اولین علائم آرتروز چیست؟

آرتروز شرایطیست که در اثر آسیب تدریجی به مفصل و سایر بافت‌های اطرافش اتفاق میفتد. این اختلال خصوصا با افزایش سن، بیشتر احتمال رخ‌دادن دارد و افراد مبتلا، در صورت عدم تحرک مفاصل، دچار سفتی و درد مفاصل و کاهش دامنه‌ی حرکت اندام‌ها می‌شوند. اولین علائم ابتلا به آرتروز شامل : درد مفاصل، سفتی مفاصل، محدودیت در حرکت مفاصل، صدادادن مفاصل در هنگام حرکت دادن آن‌ها و ایجاد تورم و ضایعات استخوانی در اطراف مفاصل می‌باشند. در ادامه به تفضیل به بررسی جزئیات مربوط به این اختلال خواهم پرداخت.

آتروز چیست؟

آرتروز درواقع اختلالی است که با آسیب به مفاصل و ساختارهای اطراف آن و به اصطلاح “ساییدگی مفاصل” اتفاق میفتد. عموما با افزایش سن، احتمال ابتلا به آرتروز بالاتر می‌رود. در این اختلال، غضروف داخل مفاصل به تدریج از بین می‌روند و ممکن است با گذر زمان این شرایط بدتر شود و درد، سفتی و تورم در مفاصل را به دنبال داشته باشد.

کدام مفاصل بدن در آرتروز درگیر می‌شود؟

• مفصل دست: بزرگ‌شدن استخوان‌ها و تغییر شکل آن‎‌ها در مفاصل انگشتان اغلب رخ می‌دهد.
• مفصل زانو: در هنگام راه‌رفتن و حرکت‌کردن، ممکن است زانوهای شما صدا دهد؛ این امر خصوصا با تضعیف ماهیچه‌ها و رباط‌های اطراف مفصل زانو، بیشتر خود را نشان می‌دهد.
• مفصل لگن: درد و سفتی در مفاصل ران، کشاله‌ی ران و لگن، می‌تواند به قسمت‌های پایین کشیده شوئد و با گذشت زمان نتوانید لگن خود را به مانند قبل، تکان دهید.
• سیتون فقرات: با ایجاد احساس سفتی و درد در گردن و کمر شروع می‌شود و ممکن است باعث ایجاد تغییراتی در ستون فقرات و تنگی کانال نخاع شود.

چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز می‌باشند؟

• افرادی که بیشتر از حالت عادی از مفاصل خود استفاده می‌کنند و به شکل مکرر به آن‌ها فشار می‌آورند.
• افراد سالخورده
• خانم‌ها بیشتر از آقایان در معرض ابتلا به آرتروز هستند (خصوصا بعد از شروع یائسگی).
• افراد مبتلا به چاقی
• افراد با داشتن سابقه‌ی ابتلا به آرتروز در خانواده
• برخی نژادهای خاص ( برخی نژادهای آسیایی، کمتر در معرض ابتلا به آرتروز هستند).

اولین علائم آرتروز چیست؟

• درد: مفاصل ممکن است در حین یا بعد از تحرک، دچار درد شوید.
• سفتی: شما سفتی مفاصل خصوصا در هنگام بیدارشدن از خواب و عدم تحرک، احساس خواهید کرد..
• حساس‌شدن مفاصل: درصورتی که شما مقدار کمی فشار به مفاصل وارد کنید، ممکن است حساسیت مفاصل را تجربه کنید و درواقع آستانه‌ی تحریک‌پذیری در شما پایین‌تر خواهد آمد.
• از دست‌دادن انعطاف‌پذیری مفاصل: درواقع دامنه‌ی حرکت مفاصل شما کمتر خواهد شد.
• شنیدن صدای مفاصل: مفاصل شما ممکن است در هنگام حرکت، صدا دهد و شبیه صدای ترک یا شکستن استخوان باشد.
• شکل‌گیری خارهای استخوانی: ممکن است در اطراف مفاصل شما، توده‌های سخت استخوانی شکل بگیرند.
• تورم: تورم ممکن است با التهاب بافت‌های اطراف مفاصل شما، رخ دهد.

تصویر سمت چپ، نخاع یک فرد سالم و تصویر سمت راست نخاع یک فرد مبتلا به آرتروز می‌باشد. همانطور که مشخص است، در ابتلا به آرتروز ساختارهای بین مفاصل به تدریج از بین می‌روند.

آرتروز چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک از طریق مشاهده‌ی علائم، معاینه‌ی فیزیکی، عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس و تست‌های آزمایشگاهی مخصوص، می‌تواند آرتروز شما را تشخیص دهد. با مشاوره با یک روماتولوژیست، هرگونه سوال در مورد تشخیص بیماری به شما پاسخ داده خواهد شد.

شما چطور می‌توانید آرتروز را مدیریت کنید و کیفیت زندگی‌تان را بالا ببرید؟

براساس توصیه‌ی مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها، 5 استراتژی برای بالابردن زندگی افراد مبتلا آرتروز پیشنهاد می‌شود:

• یادگیری مهارت‌های خود-مدیریتی: در واقع با شرکت در دوره‌هایی که به شما آموزش افزایش اعتماد به نفس و چگونگی کنارآمدن با آرتروز را ارائه می‌دهند، می‌توانید مهارت‌های خود-مدیریتی را ارتقا دهید و کیفیت زندگیتان را بالاتر ببرید.
• فعالیت بدنی داشته باشید: کارشناسان پزشکی توصیه می‌کنند که شما به طور متوسط در هفته 150 دقیقه فعالیت فیزیکی داشته باشید. درواقع هردقیقه از فعالیت شما مهم می‌باشد و بهتر از بی‌تحرکی است. سعی کنید فعالیت‌هایی داشته باشید که ملایم هستند؛ مثل پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری. این فعالیت‌ها در پیشگیری از ابتلا به سایر اختلالات مثل بیماری‌های قلبی-عروقی و سندروم متابولیک نیز موثرن
• برنامه‌ی مفیدی برای فعالیت‌های بدنی داشته باشید: درواقع برای اطلاع از انجام فعالیت‌های مطمئن و بی‌خطر که کمترین فشار را به مفاصل می‌آورند، می‌بایست از این برنامه‌ها استفاده کنید و با گروه‌های فعالی که به شکل منظم در مکان‌های خاصی مثل پارک و مراکز اجتماعی تمرین می‌کنند، در ارتباط باشید. این عمل خصوصا در بهبود روحیه‌ی شما بسیار موثر است.
• با پزشک خود مشورت کنید: شما می‌بایست به شکل منظم با پزشک خود در ارتباط باشید تا روند بیماری را تحت نظر داشته باشید. خصوصا اگر به اختلالات سندروم متابولیک و بیماری‌های قلبی دچار هستید.
• وزن خود را کاهش دهید: کنترل وزن، با کاهش فشار برروی مفاصل، خصوصا مفاصل زانو و باسن همراه است و کمک شایانی به بهبود علائم آرتروز می‌کند.
• از مفاصل خود محافظت کنید: سعی کنید از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید و فعالیت‌های فیزیکی با درجه‌ی سنگینی ملایم انجام دهید. مثالی از این فعالیت‌ها شامل شنا، پیاده‌روی و از این قبیل می‌باشند.

جمع‌بندی

باتوجه به مطالبی که ذکر کردم، آرتروز اختلالیست که به تدریج منجر به آسیب به مفاصل و بافت‌های اطراف آن می‌شود. این اختلال خصوصا با افزایش سن بیشتر رخ می‌دهد. ایجاد درد و کاهش دامنه‌ی حرکت در نواحی مفاصل و اطراف آن از رایج‌ترین علائم آن می‌باشند.

منابع

What Causes Osteoarthritis, Symptoms & More | NIAMS (nih.gov)

Osteoarthritis | CDC