علائم سنگ کلیه چیست؟
علامت اصلی ابتلا به سنگ کلیه، درد در کمر، شکم و اطراف بدن است. سایر علائم شامل حالت تهوع، ادرار کدر و بدبو، احساس سوزش حین ادرار و تکرر ادرار میباشد. اگر شما هنگام ابتلا به سنگ کلیه، تب کنید یا عفونت ادراری بگیرید، در دستهی کیسهای اورژانسی قرار خواهید گرفت.
توصیهی من به شما استفاده از مکمل کالمگ سیترات (حاوی پتاسیم- منیزیم سیترات) است، میباشد. این مکمل به دلیل تنظیم میزان املاح خون و جلوگیری از رسوب املاح در کلیههای شما، به منظور پیشگیری از سنگ کلیه یا عود آن بسیار مناسب است. در کنار آن، سعی کنید آب فراوان بنوشید، مصرف نمک، شکر و پروتئین حیوانی را کم کنید و از موادغذایی حاوی اگزالات، کمتر استفاده کنید.
سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه درواقع تجمعی نمک و املاحهاست که اغلب از کلسیم و اوریک اسید تشکیل میشوند و در کلیه شکل میگیرند. این سنگها ممکن است به تدریج به سمت مجاری ادراری حرکت کنند. سایز سنگهای کلیوی اغلب متفاوت است و از سنگهای کوچک قابل دفع تا بزرگ(نیازمند جراحی برای خروج) متغیر است.
قسمتهایی که در شکل مشخص شده، نواحی میباشد که سنگ کلیه ممکن است تشکیل شود.
چه عواملی در ایجاد سنگ کلیه موثر است؟
درواقع یکی از عوامل مهم در ایجاد سنگ کلیه، عدم نوشیدن آب کافیست. هنگامی که بدن شما کم آب شود، غلظت املاح در ادرار شما افزایش مییابد و احتمال ایجاد رسوب و سنگ کلیه را افزایش میدهد.
مورد بعدی ابتلا به دیابت و چاقی است. همچنین یک اختلال ژنتیکی به نام سیستینوریا (cystinuria) در افرادی که به آن مبتلا هستند منجر به ایجاد سنگ کلیه میشود.
دفع سنگ کلیه چقدر طول میکشد؟
عموما دفع سنگ کلیه بین 31 الی 45 روز به طول میانجامد. اما اگر قابل دفع نباشد، نیازمند عمل جراحی است تا از آسیب به سایر بخشهای کلیه جلوگیری شود. دفع آن اغلب دردناک است و درمواردی ممکن است عملیاتی برای خردشدن سنگ و راحت دفعشدن آن انجام شود.
علائم ابتلا به سنگ کلیه چیست؟
درصورتی که سنگ کلیهی شما کوچک باشد، شاید علائمی که در ادامه ذکر میکنم در شما مشخص نباشد یا به شکل مختصرتری خود را نشان دهد.
1- درد کمر، شکم یا داخلی:
از درد ناشی از سنگ کلیه، به عنوان یکی از سختترین دردها شبیه به درد زایمان یاد میشود. درد آن به شکل ناگهانی شروع میشود و بسته به مکان آن، شدت درد متغیر خواهد بود. درد آن عموما در امتداد پهلو و پشت، زیر دنده احساس میشود. این درد ممکن است به سمت پایین تا کشالههای ران هم کشیده شود. درد ممکن است برای سنگهای بزرگتر بیشتر احساس شود اما سنگهای کوچک هم ممکن است همان درد را ایجاد کنند.
نواحی قرمز، قسمتهایی را نشان میدهد که در هنگام ابتلا به سنگ کلیه بیشتر تحت تاثیر درد قرار میگیرد.
2- درد یا سوزش هنگام ادرار
هنگامی که سنگ به محل اتصال حالب و مثانه برسد، اغلب درد همراه با سوزش هنگام ادرار ممکن است احساس کنید. در ابتدا ممکن است شما این مورد را با عفونت ادراری اشتباه بگیرید. گاهی اوقات هم ممکن است سنگ شما با عفونت همراه باشد.
3- احساس تکرر ادرار
شما ممکن است مکررا نیاز به تخلیهی ادرار داشته باشید. هرچند این ادرار حجم کمی داشته باشد. این یکی از علائم مهم در ابتلا به سنگ کلیه و در مواردی عفونت ادراریست.
4- وجود خون در ادرار
وجود خون در ادرار، از علائم ابتلا به سنگ کلیه میباشد. ادرار شما ممکن است به رنگ قرمز، صورتی یا قهوهای شود. به این حالت هماتوریا (hematuria) گفته میشود. در بعضی موارد، با چشم غیرمسلح ممکن است خون در ادرار شما دیده نشود و پس از آزمایش ادرار، گلبولهای قرمز در ادرار شما نمایان شود.
5- ادرار کدر یا بدبو
ادرار سالم، اغلب شفاف و بدون بوی خاصی است. ادرار کدر یا بدبو میتواند نشانهای از ابتلا به عفونت باشد. یک مطالعه در سال 2021 نشان داد، 16 درصد افرادی که به سنگ کلیه مبتلایند، دارای عفونت ادراری نیز میباشند. همچنین این عفونت ممکن است غلظت ادرار را غلیظتر از حالت عادی نشان دهد. در این حالت، شما به عنوان یک کیس اورژانسی محسوب میشوید.
6- دفع ادرار با حجم کم
سنگهای بزرگ کلیوی اغلب منجر به ایجاد سدی در برابر دفع ادرار میشوند. در بعضی موارد حاد، ادرار شما ممکن است به شکل کامل قطع شود و باید سریعا به بیمارستان مراجعه کنید.
7- داشتن حالت تهوع و استفراغ
اگر شما به سنگ کلیه مبتلا شوید، ممکن است حالت تهوع و استفراغ را نیز تجربه کنید. این حالت به دلیل وجود ارتباطاتی بین کلیه و مجاری گوارشی اتفاق میافتد. در واقع این حالت پاسخی به درد نیز میباشد.
8- ابتلا به تب و لرز
تب و لرز، نشانهی ابتلای شما به عفونت میباشد. در این حالت شما باید به بیمارستان مراجعه کنید تا اقدامات بعدی انجام شود. دمای بدن شما ممکن است 38 درجه سانتیگراد یا بیشتر شود و در پی آن لرز اتفاق بیفتد.
ریسک فاکتورهای ابتلا به سنگ کلیه شامل چه مواردی میباشند؟
- جنسیت: آقایان بیشتر در معرض ابتلا به سنگ کلیه هستند.
- سابقهی ابتلا به سنگ کلیه در خانواده یا خود شما، احتمال ابتلا و عود آن را افزایش میدهند.
- شما از غذاهای حاوی شکر و پروتئین زیاد استفاده میکنید.
- شما از داروهای دیورتیک تیازیدی (مثل هیدروکلروتیازید) استفاده میکنید.
- تغذیهی شما شامل مقادیر زیاد گوشت قرمز یا اگزالات میباشد (مثل اسفناج، سویا، سیب زمینی و …).
- شما مبتلا به چاقی یا اضافه وزن باشید.
- شما مبتلا به دیابت باشید.
- شما مبتلا به نقرس باشید.
- آب کافی نمینوشید.
شما چه زمان باید به پزشک مراجعه کنید؟
درصورتی که هرکدام از علائمی که در قسمتهای قبل به آنها اشاره کردم را تجربه کردید، به پزشک مراجعه فرمایید؛ خصوصا در همراهی علائمی مثل مشکل در تخلیهی ادرار، وجود خون در ادرار، دردی که شما را آزار دهد و حالت تهوع و استفراغ همراه تب و لرز. برای درمان درد سنگ کلیهی شما، پزشک از مسکنهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده خواهد کرد. نمونهای از آنها مثل ایبوپروفن، دیکلوفناک و … میباشد. داروهای مسکن مخدر در ردهی اول درمان درد ناشی از سنگ کلیه مناسب نیستند.
جمعبندی
سنگ کلیه، از رسوب املاح و نمک در کلیهی شما به وجود میآید. علائم ابتلا به سنگ کلیه شامل درد در قسمت شکم و کمر، درد و سوزش هنگام ادرار، وجود خون در ادرار، داشتن حالت تهوع و استفراغ، ادرار کدر و بدبو و احساس تکرر ادرار میباشد. برای پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه، توصیه میکنم آب فراوان بنوشید، مصرف پروتئینهای حیوانی، شکر و نمک را محدود نمایید، از خوراکیهای حاوی اگزالات مثل اسفناج، سویا، سیب زمینی و … کمتر استفاده نمایید و مکمل کالمگ سیترات (پتاسیم- منیزیم سیترات) که حاوی دو عنصر مهم پتاسیم و منیزیم در فرم سیترات است به شکل روزانه استفاده نمایید.
کالمگ سیترات | مکمل حاوی پتاسیم و منیزیم به شکل سیترات
منابع
Kidney stones: Overview – InformedHealth.org – NCBI Bookshelf (nih.gov)
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.