بهترین داروی ام اس چیست؟
در حالی‌که هیچ درمان همیشگی برای بیماری ام‌اس وجود نداد، روش‌های مختلفی که عمدتاً بر کاهش سرعت پیشرفت بیماری و مدیریت علائم تمرکز دارند موجود هستند. افراد مختلف ممکن است انواع مختلفی از بیماری ام اس را داشته باشند و پیشرفت بیماری و علائم آن از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت خواهد بود است. بنابراین برنامه‌ی درمانی هر فرد باید متفاوت باشد. در این مقاله با انواع درمان‌های ام‌اس آشنا خواهید شد.
داروهای مورد استفاده برای درمان ام‌اس عمدتا برای کنترل علائم بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر نوع دارویی باید حتما توسط پزشک تجویز شود. داروهای اصلاح‌کننده‌ی بیماری، سلول‌های بنیادی و درمان‌های مکمل و طبیعی از جمله روش‌های مورد استفاده برای کنترل این بیماری هستند.
داروهای اصلاح‌کننده‌ی بیماری
داروهای اصلاح‌کننده‌ی بیماری می‌توانند دفعات و شدت دوره‌ها یا عودهای ام‌اس را کاهش دهند. آن‌ها همچنین می‌توانند تعداد و اندازه ضایعات (آسیب‌های وارد شده به رشته‌های عصبی) را کاهش و از این طریق علائم بیماری را کاهش دهند. سازمان غذا و دارو (FDA)در حال حاضر چندین دارو را برای اصلاح ام اس تایید کرده است. این داروها در 3 دسته‌ی تزریقی، وریدی و درمان‌های خوراکی در دسترس هستند.
تزریقی
داروهای زیر به صورت تزریقی تجویز می‌شوند:
- اینترفرون بتا- a1
- اینترفرون بتا- b1
- گلاتیرامر استات
- اینترفرون بتا-a1 متصل شده به عامل PEG
- افاتوموماب (ofatumumab)
در سال 2018، تولیدکنندگان یک داروی تزریقی دیگر به‌نام داکلیزوماب، آن را به دلیل نگرانی‌های ایمنی از بازار خارج کردند.
وریدی
درمان‌های زیر باید از طریق وریدی در یک مرکز پزشکی مجاز مورد استفاده قرار گیرند:
- آلمتوزوماب (alemtuzumab)
- میتوکسانترون (mitoxantrone)
- ناتالیزوماب (natalizumab)
- اوکریزوماب (ocrelizumab)
درمان‌های خوراکی
موارد زیر قرص‌هایی هستند که از طریق دهان مصرف می‌شوند:
- تری فلونوماید
- فینگولیمود
- دی متیل فومارات
- کلادربین
- سیپونیمود
- پونزیمود
موارد زیر کپسول‌هایی هستند که از طریق دهان مصرف می‌شوند:
- اوزانیمود
- دیروکسیمل فومارات
- مونو متیل فومارات
سلول‌های بنیادی
استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان آسیب عصبی ناشی از ام‌اس، اثرات امیدوارکننده‌ای نشان داده است. تحقیقاتی که بر روی اثر استفاده از سلول‌های بنیادی در بیماری ام‌اس انجام شده است شامل مطالعات آزمایشگاهی، مطالعات روی مدل‌های حیوانی و برخی مطالعات انسانی است. همچنین روش‌های مختلفی برای استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان ام اس وجود دارد، مانند پیوند مغز استخوان.
بر اساس نتایج یک مطالعه‌ی مروری، درمان با سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSC) توانسته به ترمیم سیستم عصبی مرکزی (CNS) که به دلیل بیماری ام‌اس آسیب دیده است، کمک کند. ساز و کاری که سلول‌های بنیادی طی آن به بهبود آسیب ناشی از ام‌اس کمک می‌کنند به‌طور کامل شناخته نشده است، اما مطالعات برای تعیین بیشتر توانایی‌های درمانی سلول‌های بنیادی در حال انجام است.
درمان‌های مکمل و طبیعی
رژیم غذایی
هرچند تحقیقی که به‌طور کامل به بررسی جوانب رعایت یک رژیم غذایی خاص در بیماران ام‌اس بپردازد هنوز در دسترس نیست، اما داشتن یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و متعادل توصیه می‌شود.
ورزش
فعال ماندن برای رفع علائم ام‌اس و حفظ کیفیت زندگی بسیار مهم است. ورزش به موارد زیر کمک می‌کند:
- بهبود قدرت عضلانی
- افزایش سلامت قلب و عروق
- بهبود خلق و خو
- بهبود عملکرد شناختی
یک روش خوب برای شروع تمرینات ورزشی مناسب برای ام‌اس این است که در حالی‌که نشسته‌اید یا در رختخواب هستید، حرکات کششی ساده و پایه را امتحان کنید. هنگامی‌که با آن تمرینات احساس راحتی کردید، تمرینات سخت‌تری مانند موارد زیر را انجام دهید:
- پیاده‌روی
- شنا كردن
- رقصیدن
- یوگا
- تمرین مقاومتی
- ورزش هوازی
به مرور که قوی‌تر می‌شوید و راحت‌تر ورزش‌ها را انجام می‌دهید، می‌توانید برنامه‌ی تمرینی خود را اصلاح کرده و تمرینات مناسب را پیش ببرید. به‌خاطر داشته باشید که گذراندن وقت با افرادی که از بودن کنار آن‌ها لذت می‌برید می‌تواند به بهبود خلق و خوی شما کمک کند. همچنین ورزش کردن با دیگران می‌تواند راه خوبی برای حفظ روابط اجتماعی و برطرف کردن نیازهای مرتبط باشد.
دقت کنید که شما باید قبل از شروع هر برنامه ورزشی حتما با یک پزشک یا فیزیوتراپ صحبت و مشورت کنید زیرا آن‌ها نه‌تنها می‌توانند توصیه‌هایی را برای داشتن فعالیت‌هایی که ممکن است ایمن و مفید باشند ارائه دهند، بلکه در صورت نیاز و با توجه به شرایط بدنی و پاسخ شما به تمرینات، پیشنهادهایی را برای اصلاح یا بهبود فعالیت‌هایی که در حال انجام آن هستید ارائه می‌کنند.
فیزیوتراپی
افراد مبتلا به ام‌اس اغلب دچار خستگی می‌شوند و انسان و زمانی‌که خسته باشد، تمایلی به ورزش کردن نخواهد داشت. اما نکته‌ی مهم این است که هر چه کمتر ورزش کنید، ممکن است احساس خستگی بیشتری کنید. بنابراین ورزش و فیزیوتراپی بسیار مهم هستند. نکته‌ی مهم در افراد مبتلا به ام‌اس این است که انتخاب ورزش برای آن‌ها باید با دقت بیشتری صورت پذیرد. مواردی مانند کوتاه نگه داشتن مدت زمان جلسات و افزایش تدریجی ورزش در طول زمان عوامل مهمی هستند.
اگر تغییری در هماهنگی، قدرت یا سطح انرژی در طول عود علائم تجربه کرده‌اید، می‌توانید به فیزیوتراپ مراجعه کنید. هدف از فیزیوتراپی، جلوگیری از انقباضات و آتروفی عضلانی یا از دست دادن بافت عضلانی به‌دلیل بی‌تحرکی طی عود علائم ام‌اس است. در مواردی که عود علائم باعث ضعف شدید شود، انجام حرکات غیرفعال عضلانی نیز ممکن است ضروری باشد. در این حالت فیزیوتراپ دست‌ها، پاها یا سایر قسمت‌های بدن شما را حرکت می‌دهد؛ اگر خودتان قادر به حرکت دادن آن‌ها نباشید. یک برنامه‌ی فیزیوتراپی حرفه‌ای می‌تواند به فرد بیمار کمک کند تا قدرت، عملکرد فیزیکی و تعادل خود را بهبود دهد.
درمان‌های عود علائم
پایان دادن به عود علائم در سریع‌ترین زمان ممکن برای بدن و ذهن فرد مفید است. این‌جاست که به درمان‌هایی مناسب برای زمان عود نیاز است.
کورتیکواستروئیدها
التهاب یکی از ویژگی‌های کلیدی عودهای ام‌اس است و می‌تواند منجر به بسیاری از علائم دیگر ام‌اس مانند خستگی، ضعف و درد بشود. کورتیکواستروئیدها اغلب برای کاهش التهاب و کاهش شدت حملات ام‌اس مورد استفاده قرار می‌گیرند. کورتیکواستروئیدهای مورد استفاده برای درمان ام‌اس شامل متیل پردنیزولون (داخل وریدی) و پردنیزون است.
سایر درمان‌ها
درمان‌های دیگری که گاهی در طول عود استفاده می‌شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ACTH: این دارو به‌صورت تزریقی در ماهیچه یا زیر پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو از طریق تحریک غده قشر آدرنال برای ترشح هورمون‌های کورتیزول، کورتیکوسترون و آلدوسترون عمل می‌کند. این هورمون‌ها به کاهش سطح التهاب در بدن فرد کمک می‌کنند.
- پلاسمافرزیس: این فرآیند شامل برداشتن کامل خون از بدن و فیلتر کردن آن برای حذف آنتی‌بادی‌هایی است که ممکن است به سیستم عصبی فرد حمله کنند. سپس خون پاک شده از طریق انتقال خون به بدن فرد بازگردانده می‌شود.
- ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG): این درمان تزریقی است و به کاهش التهاب غیر طبیعی ناشی از فعالیت سیستم ایمنی کمک می‌کند. با این‌حال، شواهدی مبنی بر فواید آن برای عودهای ام اس در مطالعات بالینی متناقض بوده است.
درمان علائم
در حالی‌که داروهای ذکر شده در بالا به درمان ام‌اس کمک می‌کنند، طیف وسیعی از داروها برای درمان علائم فیزیکی مختلف که ام‌اس می‌تواند ایجاد کند در دسترس هستند.
داروهایی برای درد و سایر مشکلات عضلانی
شل کننده‌های عضلانی اغلب برای افراد مبتلا به ام اس تجویز می‌شوند. این شل‌کننده‌ها باعث بهبود علائم رایج بیماران ام‌اس شامل درد، اسپاسم عضلانی و خستگی می‌شوند. از بین بردن این علائم همچنین می‌تواند به مبارزه با افسردگی کمک کند، که ممکن است با ام اس رخ دهد. داروهای مورد استفاده برای کاهش سفتی عضلات عبارتند از:
- باکلوفن
- سیکلوبنزاپرین
- دیازپام
- تیزانیدین
داروهای رفع خستگی
خستگی یک علامت رایج در افراد مبتلا به ام اس است. مودافینیل، آمانتادین هیدروکلراید و آمفتامین-دکستروآمفتامین از داروهای مورد استفاده برای درمان خستگی هستند. فلوکستین نیز می‌تواند به رفع خستگی و افسردگی کمک کند.
دارو برای مشکلات مثانه و روده
بیش از ده‌ها داروی تجویزی برای مشکلات مثانه، مانند بی اختیاری ادرار مرتبط با ام‌اس وجود دارد. پزشک با صلاح دید خود و شرایط شخص بیمار داروی مناسب را تجویز خواهد کرد. همچنین داروهایی برای رفع یبوست موجود هستند.
عوارض جانبی داروها
هرچند روش‌های درمانی مبتنی بر استفاده از دارو می‌تواند در مدیریت ام‌اس مفید باشد، اما ممکن است دارای عوارض جانبی نیز باشند. به‌طور کلی، برخی از داروهای ام‌اس ممکن است عوارض جانبی مانند موارد زیر داشته باشند:
- حالت تهوع
- سردرد
- افزایش خطر ابتلا به عفونت‌ها
- علائم شبیه آنفولانزا مربوط به عفونت
سخن پایانی
هیچ درمان همیشگی و دائمی برای بیماری ام‌اس وجود ندارد و آن‌چه در حال حاضر برای درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد به کنترل علائم این بیماری کمک می‌کند. دقت کنید که مصرف هرگونه دارو باید حتما توسط پزشک تجویز و تحت نظر وی مصرف شود. امید است در آینده‌ای نه‌چندان دور با استفاده از علوم نوین مانند بیوتکنولوژی و ژنتیک بتوان روش‌های درمانی قطعی برای بیماری ام‌اس ابداع کرد.
منبع
Multiple Sclerosis (MS) Treatments
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.