چگونه سرطان سینه را تشخیص دهیم؟
تشخیص سرطان سینه شامل یک فرآیند جامع است که از معاینه فیزیکی، آزمایش‌های تصویربرداری، نمونه‌برداری (بیوپسی) و بررسی‌های آزمایشگاهی تشکیل شده است. تشخیص زودهنگام نقش بسیار مهمی در درمان موثر و افزایش نرخ بقا دارد. در ادامه، روش‌های مختلف تشخیص سرطان سینه را معرفی می‌کنم. با من همراه باشید.
دکتر فاطمه موسوی: “تشخیص سرطان سینه فرآیندی دقیق و حیاتی است که با ارزیابی بالینی شروع می‌شود. در این مرحله، تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی پستان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از آن، استفاده از آزمایش‌های تصویربرداری مانند ماموگرافی، سونوگرافی و MRI برای شناسایی ناهنجاری‌ها اهمیت دارد. در صورتی که توده مشکوکی یافت شود، بیوپسی انجام می‌شود تا نوع و ویژگی‌های سلول‌های سرطانی مشخص شود. آزمایش‌های هورمونی و ژنتیکی مانند بررسی گیرنده‌های استروژن، پروژسترون و HER2 نیز برای انتخاب درمان مؤثر ضروری هستند. تشخیص زودهنگام سرطان سینه نقش کلیدی در بهبود نتایج درمان و افزایش شانس بقا دارد.”
چگونه سرطان سینه را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص سرطان سینه به طور معمول از راهکارهای زیر استفاده می‌شود:
1- ارزیابی بالینی
پزشک سابقه شخصی و خانوادگی بیمار را بررسی می‌کند تا عوامل خطر مانند سن، سابقه ژنتیکی یا بیماری‌های قبلی پستان را شناسایی کند. سپس معاینه فیزیکی پستان‌ها و غدد لنفاوی زیر بغل انجام می‌شود. در روند تشخیص سرطان سینه، معاینه فیزیکی معمولاً اولین گام است. در این معاینه، پزشک به‌صورت بصری پستان‌ها و نواحی اطراف آن‌ها – از جمله زیر بغل و بالای استخوان ترقوه – را بررسی کرده و با لمس به‌دنبال هرگونه ناهنجاری مانند توده، تغییرات پوستی یا ترشح از نوک پستان می‌گردد. این معاینه به تعیین لزوم انجام آزمایش‌های بیشتر مانند ماموگرافی یا سونوگرافی کمک می‌کند تا تصویر دقیق‌تری از وضعیت بافت پستان به‌دست آید. در معاینه فیزیکی پزشک معمولاً موارد زیر را بررسی می‌کند:
- وجود توده یا برجستگی در پستان یا ناحیه زیر بغل
- تغییر در اندازه، شکل یا تقارن پستان‌ها
- چروک یا فرورفتگی پوست پستان
- قرمزی، راش یا پوسته‌ریزی پوست
- فرورفتگی نوک پستان یا ترشح غیر طبیعی
2- آزمایش‌های تصویربرداری
شامل موارد زیر است:
- ماموگرافی: این روش با استفاده از اشعه ایکس انجام می‌شود و معمول‌ترین روش غربالگری سرطان پستان است. ماموگرافی می‌تواند توده‌هایی را شناسایی کند که با لمس قابل حس نیستند.
- سونوگرافی (اولتراسوند): برای بررسی بیشتر توده‌های مشکوکی که در ماموگرافی یا معاینه فیزیکی مشاهده شده‌اند به کار می‌رود. این روش به تمایز بین توده‌های جامد و کیست‌های پر از مایع کمک می‌کند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): این روش تصاویر بسیار دقیقی ارائه می‌دهد و به‌ویژه برای زنانی که بافت پستانی متراکم دارند یا در معرض خطر بالای سرطان هستند مفید است.
3- نمونه‌برداری (بیوپسی)
بیوپسی فرآیندی است که در آن نمونه‌ای از بافت پستان برای بررسی در آزمایشگاه برداشته می‌شود تا وجود یا عدم وجود سلول‌های سرطانی تأیید شود. بیوپسی دقیق‌ترین روش برای تشخیص سرطان پستان است. انواع بیوپسی شامل:
- بیوپسی با سوزن نازک (FNA): از یک سوزن بسیار نازک برای بیرون کشیدن مایع یا سلول استفاده می‌شود.
- بیوپسی با سوزن ضخیم (Core Needle Biopsy): با استفاده از سوزنی ضخیم‌تر، یک قطعه کوچک از بافت برداشته می‌شود.
- بیوپسی جراحی: در این روش بخشی یا کل توده در طی یک عمل جراحی برداشته می‌شود.
4- آزمایش‌های آزمایشگاهی
شامل موارد زیر است:
- آزمایش گیرنده‌های هورمونی: برای بررسی اینکه آیا سلول‌های سرطانی گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون دارند، استفاده می‌شود. این اطلاعات در انتخاب درمان موثر است.
- آزمایش HER2: میزان وجود پروتئین HER2 که موجب رشد سلول‌های سرطانی می‌شود را اندازه‌گیری می‌کند.
- آزمایش‌های ژنومی: ژن‌های خاصی را در سلول‌های سرطانی بررسی می‌کند تا احتمال عود سرطان و پاسخ به درمان‌ها را پیش‌بینی کند.
5- مرحله‌بندی و تصویربرداری تکمیلی
مرحله‌بندی سرطان به تعیین میزان گسترش آن در بدن کمک می‌کند و مسیر درمان را مشخص می‌سازد. آزمایش‌های تکمیلی شامل:
- اسکن استخوان: برای بررسی اینکه آیا سرطان به استخوان‌ها گسترش یافته است.
- سی‌تی اسکن (CT Scan): تصاویر دقیق و مقطعی از بدن تهیه می‌کند.
- اسکن PET: نقاطی از بدن را که سلول‌های سرطانی در آن‌ها فعال هستند شناسایی می‌کند.
تجربه بیماران از تشخیص سرطان سینه
مریم، 38 ساله “مدتی بود که متوجه توده‌ای در پستانم شدم، اما ابتدا توجهی نکردم. بعد از مدتی، وقتی درد شدیدی احساس کردم، به پزشک مراجعه کردم. اولین گام معاینه فیزیکی بود و پزشک توصیه کرد که ماموگرافی انجام دهم. وقتی نتیجه ماموگرافی آمد، پزشک به من گفت که توده‌ای مشکوک وجود دارد و باید سونوگرافی انجام شود. سونوگرافی به تشخیص دقیق‌تر کمک کرد و بعد از آن به بیوپسی رفتم. هنوز نگران بودم که آیا سرطان است یا نه. زمانی که نتیجه بیوپسی آمد، از شجاعت پزشکان و تیم درمانی بسیار خوشحال شدم که سرطان شناسایی شد و به موقع درمان را شروع کردیم.”
مهدیه، 45 ساله “تشخیص سرطان سینه برای من بسیار شوکه‌کننده بود. پزشک با دقت از سوابق خانوادگی من پرسید و چون در خانواده‌ام سابقه سرطان سینه وجود داشت، برای من غربالگری سالانه تجویز کرده بودند. پس از انجام ماموگرافی و سونوگرافی، پزشک نتیجه را به من توضیح داد که توده‌ای مشکوک پیدا شده است. به من توصیه شد که به بیوپسی بروم. زمان بیوپسی بسیار استرس‌زا بود. اما بعد از دریافت نتیجه، پزشک به من گفت که سرطان در مراحل اولیه شناسایی شده و می‌توانیم درمان را به موقع آغاز کنیم. این موضوع باعث شد که احساس کنم هنوز فرصت زیادی برای مقابله با بیماری دارم.”
لیلا، 50 ساله “زمانی که برای اولین بار به پزشک مراجعه کردم، هیچ علامت خاصی نداشتم جز یک تغییر کوچک در شکل پستانم. پزشک برای من ماموگرافی و سونوگرافی تجویز کرد که هر دو آزمایش نشان دادند که یک توده در پستانم وجود دارد. سپس بیوپسی انجام دادم و نتیجه‌اش مثبت بود. بعد از اینکه تایید شد سرطان وجود دارد، از آزمایش‌های ژنتیکی و هورمونی استفاده شد تا مشخص شود که درمان به چه شکل باشد. تشخیص سرطان برای من خیلی سخت بود، اما پزشکان به من کمک کردند تا درک کنم که با درمان مناسب می‌توانم از آن عبور کنم.”
سهیلا، 30 ساله “من 30 ساله هستم و هیچ‌گاه فکر نمی‌کردم که سرطان سینه می‌تواند به من هم سرایت کند. زمانی که متوجه توده‌ای در پستانم شدم، به پزشک مراجعه کردم. از آنجایی که سابقه سرطان سینه در خانواده نداشتم، ابتدا فکر نمی‌کردم که مشکلی جدی باشد. اما پس از معاینه فیزیکی و انجام ماموگرافی، پزشک من را به سونوگرافی و در نهایت بیوپسی ارجاع داد. خوشبختانه سرطان در مراحل اولیه شناسایی شد و توانستم سریعاً درمان را شروع کنم. این تجربه به من آموخت که حتی در سن جوانی هم نباید از غربالگری غافل شد.”
سوالات متداول
علائم رایج سرطان پستان چیست؟
علائم شامل توده جدید در پستان یا زیر بغل، ضخیم‌شدن یا تورم بخشی از پستان، قرمزی یا زبری پوست پستان، ترشح غیرطبیعی از نوک پستان، تغییر شکل یا اندازه پستان، و درد در ناحیه پستان یا نوک آن می‌باشد.
آیا مردان هم ممکن است دچار سرطان پستان شوند؟
بله، اگرچه نادر است اما مردان هم می‌توانند به سرطان پستان مبتلا شوند. تشخیص زودهنگام در مردان نیز حیاتی است.
هر چند وقت یک‌بار باید برای سرطان پستان غربالگری انجام دهم؟
معمولاً توصیه می‌شود زنان بین ۵۰ تا ۷۴ سال هر دو سال یک بار ماموگرافی انجام دهند. زنانی که در معرض خطر بالاتری هستند ممکن است نیاز به غربالگری زودتر یا مکرر داشته باشند.
آیا داشتن سابقه خانوادگی سرطان پستان خطر ابتلا را افزایش می‌دهد؟
بله، داشتن مادر، خواهر یا دختر مبتلا به سرطان پستان می‌تواند خطر ابتلا را دو برابر کند. البته بیشتر موارد سرطان پستان در زنانی رخ می‌دهد که سابقه خانوادگی ندارند.
چه تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش دهد؟
حفظ وزن مناسب، فعالیت بدنی منظم، پرهیز از مصرف زیاد الکل، تغذیه سالم و عدم استعمال دخانیات می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
آیا سرطان پستان قابل درمان است؟
بله، به‌ویژه اگر زود تشخیص داده شود. روش‌های درمان شامل جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، هورمون‌درمانی و درمان هدفمند هستند که بسته به نوع و مرحله سرطان انتخاب می‌شوند.
جمع‌بندی
تشخیص سرطان سینه شامل ترکیبی از ارزیابی‌های بالینی، آزمایش‌های تصویربرداری و نمونه‌برداری بافتی است. این فرآیند معمولاً با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی فردی و خانوادگی برای ارزیابی عوامل خطر آغاز می‌شود. آزمایش‌های تصویربرداری مانند ماموگرافی، سونوگرافی و MRI برای شناسایی ناهنجاری‌ها در بافت پستان به‌کار می‌روند. در صورت مشاهده ناحیه مشکوک، بیوپسی برای برداشت نمونه بافت و بررسی آن در آزمایشگاه انجام می‌شود تا وجود سلول‌های سرطانی تأیید شود.
همچنین، آزمایش‌هایی مانند بررسی گیرنده‌های هورمونی و HER2 برای تعیین نوع سرطان و انتخاب روش درمان مناسب انجام می‌گیرد. در برخی موارد، تصویربرداری‌های بیشتر مانند اسکن استخوان یا سی‌تی‌اسکن برای ارزیابی میزان گسترش سرطان و تعیین مرحله آن لازم است. تشخیص زودهنگام نقش کلیدی در بهبود نتایج درمانی و افزایش نرخ بقا دارد.
منابع
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.