چه عواملی ریسک ابتلا به سرطان روده را افزایش می‌دهند؟

محققان چندین عامل خطر را پیدا کرده‌اند که ممکن است شانس ابتلای فرد به پولیپ کولورکتال یا سرطان کولورکتال را افزایش دهد. این عوامل عبارتند از :

• اضافه وزن یا چاقی: در صورت اضافه وزن یا چاقی، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و مرگ بر اثر آن بیشتر است. به نظر می‌رسد این ارتباط در مردان قوی‌تر است. رسیدن به وزن سالم و حفظ آن ممکن است به کاهش خطر کمک کند.
• عدم تحرک بدنی: اگر فعالیت بدنی نداشته باشید، شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان کولون دارید. فعالیت بدنی متوسط ​​تا شدید می‌تواند به کاهش خطر کمک کند.
• رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز (مانند گوشت گاو، گوشت خوک، بره یا جگر) و گوشت‌های فرآوری شده (مانند هات داگ) خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد. پختن گوشت در دمای بسیار بالا (سرخ کردن، کباب کردن یا گریل کردن) مواد شیمیایی ایجاد می‌کند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. پایین بودن سطح ویتامین D خون نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش دهد. پیروی از یک الگوی غذایی سالم که شامل مصرف مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل است و محدود کردن مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده و نوشیدنی‌های شیرین میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
• سیگار کشیدن: احتمال ابتلا به سرطان کولورکتال و مرگ در افرادی که برای مدت طولانی تنباکو مصرف کرده‌اند نسبت به افرادی که سیگار نمی‌کشند بیشتر است.
• مصرف الکل: سرطان کولورکتال با مصرف متوسط ​​تا سنگین الکل مرتبط است. حتی مصرف اندک الکل ​​نیز با برخی خطرات مرتبط است.
• افزایش سن: خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ با افزایش سن افزایش می‌یابد و بروز آن بعد از ۵۰ سالگی بسیار شایع‌تر است. امروزه بروز سرطان کولورکتال در میان افراد جوان تر از ۵۰ سال در حال افزایش است و دلیل آن هنوز نامشخص است.
• سابقه شخصی پولیپ یا سرطان کولورکتال: اگر سابقه پولیپ آدنوماتوز (آدنوم) دارید، در معرض خطر ابتلا به سرطان کولورکتال هستید. این امر به ویژه اگر پولیپ‌ها سایز بزرگ یا تعداد زیادی داشته باشد، یا اگر هر یک از آن‌ها دیسپلازی را نشان دهد، صادق است. اگر سرطان کولورکتال داشته اید، حتی اگر به طور کامل برداشته شده باشد، احتمال ابتلا به سرطان‌های جدید در سایر قسمت‌های روده بزرگ و راست روده بیشتر است و اگر اولین سرطان کولورکتال خود را در جوانی داشته باشید، این احتمال بیشتر خواهد بود.
• سابقه شخصی بیماری التهابی روده: اگر بیماری التهابی روده (IBD) از جمله کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون دارید، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ افزایش می‌یابد. اگر مبتلا به IBD هستید، ممکن است لازم باشد در جوانی غربالگری سرطان کولورکتال را شروع کنید و به صورت دوره‌ای کولونوسکوپی شوید. بیماری التهابی روده با سندرم روده تحریک پذیر (IBS) متفاوت است؛ شواهدی به نفع افزایش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در افراد مبتلا به IBS دیده نشده است.
• سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال یا پولیپ آدنوماتوز: افرادی که سابقه سرطان کولورکتال در یکی از بستگان درجه یک (والدین، خواهر و برادر یا فرزند) دارند در معرض خطر بیشتری هستند. اگر بستگان در سن کمتر از ۵۰ سالگی به سرطان مبتلا شده باشند، یا اگر بیش از یک نفر از بستگان درجه یک مبتلا باشند، این خطر حتی بیشتر میشود. داشتن اعضای خانواده که پولیپ آدنوماتوز داشته اند نیز با خطر بالاتر سرطان روده بزرگ مرتبط است. اگر سابقه خانوادگی پولیپ آدنوماتوز یا سرطان کولورکتال دارید، با پزشک خود در مورد نیاز احتمالی برای شروع غربالگری قبل از ۴۵ سالگی صحبت کنید.
• داشتن برخی سندرم‌های ارثی: حدود ۵ درصد از افرادی که به سرطان کولورکتال مبتلا می شوند، تغییرات ژنی (جهش) را به ارث برده اند که باعث ایجاد سندرم های سرطان خانوادگی می شود. شایع‌ترین سندرم‌های ارثی مرتبط با سرطان‌های کولورکتال، سندرم لینچ (سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی یا HNPCC) و پولیپ آدنوماتوز خانوادگی (FAP) هستند.
• ابتلا به دیابت نوع ۲: افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ (معمولاً غیر وابسته به انسولین) خطر ابتلا به سرطان کولورکتال بیشتری دارند. این افراد همچنین پیش آگهی ضعیف تری پس از تشخیص دارند.

منبع:

Colorectal Cancer Risk Factors