علائم کمبود ویتامین D

کمبود ویتامین D یکی از رایج‌ترین کمبودها بین ویتامین‌ها می‌باشد که خصوصا در کشورهای مسلمان به دلیل پوشش اسلامی خانم‌ها، کمبود ویتامین D شایع‌تر است. بنابراین نیاز به مصرف این ویتامین بعد از آزمایش، ممکن است برای شما ضروری باشد. کمبود ویتامین D در بدن شما ممکن است با ایجاد اختلالات استخوانی و عضلانی خود را نشان دهد. ویتامین D در حفظ عملکرد سیستم عصبی، عضلانی و ایمنی شما نقش دارد. برای اطلاع از علائم کمبود این ویتامین در بدنتان، با من همراه باشید.

کمبود ویتامین D به چه معناست؟

کمبود ویتامین D به معنای این است که شما مقادیر کافی این ویتامین را در بدن خود ندارید. بنابراین ممکن است شما دچار اختلالاتی در استخوانی و عضلات خود شوید.

شما می‌توانید ویتامین D را از راه‌های مختلفی از جمله نور خورشید، تغذیه، مکمل‌های غذایی دریافت کنید. افراد با پوست تیره و سالمندان، بیشتر در معرض کمبود ویتامین D قرار دارند.

با این وجود بهتر است بدانید کمبود ویتامین D، بسیار در جهان رایج است.

چرا ویتامین D بسیار ترکیب مهمی است؟

این ویتامین به دلیل حفظ کلسیم در خون و افزایش استحکام و ساخت استخوان‌های شما، بسیار برای بدنتان ضروری است. ویتامین D در حفظ میزان کلسیم و فسفر نیز در بدن شما نقش دارد. در صورت کمبود ویتامین D، جذب کلسیم و فسفر از روده‌ها کمتر می‌شود و ممکن است به هایپرپاراتیروئیدیسم مبتلا شوید و این اتفاق به تسریع ایجاد پوکی استخوان در شما دامن خواهد زد. این اختلالات روی هم رفته ممکن است منجر به ایجاد علائمی مثل ضعف، گرفتگی عضلات، خستگی و افسردگی را برای شما ایجاد کند.

همچنین این ارتباط بین میزان ویتامین D و کلسیم در بدن شما، می‌تواند در صورت کاهش، علاوه بر پوکی استخوان، نرمی استخوان یا راشیتیسم را نیز در شما ایجاد کند.

چه کسانی دچار کمبود ویتامین D هستند؟

هر فردی اعم از کودکان، بزرگسالان یا سالمندان ممکن است دچار کمبود ویتامین D شوند. کمبود این ویتامین در افرادی که پوست تیره‌تری دارند، شایع‌تر است. همچنین در کشورهایی که پوست خود را کمتر در معرض آفتاب قرار می‌دهند، مثل کشورهای حاضر در خاورمیانه، اغلب از کمبود ویتامین D رنج می‌برند.

کمبود ویتامین D چقدر شایع است؟

کمبود ویتامین D تقریبا یک معضل جهانیست. در حدود 1 میلیارد از افراد در سراسر جهان، کمبود ویتامین D دارند. در بالات متحده آمریکا، حدود 35 درصد از یزرگسالان به کمبود ویتامین D مبتلا هستند.

علائم کمبود ویتامین D چیست؟

1. ابتلای مداوم به بیماری و عفونت‌ها: اگر شما اغلب موارد دچار مریضی می‌شوید، کمبود ویتامین D ممکن است از جمله علل آن باشد. براساس نظریات محققان، ارتباط معناداری بین کمبود ویتامین D و ابتلا به بیماری‌های عفونی مثل برونشیت، سرماخوردگی و پنومونی وجود دارد. در یک مطالعه در سال 2020، مشخص شد کمبود ویتامین D در ارتباط با ابتلا به بیماری‌های ویروسی مثل هپاتیت، آنفولانزا، کووید-19 و ایدز می‌باشد. بنابراین شاید بتوان گفت با مصرف به اندازه‌ی ویتامین D پس از مشخص‌شدن میزان آن در خون، ریسک ابتلا به این بیماری‌ها را در خود کاهش می‌دهید.
2. خستگی و کسالت: در یک مطالعه در سال 2019، مشخص شد 480 نفر از افراد که از علائم خستگی رنج می‌بردند، به کمبود ویتامین D مبتلا بودند. همچنین در یک مطالعه در سال 2020 بر روی 29 کودک با کمبود ویتامین D، کاهش کیفیت خواب و طول مدت آن در کنار تجربه علائم خستگی دیده شد. بنابراین، مصرف ویتامین D می‌تواند در کاهش علائم خستگی در شما موثر باشد.
3. درد استخوان و کمر: حضور ویتامین D در بدن شما، در بهبود جذب کلسیم ضروری است. درد استخوان‌ها و کمر، ممکن است به دلیل کاهش ویتامین D در بدن شما رخ دهد. بر طیق چندین مطالعه در سال 2018، افرادی که به درد عضلانی، درد کمر و آرتریت روماتوئید مبتلا بودند، اغلب کمبود ویتامین D را داشتند.
4. اضطراب و افسردگی: کمبود ویتامین D در ارتباط با اضطراب و افسردگی، خصوصا در افراد با سنین بالاتر می‌باشد. مطالعه در این حوزه، نیازمند تحقیقات بیشتری می‌باشد.
5. اختلال در ترمیم زخم: اگر جراحی انجام دادید و ترمیم زخمتان به تاخیر افتاد، ممکن است دچار کمبود ویتامین D باشید. در یک مطالعه درذسال 2019، مشخص شد کمبود ویتامین D در افرادی که جراحی دندان داشتند، منجر به تاخیر در ترمیم زخمشان می‌شود. این ویتامین همچنین در کنترل التهابات بدن نیز موثر است. در یک مطالعه‌ی 3 ماهه بر روی 60 فرد مبتلا به زخم پای دیابتی، مشخص شد افرادی که در روتین تغذیه‌ای خود از ویتامین D استفاده می‌کردند، بهبود قابل‌توجه‌تری را در ترمیم زخمشان داشتند.
6. پوکی استخوان: حضور ویتامین D در جذب کلسیم و کنترل متابولیسم استخوانی ضروریست. درواقع مصرف همزمان ویتامین D و کلسیم با یکدیگر، جذب آن‌ها را در بدن شما به ماکسیمم مقدار خود خواهد رساند.
7. ریزش مو: براساس مطالعات انجام‌گرفته، مصرف ویتامین D در کاهش ریزش مو، از جمله آلوپسی آره آتا ( بیماری خود ایمنی که با ریزش مو خود را نشان می‌دهد) موثر است. در یک مطالعه در سال 2015 بر روی 48 فرد مبتلا به آلوپسی آره آتا، مشخص شد مصرف موضعی نوعی از ویتامین D به مدت 3 ماه، به طرز قابل‌توجهی رشد مجدد مو را افزایش داد.
8. درد عضلانی: تشخیص علت ایجاد دردهای عضلانی اغلب دشوار است. اما یکی از احتمالات ممکن است کمبود ویتامین D باشد. در یک مطالعه در سال 2014، نشان داد 71 درصد از افراد مبتلا به دردهای عضلانی مزمن، از کمبود ویتامین D رنج می‌برند. ویتامین D در انتقالات بین عصبی شما نقش دارد و می‌تواند در تسکین این دردها موثر باشد. درواقع گیرنده‌های ویتامین D در سلول‌های عصبی نوسیسپتور حضور دارند و بدین ترتیب با تامین ویتامین D اثرات ضد دردی خود را اعمال می‌کنند.
9. افزایش وزن: چاقی یک از عوامل خطر در اثر کمبود ویتامین D در بدن است. در یک مطالعه در سال 2020 مشخص شد کمبود ویتامین D با افزایش چربی شکم و وزن، خصوصا در مردان همراه است. اظهار نظر در این مورد، نیازمند تحقیقات بیشتری است.

ابتلا به برخی بیماری‌های مزمن مثل سیسیتیک فیبروزیس، بیماری کرون و سلیاک، چاقی، مشکلات کبدی و کلیوی، ممکن است منجر به کمبود ویتامین D در شما شوند.

چه داروهایی ویتامین D را در بدن شما کم می‌کنند؟

برخی داروها مثل ملین‌ها، کورتون‌ها (مثل پردنیزولون)، داروهای کاهنده کلسترول خون ( مثل کلستیرامین)، داروهای ضد صرع ( مثل فنوباربینال و فنی توئین)، آنتی‌بیوتیک ریفامپین و اورلیستات، ویتامین D را در بدن شما می‌توانند کاهش دهند. بنابراین با مشورت پزشک خود، به هنگام مصرف این داروها خصوصا در طولانی‌مدت، از مکمل‌های ویتامین D استفاده کنید.

میزان دوز روزانه مورد نیاز ویتامین D چقدر است؟

• اطفال تا 12 ماهگی، 400 واحد ویتامین D
• کودکان، نوجوانان و بزرگسالان، روزانه 600 واحد ویتامین D
• کهنسالان بالای 71 سال، روزانه 800 واحد ویتامین D
• خانم‌های باردار و شیرده روزانه 600 واحد ویتامین D

می‌بایست مصرف کنند.

منابع

Vitamin D – Health Professional Fact Sheet

Is Vitamin D Important in Anxiety or Depression? What Is the Truth? – PMC

Osteoporosis and the Ageing Skeleton – PubMed

Effect of Monthly Vitamin D on Chronic Pain Among Community-Dwelling Seniors: A Randomized, Double-Blind Controlled Trial – PubMed

Immune Modulatory Effects of Vitamin D on Viral Infections – PMC