هر آنچه که باید در مورد یائسگی بدانید

یائسگی به عنوان عدم قاعدگی برای یک سال کامل تعریف می‌شود که معمولاً بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی شروع می‌شود، اما می‌تواند قبل یا بعد از این محدوده سنی نیز ایجاد شود.

عوامل متعددی در تعیین زمان شروع یائسگی نقش دارند، از جمله فاکتور‌های ژنتیکی و سلامت تخمدان‌ها. یائسگی می‌تواند علائم ناراحت‌کننده‌ای مانند گرگرفتگی و افزایش وزن ایجاد کند.

در بیشتر موارد، درمان دارویی برای علائم ناخوشایند یائسگی لازم نبوده و درمان‌های طبیعی می‌توانند کمک کننده باشند. دوره “پیش‌ یائسگی” قبل از یائسگی اتفاق می‌افتد. در این دوره هورمون‌های شما جهت آمادگی برای یائسگی شروع به تغییر می‌کنند. این دوره می‌تواند از چند ماه تا چندین سال ادامه یابد.

در دوره پیش یائسگی، سیکل‌های قاعدگی نامنظم شده و جریان خونریزی قاعدگی نیز ممکن است بیشتر یا کمتر شود. دوره پیش یائسگی برای بسیاری از زنان از اواسط دهه ۴۰ زندگی شروع می‌شود. برخی دیگر از زنان دوره پیش از یائسگی نداشته و به طور ناگهانی وارد یائسگی می‌شوند.

حدود ۱ درصد از زنان قبل از ۴۰ سالگی دچار یائسگی می‌شوند که به آن یائسگی زودرس یا نارسایی اولیه تخمدان گفته می‌شود.

یائسگی چه علائم و عوارضی دارد؟

علائم و عوارض یائسگی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. هنگامی که یائسگی به طور ناگهانی یا پس از دوره پیش یائسگی کوتاه تری رخ می‌دهد، علائم آن معمولاً شدیدتر هستند. شرایطی که بر سلامت تخمدان‌ها تأثیر می‌گذارد، مانند سرطان یا هیسترکتومی، یا سبک زندگی خاصی مانند سیگار کشیدن، باعث افزایش شدت و طول مدت علائم می‌شوند. شایع‌ترین علائم اولیه دوره پیش یائسگی عبارتند از:

• فواصل بیشتر قاعدگی‌ها
• شدت بیشتر یا کمتر خونریزی ماهانه
• علائم وازوموتور از جمله گرگرفتگی و تعریق شبانه

تخمین زده می شود که ۷۵ درصد از زنان در یائسگی، گرگرفتگی را تجربه می‌کنند. سایر علائم رایج یائسگی عبارتند از:

• بیخوابی
• خشکی واژن
• کاهش متابولیسم بدن و در نتیجه افزایش وزن
• افسردگی و اضطراب
• مشکل در تمرکز و حافظه
• کاهش میل جنسی و مقاربت دردناک
• خشک شدن پوست، دهان و چشم‌ها
• افزایش ادرار و بی اختیاری ادرار
• دردناک شدن سینه ها
• سردرد
• تپش قلب
• عفونت های دستگاه ادراری
• کاهش توده عضلانی
• مفاصل دردناک
• کاهش توده استخوانی و پوکی استخوان
• نازک شدن و ریزش مو
• افزایش رشد مو در نواحی دیگر بدن مانند صورت، گردن، سینه و قسمت بالایی پشت

برای تشخیص یائسگی از چه آزمایش‌هایی استفاده می‌شود؟

اگر علائم یائسگی شدید بوده و موجب اختلال در زندگی شما شده است، یا اگر در سنین ۴۵ سال و کمتر دچار علائم یائسگی شده‌اید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

در سال‌های اخیر، آزمایش تشخیصی PicoAMH Elisa مورد تایید FDA قرار گرفته است. در این آزمایش با نمونه گرفتن از خون فرد، میزان هورمون آنتی مولرین سنجیده می‌شود که برای کمک به تعیین اینکه آیا فرد وارد یائسگی شده است یا در شرف یائسگی است، کاربرد دارد.

این آزمایش جدید به خصوص می‌تواند برای زنانی که علائم پیش از یائسگی را در سنین پایین نشان می‌دهند مفید باشد. پزشک همچنین ممکن است برای شما آزمایشی تجویز کند که سطح هورمون‌های FSH و استرادیول را در خون اندازه‌گیری می‌کند. افزایش مداوم سطح FSH خون به میزان ۳۰ mIU/mL یا بالاتر، همراه با فقدان قاعدگی برای یک سال متوالی، معمولاً تایید قطعی یائسگی است.

آزمایش‌های خون تکمیلی که معمولاً برای کمک به تأیید یائسگی استفاده می‌شوند عبارتند از:

1. تست‌های عملکرد تیروئید
2. پروفایل چربی خون
3. تست‌های عملکرد کبد
4. تست‌های عملکرد کلیه
5. تست تستوسترون، پروژسترون، پرولاکتین، استرادیول و گنادوتروپین جفتی (hCG)

درمان‌های موثر برای کاهش علائم یائسگی

درمان‌ها در یائسگی بر تسکین علائم و نشانه‌های فرد و پیشگیری یا مدیریت شرایط مزمنی که ممکن است با افزایش سن رخ دهد، تمرکز دارند.

• هورمون درمانی: استروژن درمانی موثرترین گزینه درمانی برای تسکین گرگرفتگی یائسگی است. استروژن همچنین به پیشگیری از تحلیل استخوان‌ها کمک می کند. توجه به این نکته ضروری است که استفاده طولانی مدت از هورمون درمانی ممکن است ریسک ابتلا به سرطان پستان و بیماری‌های قلبی-عروقی را افزایش دهد بنابراین پزشک ممکن است استروژن را در کمترین دوز و کوتاه ترین زمان مورد نیاز برای تسکین علائم برای شما تجویز کند.
• کرم واژینال استروژن: برای از بین بردن خشکی واژن، استروژن را می توان مستقیماً با استفاده از کرم یا شیاف واژینال به واژن تزریق کرد. این درمان فقط مقدار کمی استروژن آزاد می کند که توسط بافت های واژن جذب می شود. می تواند به تسکین خشکی واژن، ناراحتی ناشی از مقاربت و برخی علائم ادراری کمک کند.
• داروهای ضد افسردگی با دوز پایین: برخی از داروهای ضد افسردگی از دسته SSRI ممکن است گرگرفتگی یائسگی را کاهش دهند. یک داروی ضد افسردگی با دوز پایین برای مدیریت گرگرفتگی میتواند برای زنانی که نمیتوانند استروژن مصرف کنند یا برای زنانی که به دلیل اختلالات خلقی به داروی ضد افسردگی نیاز دارند، مفید باشد.
• گاباپنتین : این دارو برای زنانی که نمی توانند از استروژن درمانی استفاده کنند و در کسانی که گرگرفتگی شبانه دارند میتواند مفید باشد.
• داروهایی برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان: بسته به نیازهای فرد، پزشکان ممکن است داروهایی را برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان توصیه کنند؛ از جمله مکمل‌های ویتامین D، کلسیم و منیزیم 

بهبود علائم یائسگی با مصرف پروپولیس (بره موم)

پروپولیس (بره موم) یک محصول طبیعی است که توسط زنبورهای عسل از گیاهان به دست می‌آید. این ماده، مخلوطی از صدها ماده شیمیایی از جمله فلاونوئیدها، کوماریک اسیدها و کافئیک اسیدهاست. مطالعات آزمایشگاهی فعالیت شبه استروژنی پروپولیس را ثابت کرده‌اند. در این مطالعات، پروپولیس به گیرنده‌های استروژن انسانی متصل شده و نیز بیان ژن‌های پاسخ‌دهنده به استروژن را القا کرد.

تجویز خوراکی پروپولیس در موش‌های صحرایی موجب افزایش ضخامت اپیتلیوم لوله‌های رحمی و افزایش وزن رحم در مقایسه با گروه کنترل شد. علاوه بر این، پروپولیس باعث تکثیر سلول‌های مجاری در غدد پستانی شد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف خوراکی پروپولیس باعث تحریک فعالیت استروژنی در بدن می‌شود. بنابراین پروپولیس میتواند درمان امیدوارکننده‌ای برای بهبود علائم پس از یائسگی که ناشی از کاهش استروژن در بدن می‌باشد، به شمار آید.

منبع:

Everything You Should Know About Menopause

Oral administration of Brazilian propolis exerts estrogenic effect in ovariectomized rats