عوارض کمبود منیزیم در بدن چیست و چگونه درمان می‌شود؟

منیزیم چیست؟

منیزیم یک ماده معدنی است که برای سلامت عضلات، اعصاب، استخوان‌ها و حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی ضروری است. هر عضوی در بدن، به ویژه قلب، ماهیچه‌ها و کلیه‌ها به منیزیم نیاز دارد. همچنین مقادیر کافی آن برای ساختار دندان‌ها و استخوان‌ها ضروری است. منیزیم برای بسیاری از عملکردهای بدن مورد نیاز است که شامل فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی در بدن است که موجب تبدیل و استفاده از انرژی می‌شوند (متابولیسم).

کمبود منیزیم به چه معناست؟

کمبود منیزیم وضعیتی است که در آن میزان منیزیم خون کمتر از حد طبیعی است. نام پزشکی این بیماری “هیپومنیزیمی” است.

علت کمبود منیزیم چیست؟

کمبود منیزیم در افراد سالم به ندرت اتفاق می‌افتد. این اختلال در برخی افراد ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:

• رژیم غذایی که شامل منابع کافی منیزیم نیست (به ویژه در افراد مسن یا افراد با وضعیت اقتصادی ضعیف که تغذیه مناسبی ندارند)
• دیابت نوع ۲
• مشکلات گوارشی مانند بیماری کرون
• استفراغ یا اسهال طولانی مدت
• مشکلات کلیوی
• استفاده طولانی مدت از برخی داروها
• اعتیاد به الکل

همانطور که ذکر شد مصرف مداوم بعضی داروها می‌تواند شما را در معرض خطر کمبود منیزیم قرار دهد، برخی از این داروها عبارتند از:

• داروهای مدر (ادرار آور) مانند فوروزماید و هیدروکلروتیازید
• مهارکننده‌های پمپ پروتون (داروهای ضد اسید معده) مانند امپرازول، لانزوپرازول و اس- امپرازول
• برخی داروهای آنتی بیوتیک مانند جنتامایسین و آمفوتریسین B
• برخی داروهای شیمی درمانی مانند ستوکسیماب و سیس پلاتین
• مهارکننده‌های سیستم ایمنی (داروهای ضد رد پیوند) مانند تاکرولیموس و سیکلوسپورین

پیشنهاد می‌شود مقاله ” ۷ نشانه و علامت کمبود منیزیم که باید بدانید! ” مطالعه شود.

میزان نیاز روزانه به منیزیم

میزان نیاز روزانه به منیزیم با توجه به سن، جنسیت و شرایط زمینه‌ای فرد اندکی متفاوت است.

برای افراد بین ۱۹ تا ۳۰ سال عبارت است از:

• ۳۱۰ میلی گرم برای زنان
• ۴۰۰ میلی گرم برای مردان

برای افراد ۳۱ سال یا بیشتر عبارت است از:

• ۳۲۰ میلی گرم برای زنان
• ۴۲۰ میلی گرم برای مردان

این نیازها در نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ ساله وهمچنین برای کسانی که باردار هستند بیشتر است. کودکان کوچکتر نسبت به نوجوانان و بزرگسالان به منیزیم کمتری نیاز دارند.

عوارض کمبود منیزیم چیست؟

بسیاری از بیماران مبتلا به کمبود منیزیم بدون علامت هستند. عوارض و نشانه‌های کمبود منیزیم معمولاً تا زمانی که منیزیم سرم به ۰/۵ میلی مول در لیتر یا کمتر کاهش یابد، دیده نمی‌شود.

اگر سطح منیزیم شما برای مدت طولانی پایین باشد، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرید. این مسئله می‌تواند به دلیل شرایطی مانند اعتیاد به الکل یا به دلیل مصرف داروهای خاصی رخ دهد.

عوارض اولیه کمبود منیزیم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حالت تهوع
• استفراغ
• از دست دادن اشتها
• خستگی
• ضعف

با شدت گرفتن این کمبود، افراد ممکن است شرایط زیر را تجربه کنند:

• کاهش سطح کلسیم در خون که به عنوان هیپوکلسمی شناخته می‌شود
• کاهش سطح پتاسیم در خون که به عنوان هیپوکالمی شناخته می‌شود
• بی‌حسی و گزگز در اندام‌ها
• گرفتگی و انقباضات عضلانی
• تشنج
• تغییرات شخصیتی
• ریتم غیر طبیعی قلب
• اسپاسم عروق کرونر

کمبود شدید و حاد منیزیم می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• اسپاسم عضلانی
• ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی)
• ایست قلبی

کمبود طولانی مدت و مزمن منیزیم می‌تواند شانس ابتلا به اختلالات و بیماری‌های دیگر را افزایش دهد، از جمله:

• فشار خون بالا
• بیماری قلبی
• دیابت تیپ ۲
• پوکی استخوان
• سردردهای میگرنی

یه صورت اختصاصی تظاهرات کمبود منیزیم در بعضی از سیستم‌های بدن را در زیر به اختصار مرور می‌کنیم:

تظاهرات عصبی عضلانی

• تحریک پذیری عصبی عضلانی ( اغلب اولین تظاهرات بالینی )
• لرزش
• اسپاسم عضلانی و گرفتگی عضلات ( تصور می‌شود که به دلیل کاهش آستانه تحریک عصبی باشد. )
• تشنج
• نیستاگموس عمودی
• بی تفاوتی
• هذیان
• افسردگی
• بی‌قراری
• روان پریشی
• کما و کاهش هوشیاری

تظاهرات قلبی عروقی

• تغییرات نوار قلب از جمله کمپلکس QRS پهن و امواج T نوک تیز (در کمبود خفیف تا متوسط)، طولانی شدن فاصله PR، و مسطح شدن موج T (در کمبود شدید)
• انقباض های زودرس دهلیزی و بطنی
• فیبریلاسیون دهلیزی
• آریتمی های بطنی از جمله تورساد دپوینت
• ایسکمی قلبی
• افزایش خطر سمیت دیگوکسین با مهار Na-K-ATPase و کاهش پتاسیم داخل سلولی

تظاهرات الکترولیتی و هورمونی

• هیپوکلسمی (کاهش کلسیم خون)
• کم کاری پاراتیروئید
• هیپوکالمی (کاهش پتاسیم خون)

کمبود منیزیم چگونه تشخیص داده می‌شود؟

کمبود منیزیم را می‌توان با آزمایش خون و یا آزمایش ادرار تشخیص داد. اگر علائم کمبود منیزیم یا سطوح غیر طبیعی کلسیم یا پتاسیم دارید، ممکن است پزشک برای شما آزمایش درخواست کند.

چگونه از کمبود منیزیم جلوگیری کنیم؟

برای جلوگیری از کمبود منیزیم، از یک رژیم غذایی سالم و متعادل حاوی غذاهای غنی از منیزیم استفاده کنید. این غذاها شامل موارد زیر هستند:

• سبزیجات سبز برگ
• حبوبات
• آجیل و دانه ها
• غلات کامل

کمبود منیزیم چگونه درمان می‌شود؟

کمبود منیزیم معمولا با مصرف مکمل‌های منیزیم درمان می‌شود. اگر سطح منیزیم بدن شما بسیار پایین است، ممکن است به تجویز منیزیم وریدی (IV) در بیمارستان نیاز داشته باشید.

هر ساشه از مکمل بیومگنلیت حاوی ۳۰۰ میلی گرم منیزیم خالص (المنتال) است و طعم مطبوع پرتقالی دارد. منیزیم موجود در مکمل بیومگنلیت از نوع ملح آلی سیترات بوده و با فراهمی زیستی (جذب گوارشی) ۹۰ درصدی، بهترین منبع منیزیم شناخته شده است.

نحوه مصرف: روزانه ۱ ساشه بیومگنلیت را در یک لیوان آب حل کرده و همراه با غذا یا مطابق دستور پزشک مصرف کنید.

موارد مصرف مکمل بیومگنلیت

• کاهش حملات سردردهای میگرنی
• کاهش درد و عوارض پیش از قاعدگی
• کاهش درد و کرامپ (گرفتگی‌های) عضلانی
• کمک به تنظیم قند خون و عملکرد انسولین در افراد مبتلا به دیابت
• پیشگیری از پوکی استخوان (افزایش توده و استحکام استخوان ها)
• تولید انرژی و رفع ضعف و بیحالی
• بهبود سندرم پای بی‌قرار
• بهبود کرامپ‌های عضلانی دوران قاعدگی
• در افراد مسن
• کاهش درد و گرفتگی عضلانی ورزشکاران
• کمک به برطرف کردن پرش پلک چشم
• کمک به تامین نیاز روزانه منیزیم
• کمک به کنترل فعالیت‌های عصبی- ماهیچه‌ای قلب، حفظ ضربان قلب و کنترل فشار‌خون
• بهبود واکنش‌های التهابی در بیماران مبتلا به آسم
• پیشگیری و بهبود دردهای نوروپاتیک
• کمک به درمان کم خوابی و بی خوابی
• کاهش استرس
• بهبود افسردگی
• کنترل دیابت بارداری
• کاهش فشار خون بارداری
• پیشگیری و درمان یبوست بارداری
• کاهش استرس
• کاهش درد زایمان
• پیشگیری از زایمان زودرس
• افزایش سطح سلامت جنین
• در شیردهی (کاهش خستگی مادر)
• آرامبخش برای کودک

منبع:

Hypomagnesemia

How can I tell if I have low magnesium?