. آبریزش بینی
2. عطسه
3. احتقان بینی و سینوس‌ها
4. خارش و آبریزش از چشم‌ها
5. سرفه یا خس خس سینه

انواع آلرژن‌ها

آلرژن‌ها موادی هستند که می توانند باعث واکنش آلرژیک شوند. سه نوع اصلی آلرژن وجود دارد:

1. آلرژن‌های استنشاقی: در اثر تماس با ریه‌ها یا مخاط مجاری بینی یا گلو بر بدن تاثیر گذاشته و علائم آلرژی را ایجاد می‌کنند. گرده گل رایج‌ترین آلرژن استنشاقی است.
2. آلرژن‌های خوراکی: در برخی غذاها مانند بادام زمینی، سویا و غذاهای دریایی وجود دارند.
3. آلرژن‌های تماسی: باید با پوست در تماس باشند تا واکنش آلرژیک را ایجاد کنند. نمونه‌ای از واکنش یک آلرژن تماسی، بثورات پوستی و خارش ناشی از تماس با پیچک سمی است.

تست‌های آلرژی شامل قرار گرفتن شما در معرض مقدار بسیار کمی از یک آلرژن خاص و ثبت واکنش بدن شما نسبت به آن آلرژن است.

چگونه برای تست آلرژی آماده شویم؟

قبل از آزمایش آلرژی، پزشک از شما در مورد سبک زندگی، سابقه خانوادگی و موارد دیگر سوال خواهد کرد. پزشک شما به احتمال زیاد به شما خواهد گفت که مصرف داروهای زیر را از حدود ۳ تا ۷ روز قبل از آزمایش آلرژی خود متوقف کنید زیرا می توانند بر نتایج آزمایش تاثیر بگذارند:

1. آنتی هیستامین‌ها
2. داروهای درمان سوزش سر دل مانند فاموتیدین
3. بنزودیازپین‌ها مانند دیازپام و لورازپام
4. داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌‌ای مانند آمی تریپتیلین
5. کورتیکواستروئیدهای سیستمیک

نحوه انجام تست آلرژی

آزمایش آلرژی شامل آزمایش پوست و آزمایش خون می‌باشد. پزشک شما بهترین روش را بر اساس علائم شما و آلرژن های مشکوک انتخاب می‌کند. در ادامه به بررسی انواع مختلف تست‌های آلرژی می پردازیم.

تست‌های پوستی

تست‌های پوستی برای شناسایی آلرژن‌های متعددی استفاده می‌شود. این تست‌ها می‌تواند بسیاری از آلرژن‌های موجود در هوا، مواد غذایی و آلرژن‌های تماسی را شناسایی کنند. سه نوع تست پوستی مختلف وجود دارند که عبارتند از: تست پوستی پریک، تست تزریق پوستی و تست پوستی پچ.

1. تست پوستی پریک (خراش): در این تست پزشک از یک سوزن ظریف برای سوراخ کردن پوست روی ساعد یا پشت شما برای بررسی آلرژی به ۱۰ تا ۵۰ آلرژن مختلف استفاده می‌کند. یا اینکه ممکن است قطره‌ای از ماده آلرژی زا را روی پوست شما قرار دهد و از وسیله‌ای مخصوص برای خراشیدن و سوراخ کردن ملایم آن ناحیه استفاده کند که باعث می‌شود ماده آلرژی زا وارد پوست شما شود. واکنش‌هایی مانند قرمزی معمولاً در عرض ۱۵ دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن رخ می‌دهد. اگر قرمزی، تورم، برآمدگی یا خارش پوست در محل آزمایش وجود داشته باشد، شما به آن آلرژن خاص حساسیت دارید. این تست می‌تواند آلرژن‌های موجود در هوا، آلرژن‌های غذایی و آلرژی به پنی سیلین را بررسی کند.
2. تست تزریق پوستی: اگر نتیجه تست پوستی پریک منفی یا مشکوک باشد، ممکن است تست تزریق پوستی برای شما انجام شود. در این روش‌، پزشک مقادیر کمی از آلرژن را به لایه بیرونی پوست شما (اپیدرم) تزریق می‌کند. این آزمایش، آلرژی به محرک‌های موجود در هوا، داروها و نیش حشرات را بررسی می‌کند.
3. تست پوستی پچ: این آزمایش برای بررسی آلرژن‌های تماسی کاربرد دارد. پزشک شما قطرات یک آلرژن را روی پوست بازوی شما می‌گذارد و ناحیه را با بانداژ می‌پوشاند و یا ممکن است پچ مخصوص حاوی آلرژن را روی بازوی شما بچسباند. این بانداژ یا پچ به مدت ۴۸ تا ۹۶ ساعت روی پوست شما باقی می‌ماند. سپس، پزشک بانداژ را بر می‌دارد تا پوست شما را از نظر بثورات یا واکنش های دیگر بررسی کند.

آزمایش خون در تشخیص آلرژی

اگر احتمال واکنش آلرژیک شدید به تست‌های پوستی وجود داشته باشد یا نتوانید تست‌های پوستی را انجام دهید، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای شما در نظر بگیرد. پزشک شما نمونه‌ای از خون شما را به آزمایشگاه می‌فرستد. آزمایشگاه مواد حساسیت زا (آلرژن ها) را به نمونه خون اضافه می‌کند و سطح آنتی بادی‌های IgE را در آن اندازه‌گیری می‌کند. آزمایش خون می‌تواند نتایج مثبت کاذب بیشتری داشته باشد.

تست‌های آلرژی چه خطرات و عوارضی دارند؟

آزمایش‌های آلرژی می‌توانند منجر به خارش خفیف، قرمزی و تورم پوست شود. گاهی اوقات برجستگی‌های خارش دار و کوچکی به نام کهیر روی پوست ظاهر می شود. این علائم اغلب در عرض چند ساعت از بین می‌روند اما ممکن است چند روز ادامه داشته باشند. کرم های موضعی حاوی کورتون خفیف می‌توانند این علائم را کاهش دهند.

در موارد نادر، تست‌های آلرژی ممکن است یک واکنش آلرژیک فوری و شدید به نام آنافیلاکسی ایجاد کنند که نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد. به همین دلیل است که آزمایش‌های آلرژی باید در مطب و مراکز پزشکی انجام شود که دارای داروها و تجهیزات کافی از جمله اپی نفرین برای درمان آنافیلاکسی هستند.

در صورت داشتن علائم آنافیلاکسی، مانند موارد زیر، فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید:

1. تورم گلو
2. مشکل در تنفس
3. ضربان قلب سریع
4. افت فشار خون

نتیجه‌گیری

واکنش‌های آلرژیک می‌توانند از آبریزش و احتقان ساده بینی تا شوک آنافیلاکتیک که تهدید‌کننده زندگی است متغیر باشند. تست‌های آلرژی می‌توانند موادی را که باعث این نوع واکنش‌ها می‌شوند شناسایی کنند. تست‌های آلرژی مختلفی وجود دارد و پزشک شما بهترین آزمایش را بر اساس علائم و محرک‌های احتمالی آلرژی، برای شما انتخاب می‌کند.

منابع 

allergy testing

allergy testing