کولیت روده چیست و چه علائمی دارد؟
کولیت التهاب پوشش داخلی روده بزرگ است. اگر شما به کولیت مبتلا شوید، عمدتا علائمی شامل ترکیب درد شکمی، اسهال، وجود خون در روده، کاهش وزن، خستگی و ناراحتی گوارشی تجربه خواهید کرد. درد ممکن است به شکل ملایم یا شدید احساس شود.
کولیت روده ممکن است خود را به شکل کولیت السراتیو، کولیت سودوممبرین، کولیت میکروسکوپیک، کولیت ایسکمیک، کولیت سایتومگالوویروس و کولیت آلرژیک در نوزادان نشان دهد. شما براساس سن، شرایط محیطی، وضعیت سلامتی و سابقه ابتلا، ممکن است به هرکدام از انواع این کولیت‌ها مبتلا شوید. برای درمان و بهبود علائم ممکن است داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، داروهای بیولوژیک، آمینوسالیسیلات‌ها، کورتیکواستروئیدها و … براساس نوع کولیت تشخیص‌داده شده، برای شما تجویز شود.
کولیت روده چیست؟
کولیت، التهاب پوشش روده بزرگ است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. شایع‌ترین علل ایجاد کولیت روده، عبارتند از:
- باکتری‌ها
- ویروس‌ها
- انگل‌ها
- بیماری‌های التهابی روده (IBD) که خود به دو دسته کرون و کولیت السراتیو تقسیم می‌شوند.
کولیت روده عمدتا در افراد بین سنین 15 تا 35 سال رخ می‌دهد و در سنین 60 تا 70 سال برای بار دوم اوج می‌گیرد. کولیت اغلب مزمن است و درمان قطعی ندارد؛ هرچند با رعایت برخی نکات و مصرف داروها، می‌توانید علائم را تا حدودی کنترل کنید.
کولیت روده به چند دسته تقسیم می‌شود و چه علائمی دارد؟
کولیت انواع مختلفی دارد و به اشکال مختلفی خود را نشان می‌دهد.
- کولیت السراتیو
- کولیت سودوممبرین
- کولیت میکروسکوپیک
- کولیت ایسکمیک
- کولیت سایتومگالوویروس
- کولیت آلرژیک در نوزادان
1- کولیت السراتیو چیست؟
کولیت السراتیو یک بیماری مزمن زیردسته کولیت است که منجر به التهاب پوشش داخلی روده بزرگ و راست‌روده می‌شود. علائم اصلی آن شامل: درد شکمی، اسهال، کم‌خونی، وجود خون و پرک در مدفوع، کاهش وزن، درد مفاصل، خستگی، خون‌ریزی از راست‌روده، تاخیر در رشد و … می‌باشند. پزشکان اغلب این اختلال را در دسته بیماری‌های خودایمنی قرار می‌دهند. ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی باهم، در ایجاد این اختلال نقش دارند.
درمان کولیت السراتیو چیست؟
درمان این اختلال ممکن است شامل مصرف داروهای زیر باشد:
- داروهای ضدالتهاب کورتیکواستروئیدی
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
- آمینوسالیسلات‌ها مثل سولفاسالازین
- داروهای بیولوژیک مثل اینفلکسی مب (Remicade)
در برخی موارد شدید، ممکن است جراحی توصیه شود.
2- کولیت سودوممبرین چیست؟
کولیت با غشای کاذب یا سودوممبرین، به دلیل رشد بیش از اندازه باکتری به نام کلستریدیوم دیفیشل به وجود می‌آید. این رشد ممکن است به دلیل ضعف سیستم ایمنی شما یا عدم تعادل در میزان باکتری‌های روده به دلیل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها رخ دهد. علائم اصلی آن شامل: اسهال آبکی مکرر، کرامپ‌های شکمی، تب، مدفوع خونی و احساس نیاز به دفع است. درمان این اختلال ممکن است شامل مایع‌درمانی، جراحی و برداشتن بخشی از روده و یا پیوند میکروبیوتای روده باشد.
3- کولیت میکروسکوپیک چیست؟
کولیت میکروسکوپیک اختلالی است که در آن سیستم ایمنی بدن دچار مشکل می‌شود و باعث التهاب در پوشش روده بزرگ می‌شود. در هر سنی ممکن است این اختلال برای شما به وجود آید اما در خانم‌ها و افراد مسن بیشتر احتمال رخداد آن وجود دارد. همچنین اگر شما به بیماری‌های خود ایمنی، مثل روماتوئید آرتریت، دیابت نوع 1 و سلیاک مبتلا باشید، سیگار بکشید، دچار اضافه‌وزن باشید و یا به طور ژنتیکی احتمال ابتلا را داشته باشید، بیشتر در معرض ابتلا به این نوع کولیت خواهید بود.
علائم اصلی این کولیت شامل: اسهال آبکی مزمن، اسهال شبانه، نفخ زیاد، کرامپ شکمی، کاهش وزن، خستگی، کرامپ شکمی و احساس نیاز به دفع می‌باشد.
درمان کولیت میکروسکوپیک چیست؟
در ابتدا برخی داروها هستند که می‌توانند منجر به ایجاد این نوع کولیت شوند. برخی از آن‌ها شامل: داروهای استاتینی مثل آتوورواستاتین، ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن، دیکلوفناک، آسپرین و …، داروهای اعصاب SSRIs، مهارکننده‌های پمپ پروتونی مثل فاموتیدین، آکاربوز می‌باشند.
داروهایی که برای درمان و بهبود این نوع کولیت اغلب تجویز می‌شوند از دسته‌ی کورتون‌ها، داروهای ضد اسهال، سرکوب‌کننده‌های سیستم ایمنی، آمینوسالیسیلات‌ها مثل سولفاسالازین، داروهای بیولوژیک و متصل‌شونده به اسید صفراوی می‌باشند.
4- کولیت ایسکمیک چیست؟
کولیت ایسکمیک به دلیل کاهش جریان خون در روده بزرگ اتفاق می‌افتد. این نوع اختلال اغلب در افراد مسنی که دچار اختلالات قلبی-عروقی (سخت‌شدن شریان‌ها و یا اختلال در عروق کرونر) هستند اتفاق می‌افتد؛ هرچند ممکن است در افراد جوان هم رخ دهد.
علائم اغلب شامل: ایجاد درد شکمی خصوصا در قسمت چپ شکم، حالت تهوع، اسهال خونی، استفراغ، حساس‌شدن معده و ایجاد درد بعد از خوردن غذا و نیاز فوری به دفع می‌باشند.
عواملی که ممکن است منجر به کاهش جریان خون به روده شوند، فشار خون پایین، لخته‌شدن خون، کم‌خونی، استفاده از آمفتامین‌ها یا کوکائین و انسداد روده به دلیل تومور یا علتی مشابه آن است.
کولیت ایسکمیک چگونه درمان می‌شود؟
- مایع‌درمانی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن
- استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از ایجاد عفونت
- مسکن‌ها برای درد
- تجویز داروهایی که منجر به گشادشدن عروق می‌شوند و خون‌رسانی را تسهیل می‌کنند
- در موارد حاد ممکن است جراحی توصیه شود
5- کولیت سایتومگالوویروس چیست؟
همانطور که از نام این کولیت مشخص است، در اثر آلودگی به ویروس سایتومگال ایجاد می‌شود و در افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند، مثل افراد مبتلا به ایدز، افرادی که پیوند عضو داشته‌اند، افرادی که تحت درمان سرطان هستند، افرادی که در حال مصرف داروهای کورتونی هستند و افرادی که بدخیمی‌های خونی دارند، بیشتر اتفاق می‌افتد. این افراد عموما میانگین سنی 68 سال دارند. علائم ممکن است شامل: اسهال، درد شکمی، تب، خون‌ریزی از رکتوم، کاهش وزن و … باشند. برای درمان برخی افراد ممکن است نیاز به داروهای ضد ویروس داشته باشند.
6- کولیت آلرژیک در نوزادان چیست؟
این نوع کولیت زمانی رح می‌دهد که سیستم ایمنی نوزاد، نسبت به پروتئین‌های موجود در شیر گاو، بیش از اندازه پاسخ دهد و التهاب روده را به دنبال داشته باشد. ترکیباتی مثل سویا نیز ممکن است این مشکل را به وجود آورند. علائم ممکن است شامل رفلاکس، وجود خون و مخاط در مدفوع، اسهال و استفراغ، نفخ زیاد و بی‌قراری باشد. در این هنگام ممکن است بنا به تشخیص پزشک، از شیرخشک‌های ضد حساسیت برای نوزاد استفاده شود.
در چه صورتی شما بیشتر در معرض ابتلا به کولیت خواهید بود؟
عوامل مختلفی در ایجاد هرکدام از انواع کولیت در شما اثرگذار است.
- اگر در سنین 15 تا 30 سال، یا 60 تا 80 سال قرار دارید و در خانواده سابقه ابتلا به کولیت السراتیو را دارید، بیشتر در معرض ابتلا به آن هستید.
- اگر به میزان زیاد و طولانی‌مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنید، بستری هستید، شیمی‌درمانی می‌کنید، از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کنید و سن بالایی دارید، احتمال ابتلا به کولیت سودوممبرین در شما بیشتر است.
- اگر بالای 50 سال سن دارید، مشکلات قلبی-عروقی دارید، نارسایی قلبی دارید، فشارخونتان پایین است و جراحی معده داشته‌اید، بیشتر در معرض ابتلا به کولیت ایسکمیک هستید.
بنابراین اینکه شما احتمال ابتلا به کدام کولیت را بیشتر دارید، بستگی به شرایط سلامتی شما، عوامل محیطی، سن شما و سابقه ابتلایتان را دارد.
منابع
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.