چگونه از سرطان سینه جلوگیری کنیم؟

سرطان سینه همچنان یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در سراسر جهان است که سالانه میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با وجود پیشرفت‌های قابل توجه در درمان و نرخ بقای بیماران، پیشگیری همچنان یک استراتژی کلیدی برای کاهش بار این بیماری محسوب می‌شود.

اگرچه نمی‌توان از بروز تمام موارد سرطان سینه جلوگیری کرد، اما شواهد علمی نشان می‌دهد که تغییرات خاصی در سبک زندگی، روش‌های تشخیص زودهنگام و در برخی موارد مداخلات پزشکی می‌توانند به طور قابل توجهی خطر ابتلا را کاهش دهند.

در این مقاله به این سوال پاسخ می‌دهم که “چگونه از سرطان سینه جلوگیری کنیم؟” با من همراه باشید.

پیشگیری از سرطان سینه یک فرایند چند وجهی است که شامل انتخاب‌ سبک زندگی سالم، معاینات پزشکی منظم، و برای افراد پرخطر، مداخلات پزشکی پیشرفته می‌شود. هیچ راهی برای محافظت کامل وجود ندارد، اما شواهد قوی نشان می‌دهند که حفظ وزن مناسب، ورزش منظم، محدود کردن مصرف الکل، پیروی از رژیم غذایی سالم، شیردهی و استفاده مناسب از ابزارهای غربالگری می‌توانند خطر ابتلا را به طور قابل توجهی کاهش دهند.

چگونه از سرطان سینه جلوگیری کنیم؟

روش‌های متعددی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه وجود دارند، از جمله:

1- آشنایی با عوامل خطر

پیشگیری با شناخت عوامل خطر شروع می‌شود. طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا (ACS)، برخی عوامل خطر قابل تغییر هستند، در حالی که برخی دیگر مانند سن، سابقه خانوادگی و ژنتیک (مانند جهش‌های BRCA1 و BRCA2) غیرقابل تغییر می‌باشند. زنانی که این جهش‌ها را به ارث می‌برند، در طول عمر خود با خطر بسیار بالاتری روبرو هستند و باید راهکارهایی در جهت پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه در نظر بگیرند.

2- تغییرات سبک زندگی

تغییر در سبک زندگی و اتخاذ روش‌هایی برای سالم زیستن، یکی از راهکارهای کلیدی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان سینه است. این روش‌ها عبارتند از:

• حفظ وزن سالم: تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که اضافه وزن یا چاقی، به ویژه پس از یائسگی، خطر سرطان سینه را افزایش می‌دهد. بافت چربی استروژن تولید می‌کند و سطوح بالای استروژن با سرطان‌های سینه وابسته به هورمون مرتبط است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) تأکید دارد که حفظ شاخص توده بدنی (BMI) در محدوده طبیعی (۱۸.۵ تا ۲۴.۹) می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد.
• فعالیت بدنی منظم: فعالیت بدنی به تنظیم هورمون‌ها، تقویت سیستم ایمنی و حفظ وزن سالم کمک می‌کند. انجام حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت شدید در هفته با کاهش خطر سرطان سینه مرتبط است.
• محدود کردن مصرف الکل: رابطه روشنی بین مصرف الکل و افزایش خطر سرطان سینه وجود دارد. مطالعاتی که توسط مؤسسه ملی سرطان (NCI) منتشر شده‌اند نشان می‌دهند حتی مقادیر کم الکل نیز می‌تواند خطر را افزایش دهد.
• رژیم غذایی سالم: اگرچه هیچ رژیم غذایی خاصی به طور قطعی از سرطان سینه جلوگیری نمی‌کند، اما برخی الگوهای غذایی با کاهش خطر ابتلا همراه هستند. رژیم غذایی مدیترانه‌ای که سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و چربی‌های سالم (مثل روغن زیتون) است، اثر محافظتی دارد. مواد مغذی کلیدی عبارتند از:
  • فیبر (در میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل).
  • آنتی‌اکسیدان‌ها (ویتامین‌های C و A و E).
  • فیتواستروژن‌ها (موجود در محصولات سویا) که ممکن است در مصرف متوسط اثر محافظتی داشته باشند.

غذاهایی که باید پرهیز شود:

• گوشت‌های فرآوری‌ شده
• قندهای تصفیه‌ شده و چربی‌های اشباع
• شیردهی در صورت امکان: طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مطالعات اپیدمیولوژیک متعدد، شیردهی می‌تواند از سرطان سینه محافظت کند. هر چه مدت زمان شیردهی بیشتر باشد، اثر محافظتی نیز قوی‌تر خواهد بود؛ این مسئله احتمالاً به دلیل تغییرات هورمونی مرتبط با شیردهی است.

همانطور که گفته شد، یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب است. اگر می‌خواهید بدانید برای جلوگیری از سرطان سینه چه بخوریم؟، پیشنهاد می‌کنم مقاله کامل ما در این زمینه را بخوانید.

3- مداخلات پزشکی

برای زنانی که در معرض خطر بالای سرطان هستند، گاهی اوقات روش‌های پزشکی پیشگیرانه توصیه می‌شود، از جمله:

• داروها (شیمی‌پیشگیری): پزشکان ممکن است داروهای مدولاتور انتخابی گیرنده استروژن (SERMs) مانند تاموکسیفن یا مهارکننده‌های آروماتاز را برای کاهش خطر سرطان سینه هورمون-مثبت در زنان پرخطر تجویز کنند. این داروها می‌توانند خطر را تا ۵۰٪ کاهش دهند، اما عوارض جانبی نیز دارند و باید پس از بررسی دقیق سود و زیان استفاده شوند.
• جراحی پیشگیرانه (ماستکتومی پیشگیرانه): زنانی که دارای جهش‌های BRCA1 یا BRCA2 یا سابقه خانوادگی قوی هستند، ممکن است کاندید مناسبی برای ماستکتومی پیشگیرانه یا اووفورکتومی (برداشتن تخمدان‌ها) باشند. این روش‌ها خطر ابتلا را به شدت کاهش می‌دهند، اما تصمیم بزرگی محسوب می‌شوند و نیازمند مشاوره ژنتیک تخصصی هستند.

4- غربالگری منظم و تشخیص زودهنگام

اگرچه غربالگری به خودی خود مانع از بروز بیماری نمی‌شود، اما بخشی مهم از پاسخ به این پرسش است که چگونه از سرطان سینه جلوگیری کنیم؟ انجام منظم ماموگرافی برای زنان بالای ۴۰ سال، و در صورت لزوم MRI برای افراد در معرض خطر ژنتیکی، شانس تشخیص زودهنگام و موفقیت درمان را افزایش می‌دهد.

5- پرهیز از درمان هورمونی غیرضروری

درمان جایگزینی هورمونی پس از یائسگی، به ویژه درمان ترکیبی استروژن-پروژسترون، خطر سرطان سینه را افزایش می‌دهد. توصیه می‌شود در صورت نیاز به این درمان، از کمترین دوز موثر و کوتاه‌ترین زمان ممکن استفاده شود. گزینه‌های جایگزین شامل درمان‌های غیر هورمونی برای علائم یائسگی و تغییرات سبک زندگی برای کنترل گرگرفتگی و پیشگیری از پوکی استخوان است.

6- عوامل محیطی

اگرچه شواهد هنوز در حال کامل شدن هستند، اما کاهش تماس با آلاینده‌های محیطی و مواد مختل‌کننده غدد درون‌ریز (مانند BPA موجود در پلاستیک‌ها) ممکن است به کاهش خطر کمک کند. انتخاب محصولات تمیزکننده طبیعی، پرهیز از قرارگیری غیرضروری در معرض اشعه و مصرف غذاهای ارگانیک در حد امکان، اقدامات منطقی هستند.

7- مشاوره و آزمایش ژنتیکی

زنانی که سابقه خانوادگی مشکوک به سندرم‌های ارثی سرطان (مانند موارد متعدد سرطان پستان، تخمدان یا لوزالمعده) دارند، باید مشاوره ژنتیکی انجام دهند. آزمایش برای جهش‌های BRCA و سایر ژن‌ها می‌تواند به تدوین استراتژی‌های پیشگیری شخصی‌سازی شده کمک کند.

سوالات متداول

جمع بندی

پیشگیری از سرطان سینه یک فرایند چند وجهی است که شامل انتخاب‌ سبک زندگی سالم، معاینات پزشکی منظم، و برای افراد پرخطر، مداخلات پزشکی پیشرفته می‌شود.

هیچ راهی برای محافظت کامل وجود ندارد، اما شواهد قوی نشان می‌دهند که حفظ وزن مناسب، ورزش منظم، محدود کردن مصرف الکل، پیروی از رژیم غذایی سالم، شیردهی و استفاده مناسب از ابزارهای غربالگری می‌توانند خطر ابتلا را به طور قابل توجهی کاهش دهند.

منابع