آرتروز چیست، چگونه درمان می‌شود و چه انواعی دارد ؟

آرتروز می‌تواند باعث درد و سفتی مفاصل شود. این بیماری تعدادی زیادی از جمعیت جهان را درگیر خود کرده است. برخی داروها به‌همراه ورزش با فشار کم می‌توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند. در این مقاله درباره‌ی آتروز صحبت خواهیم کرد.

آرتروز بیماری مفاصل مختلف بدن است و باعث سفتی، درد و سختی حرکت در مفاصل می‌شود. انواع مختلفی از آرتروز مانند آرتروز دست و انگشتان، گردن، ستون فقرات، زانو و مفصل ران وجود دارد. روش‌های درمانی عمدتا مبتنی بر مدیریت علائم بیماری است. داروهای مسکن، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کورتیکواستروئیدها از جمله داروهای مورد استفاده برای کمک به کنترل علائم این بیماری هستند. همچنین داشتن خواب کافی، ورزش‌های کم‌فشار، مدیریت وزن و گرما و سرما درمانی از جمله روش‌های توصیه شده به بیماران مبتلا به آرتروز است.

 

آرتروز چیست؟

آرتروز شایع‌ترین بیماری مزمن مفصل است. مفصل جایی است که دو استخوان به هم می‌رسند. غضروف بافت محافظی است که انتهای استخوان‌ها را می‌پوشاند. در آرتروز، این غضروف آسیب می‌بیند و باعث ساییدگی استخوان‌های داخل مفصل می‌شود. این مسئله باعث ایجاد درد، سفتی و سایر علائم می‌شود. آرتروز می‌تواند در هر مفصلی رخ دهد. با این‌حال، شایع‌ترین نواحی بدن که درگیر می‌شوند عبارتند از:

• دست‌ها
• انگشتان دست
• شانه
• ستون فقرات، به طور معمول در گردن یا پایین کمر
• باسن
• زانو

آرتروز اغلب در افراد مسن رخ می‌دهد، اگرچه ممکن است در بزرگسالان در هر سنی رخ دهد. آرتروز علت اصلی ناتوانی به حساب می‌آید. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، این بیماری بیش از 32/5 میلیون بزرگسال در ایالات متحده را تحت تأثیر قرار داده است. همچنین 20 درصد از افراد بالای 50 سال در ایران آرتروز دارند و در کل بیش از نیم میلیارد نفر در سراسر جهان به آتروز مبتلا هستند. در ادامه اطلاعات بیشتری در رابطه با آتروز ارائه می‌گردد.

آرتروز چه علائمی دارد؟

شایع‌ترین علائم آرتروز عبارتند از:

• درد و سفتی مفاصل
• از دست دادن انعطاف‌پذیری و کاهش دامنه حرکتی
• حساسیت یا ناراحتی هنگام فشار دادن نواحی آسیب دیده با انگشتان
• التهاب
• هنگامی‌که مفصل خود را حرکت می‌دهید صدای رنده کردن، ترقه زدن، کلیک کردن یا ترکیدن به گوش می‌رسد
• خارهای استخوانی یا توده‌های اضافی استخوان که معمولاً بدون درد هستند
• همان‌طور که آرتروز پیشرفته‌تر می‌شود، درد همراه با آن نیز ممکن است شدیدتر شود. با گذشت زمان، تورم در مفصل و نواحی اطراف آن نیز ممکن است رخ دهد.

آرتروز به چه دلایلی بروز می‌کند؟

علت آرتروز چیست؟ آرتروز در اثر آسیب به مفاصل ایجاد می‌شود. این آسیب می‌تواند در طول زمان اثر تجمعی داشته باشد، به همین دلیل است که سن یکی از دلایل اصلی آسیب مفصلی است که منجر به آرتروز می‌شود. هر چه سن شما بیشتر باشد، استرس مکرر و بیشتری بر مفاصل خود وارد کرده‌اید و در صورت آسیب به غضروف، به آرتروز مبتلا خواهید شد. سایر علل آسیب به مفاصل عبارتند از:

• آسیب‌های مربوط به گذشته، مانند پارگی غضروف، دررفتگی مفاصل یا آسیب‌های وارده به رباط
• ناهنجاری مفصل
• چاقی
• وضعیت بدنی ضعیف

برخی از عوامل خطر که احتمال ابتلای به آرتروز را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• سابقه‌ی وجود آرتروز در اعضای خانواده به‌خصوص در والدین و خواهر و برادر
• جنسیت: میزان شیوع آرتروز در زنان بیش‌تر از مردان است
• داشتن بیش از 50 سال سن
• یائسگی
• داشتن شغل یا فعالیتی که زانوها را درگیر می‌کند مانند کوهنوردی یا شغل‌هایی که لازم است اجسام سنگین بلند کنید.
• سابقه‌ی آسیب به زانو
• اضافه وزن یا چاقی
• ضعف بدنی
• مبتلا بودن به بیماری دیگری که بر سلامت مفاصل اثر بگذارد مانند دیابت
• وجود آتروز در یک قسمت از بدن، خطر ابتلای آرتروز در سایر قسمت‌های بدن را افزایش می‌دهد.

آرتروز چگونه درمان می‌شود؟

درمان‌های آرتروز بر مدیریت علائم آن متمرکز هستند. نوع درمانی که بیش‌ترین کمک را به فرد مبتلا می‌کند، تا حد زیادی به شدت علائم و محل آنها بستگی دارد. معمولا داروهای بدون نسخه (OTC)، تغییرات سبک زندگی، و درمان‌های خانگی برای تسکین درد، سفتی و تورم کافی هستند. اما باید دقت شود: قبل از مصرف هر نوع دارو باید با پزشک مشورت کنید.

1- داروهای موثر در درمان آرتروز

تعدادی از انواع مختلف داروها می‌توانند به تسکین آرتروز کمک کنند:

• مسکن‌های خوراکی
• استامینوفن (تیلنول) و سایر مسکن‌ها به کاهش درد کمک می‌کنند اما تورم را کاهش نمی‌دهند.
• مسکن‌های موضعی درد
• این محصولات OTC به صورت کرم، ژل و پچ در دسترس هستند. آن‌ها به بی‌حس شدن ناحیه مفصل کمک می‌کنند و می‌توانند درد را به ویژه برای دردهای خفیف آرتروز تسکین دهند.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی NSAIDs))
• این داروها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش تورم و همچنین درد کمک می‌کنند.
• کورتیکواستروئیدها

این داروهای تجویزی به شکل خوراکی در دسترس هستند. هم‌چنین ممکن است مستقیما به مفاصل تزریق شوند. کورتیزون و تریامسینولون استونید از این دسته داروها هستند.
سیمبالتا
پزشک شما ممکن است داروی ضد افسردگی دولوکستین (Cymbalta) را تجویز کند که سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیز آن را برای درمان دردهای اسکلتی-عضلانی تایید کرده است.

2- مدیریت وزن

اضافه وزن می‌تواند به مفاصل شما فشار وارد کند و باعث درد شود. کاهش چند کیلوگرم از وزنتان به کاهش این فشار و کاهش درد کمک می‌کند. داشتن وزن مناسب همچنین می‌تواند خطر سایر مشکلات سلامتی مانند دیابت و بیماری قلبی را کاهش دهد.

3- خواب کافی

استراحت دادن به عضلات می‌تواند تورم و التهاب را کاهش دهد. با خودتان مهربان باشید و زیاده‌روی نکنید. خواب کافی در شب نیز می‌تواند به شما در مدیریت موثرتر درد کمک کند.

4- گرما و سرما درمانی

برای تسکین درد و سفتی عضلات می‌توانید گرما یا سرما درمانی را امتحان کنید. کمپرس گرم یا سرد را به مدت 15 تا 20 دقیقه، چند بار در روز روی مفاصل دردناک قرار دهید.

5- ورزش

فعالیت بدنی عضلات اطراف مفاصل شما را تقویت می‌کند و ممکن است به کاهش سفتی آن‌ها کمک کند. حداقل یک روز در میان و در هر جلسه 20 تا 30 دقیقه حرکات فیزیکی را در برنامه‌ی زندگی خود قرار دهید. فعالیت‌های ملایم و کم شدت مانند پیاده‌روی یا شنا را انتخاب کنید. تای‎چی و یوگا هم‌چنین می‌توانند انعطاف‌پذیری مفاصل را بهبود بخشند و به مدیریت درد کمک کنند.

پیشنهاد می‌شود مقاله “درمان قطعی آرتروز چیست؟” مطالعه شود.

انواع مختلف آرتروز

1- آرتروز دست

آرتروز می‌تواند یک یا چند ناحیه از دستان شما را تحت تاثیر قرار دهد. این مناطق اغلب شامل موارد زیر است:

• مفصل بین فالانژیال دیستال که نزدیکترین مفصل به ناخن است
• مفصل بین فالانژیال پروگزیمال که مفصل میانی هر انگشت است
• مفصلی که شست و مچ دست را به هم وصل می‌کند
• مچ دست

مفاصلی که تحت تاثیر آرتروز قرار می‌گیرند تعدادی از علائم را بروز می‌دهند. این علائم اغلب عبارتند از:

• سفتی، سختی
• درد
• تورم
• سرخی
• ضعف
• مشکل حرکت انگشتان
• کاهش دامنه حرکتی
• مشکل در گرفتن یا نگه داشتن اشیا

زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به آرتروز در دست هستند و معمولاً در سنین پایین‌تر به آن مبتلا می‌شوند. آرتروز دست می‌تواند تأثیر زیادی بر توانایی شما در انجام وظایف مرتبط با زندگی روزمره داشته باشد.

2- آرتروز مفصل ران

آرتروز می‌تواند در 1 یا هر دو لگن رخ دهد. این بیماری به آهستگی باعث تخریب مفصل ران می‌‎‌‌شود. بسیاری از مردم می‌توانند علائم خود را برای سالیان طولانی با استفاده از داروها، ورزش و فیزیوتراپی مدیریت کنند. استفاده از عصا نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر وضعیت بدتر شود، تزریق استروئید، سایر داروها یا جراحی می‌تواند به تسکین کمک کند. هم‌چنین روش‌های درمانی و فناوری‌های جدید نیز در راه هستند.

3- آرتروز زانو

مانند آرتروز مفصل ران، آرتروز زانو نیز می‌تواند در یک یا هر دو زانو رخ دهد. سن، ژنتیک و آسیب زانو همگی ممکن است در بروز آرتروز زانو نقش داشته باشند. ورزشکارانی که فقط بر روی یک ورزش که شامل حرکات گسترده و تکراری است، مانند دویدن یا تنیس تمرکز می‌کنند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به آرتروز باشند. به همین ترتیب، اگر فقط یک نوع فعالیت بدنی را دنبال کنید، ممکن است از برخی عضلات بیش از حد استفاده کنید و از برخی دیگر را کم‌تر استفاده کنید. استفاده بیش از حد از مفصل زانو، باعث ضعف آن می‌شود. داشتن فعالیت‌های متنوع باعث می‌شود که گروه‌های مختلف عضلانی به فعال شوند و به تمامی عضلات اطراف زانو اجازه می‌دهد تقویت شوند.

4- آرتروز گردن

طبق گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، این بیماری با سن در ارتباط است و بیش از 85 درصد از افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ستون فقرات گردنی در گردن قرار دارد و شامل مفاصل فاست است. این مفاصل به حفظ انعطاف‌پذیری در ستون فقرات کمک می‌کنند و دامنه‌ی کامل حرکت وسیع را امکان‌پذیر می‌کنند. هنگامی که غضروف اطراف مفاصل فاست شروع به ساییدگی می‌کند، آرتروز گردن ایجاد می‌شود. این نوع آرتروز در تمام مواقع علائم ایجاد نمی‌کند. در صورت بروز، علائم می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر و شامل موارد زیر باشد:

• درد در تیغه شانه، پایین بازو یا انگشتان دست
• ضعف عضلانی
• سفتی در گردن
• سردرد، بیشتر در پشت سر
• سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در بازوها یا پاها

گاهی اوقات، علائم جدی‌تری مانند از دست دادن کنترل مثانه، کنترل روده یا تعادل ممکن است رخ دهد. در صورت داشتن این علائم، فورا به پزشک مراجعه کنید.

4- آرتروز ستون فقرات

اگر کمردرد دارید، ممکن است نشان‌دهنده‌ی این باشد که شما مبتلا به آرتروز ستون فقرات هستید. این وضعیت مفاصل فاست واقع در سرتاسر ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سن و ضربه به ستون فقرات، هر دو از عوامل خطر بالقوه برای آرتروز ستون فقرات هستند. فردی که اضافه وزن دارد یا شغلش نیاز به چمباتمه زدن و نشستن دارد نیز ممکن است در معرض خطر بیشتری باشد. علائم آرتروز ستون فقرات می‌تواند از نظر شدت متفاوت باشد. این علائم عبارتند از:

• سفتی یا حساسیت در مفاصل کمر
• ضعف، بی حسی یا سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاها
• کاهش دامنه حرکتی

توجه به این علائم مهم است. بدون درمان، ممکن است آرتروز ستون فقرات بدتر شود و باعث علائم شدیدتر و ناتوانی گردد.

نتیجه‌گیری

آرتروز یک بیماری مرتبط با مفاصل است که در آن غضروفی که انتهای استخوان‌ها را در ناحیه مفصل پوشانده است، آسیب می‌بیند و این امر باعث آسیب و ساییدگی استخوان می‌شود. آرتروز می‌تواند دست‌ها و انگشتان، ستون فقرات، زانوها، مفاصل ران و سایر مفاصل را درگیر کند و باعث تورم، قرمزی، درد، کاهش انعطاف و سختی حرکت در این نواحی بشود. اگر علائم آرتروز را دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا با توجه به عواملی مختلفی نظیر سن، محل مفصل، شدت بیماری و سایر موارد، درمان مورد نظر که می‌تواند مبتنی بر دارو یا تغییر سبک زندگی باشد برای شما تجویز و توصیه شود.

منبع

Everything You Need to Know About Osteoarthritis (OA)