درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) برای بارداری

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، یک بیماری هورمونی است که چیزی بیش از باروری فرد را مختل می‌کند، اما ممکن است برای اولین بار زمانی‌که فرد قصد بارداری دارد، تشخیص داده شود. این بیماری از علل شایع و البته قابل درمان ناباروری در زنان است. بر اساس آمارهای جهانی، این بیماری 12 تا 21 درصد از زنان در سنین تولید مثل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آمارها نشان می‌دهد شیوع سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در ایران بین 7/1 تا 14/6 درصد می‌باشد.

ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک به این معنا نیست که نمی‌توانید باردار شوید. فقط ممکن است شرایط کمی پیچیده‌تر باشد و به کمک بیشتری نیاز داشته باشید. روش‌هایی وجود دارد که می‌توانید با استفاده از درمان‌های خانگی، علائم PCOS را از بین ببرید و شانس خود را برای بارداری سالم افزایش دهید. برای بارداری با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک باید مواردی رعایت شود که مشابه به مواردی است که زنان بدون سندرم تخمدان پلی‌کیستیک برای بارداری سالم باید انجام دهند:

1. وزن و شاخص توده‌ی بدنی شما باید توسط پزشک اندازه‌گیری شود. این شاخص بیانگر این موضوع است که آیا وزن شما در محدوده‌ی طبیعی است یا خیر؟ و چه مقدار از ترکیب بدن شما از چربی‌ها تشکیل شده است. اگر وزن اضافی دارید، با پزشک خود در مورد مقدار وزنی که باید قبل از بارداری کم کنید صحبت کنید.
2. یک رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی را شروع کنید. عادت کنید رژیم غذایی سالم داشته باشید و هر روز ورزش کنید.
3. از یک تقویم یا اپلیکیشن تخمک‌گذاری برای پیگیری زمان پریودتان استفاده کنید. این امر به شما کمک خواهد کرد تا حدس بزنید که در کدام روزهای ماه بیشتر احتمال بارداری دارید.
4. سطح قند خون خود را بررسی کنید. برای اطمینان از متعادل بودن سطح قند خون به پزشک مراجعه کنید. سطح قند خون شما برای باردار شدن، داشتن یک بارداری سالم و حتی در سلامت آینده کودک شما حائز اهمیت است.

ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک به این معنا نیست که نمی‌توانید باردار شوید. رعایت مواردی نظیر حفظ وزن و قند خون در محدوده‌ی طبیعی، ورزش، تغذیه سالم، دریافت مواد مغذی، مصرف برخی داروها و در برخی موارد IVF می‌توانند شانس بارداری موفق و سالم را افزایش دهند. در ادامه بیشتر به این موارد خواهیم پرداخت.

وزن خودتان را در محدوده‌ی طبیعی حفظ کنید

بررسی‌ها نشان می‌دهد اضافه وزن با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مرتبط است، اما بسیاری از زنان مبتلا به این بیماری اصلاً اضافه وزن ندارند. با این‌حال، اگر وزن خود را در محدوده‌ی طبیعی حفظ کنید ، ممکن است بر میزان باروری شما تاثیر مثبت داشته باشد. علاوه بر این، با کاهش تنها 5 درصد از وزن خود، می‌توانید سایر علائم PCOS را نیز کاهش دهید.

روزانه با پیاده‌روی و قدم زدن ورزش کنید. در حین کار به جای نشستن از میز ایستاده استفاده کنید. هنگام تماشای تلویزیون وزنه های سبک بزنید زیرا عضله‌سازی و داشتن عضلات بیشتر، به کاهش علائم PCOS و ارتقاء وضعیت سلامت شما کمک می‌کند.

چیزی بخورید که به سلامتی شما کمک کند

هر زنی که در تلاش برای باردار شدن است باید سطوح مناسبی از مواد مغذی در بدنش داشته باشد. غذاهای شیرین، کربوهیدرات‌های ساده و چربی‌های ناسالم را از رژیم غذایی خود حذف کنید و جای آن‌ها را با موارد زیر پر کنید:

• میوه و سبزیجات تازه و پخته شده
• غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای، جو و جوی دو سر
• لوبیا و عدس
• جوجه
• ماهی

برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی برای بارداری سالم و رشد کودک مهم هستند. اگر لازم است تا مکملی مصرف کنید، حتما از پزشک بخواهید تا سالم‌ترین گزینه‌ها را به شما معرفی کند. مکمل‌هایی که ممکن است به باروری کمک کنند عبارتند از:

• اسید فولیک )ویتامین B9)
• ویتامین B6
• ویتامین B12
• ویتامین C
• ویتامین D
• ویتامین E
• کوآنزیم Q10

سطح قند خون خود را در محدوده‌ی طبیعی حفظ کنید

اگر برای بارداری مشکل دارید، پزشک سطح قند خون شما را در کنار سایر موارد بررسی خواهد کرد. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک گاهی اوقات منجر به افزایش قند خون یا دیابت نوع 2 می‌شود که این مسئله می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در فرآیند بارداری شدن بشود. دلیل این امر این است که PCOS ممکن است نحوه استفاده بدن از انسولین را تغییر دهد. این هورمون مهم، قند (گلوکز) را از خون خارج می‌کند و به عضلات و سلول‌ها می‌فرستد و قند در آن‌جا برای تبدیل شدن به انرژی سوزانده می‌شود.

PCOS باعث می‌شود بدن شما نسبت به انسولین حساسیت کمتری داشته باشد و اثر انسولین به خوبی اعمال نشود. متعادل کردن سطح قند خون ممکن است به افزایش شانس باردار شدن کمک کند. برای این منظور، از رژیم‌های غذایی‌ حاوی فیبر، پروتئین و چربی‌های سالم بیشتر استفاده کنید. انجام ورزش روزانه و تمرینات قدرتی نیز می‌تواند به بدن شما کمک کند تا از انسولین بهتر استفاده کند.

در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به تعادل سطح قند خون تجویز کند. یکی از داروهای رایج دیابت نوع 2 به نام متفورمین می‌تواند کمک کند تا بدن شما به‌شکل بهتری از انسولین برای کمک به کاهش قند خون بالا استفاده کند. بسته به سطح قند خون شما، ممکن است نیاز به مصرف متفورمین در دوزهای کم و فقط به‌طور موقت داشته باشید. برای مشاهده‌ی بهترین نتیجه حتما رژیم غذایی سالم، ورزش و مصرف داروهایی که پزشک تجویز کرده است را در دستور کار قرار دهید. اگر قند خون بالا یا دیابت نوع 2 دارید، مهم است که مقدار قند خون خود را هر روز با یک دستگاه خانگی چک کنید.

داروها

اگر به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مبتلا هستید، ممکن است بدن شما هم هورمون مردانه (تستوسترون) و هم هورمون زنانه (استروژن) را بیشتر از مقدار طبیعی بسازد. مقادیر بیش از حد (یا خیلی کم) از این هورمون‌ها می‌تواند باردار شدن را دشوار کند. ممکن است پزشک داروهایی تجویز کند که تعادل هورمونی برقرار شود.

داروهایی که به افراد مبتلا به PCOS کمک می‌کنند تا باردار شوند عباتند از:

• متفورمین برای متعادل کردن سطح انسولین
• کلومیفن سیترات (یا کلومید) برای کمک به تعادل سطح استروژن
• قرص های ضد بارداری برای متعادل کردن سطح استروژن و تستوسترون (قبل از شروع درمان باروری)
• داروهای باروری برای کمک به فعالیت تخمدان‌ها جهت رهاسازی تخمک‌های بیشتر

کمک به باروری

ممکن است فرد مبتلا به PCOS برای کمک به بارداری به لقاح آزمایشگاهی (IVF) نیاز داشته باشد. در این‌صورت ابتدا پزشک باروری شخص را معاینه می‌کند که ممکن است شامل آزمایشات خون بیشتر، سونوگرافی و معاینه فیزیکی باشد. IVF فرآیندی است که ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد، چه فرد مورد نظر مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک باشد و چه نباشد. با این حال، تحقیقات پزشکی نشان می‌دهد که زنان مبتلا به PCOS میزان موفقیت بالایی در باردار شدن با کمک IVF دارند.

نتیجه‌گیری

فرد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک می‌تواند باردار شود اما برای افزایش شانس بارداری باید نکاتی را که در این مقاله به آن اشاره شد رعایت کند. میزان موفقیت بارداری در زنان مبتلا به PCOS بالا است و رعایت نکاتی که پزشک توصیه می‌کند شانس بارداری را افزایش می‌دهد. یکی از مواردی که می‌تواند تاثیر مثبت فراوانی در افزایش شانس بارداری داشته باشد، کاهش میزان استرس است. اگر قصد بارداری دارید، استرس خود را پیش از آن و در حین بارداری به حداقل مقدار ممکن برسانید تا سلامت بمانید و فرزند سالمی نیز داشته باشید.

منبع

How to Get Pregnant with Polycystic Ovary Syndrome (PCOS)