چه کسانی در معرض ابتلا به ایست قلبی هستند؟

ایست قلبی به معنای توقف ضربان قلب شماست. ایست قلبی به دلایل مختلفی ممکن است برایتان رخ دهد و کشنده باشد اما درصورت دریافت به موقع اقدامات اورژانسی و دارویی، شانس زندگی شما افزایش پیدا می‌کند. ریتم نامنظم قلبی (آریتمی) باعث ایست قلبی می‌شود. برخی مواقع نیز یک فعالیت یا رفتار منجر به ایست قلبی می‌شود از جمله مصرف زیاد الکل، فعالیت بدنی شدید، استرس شدید، مصرف مواد مخدر و یا نوشیدن بیش از حد قهوه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا، در افزایش ریسک ایست قلبی در شما اثرگذارند. اگر فردی به اختلالات ساختاری و عملکردی قلب، آریتمی، نارسایی قلبی و یا عفونت قلبی مبتلا باشد، بیشتر در معرض ابتلا به ایست قلبی می‌باشد. همچنین خانم‌ها، افراد سیاه‌پوست و افرادی بالای 30 سال احتمال ایست قلبی بیشتر دارند.

ایست قلبی چیست؟

ایست قلبی به معنای توقف ضربان قلب شماست. ضربان قلب شما توسط پالس‌های الکتریکی ایجاد می‌شود. درصورتی که این پالس‌ها تغییر یابند یا تداخلی بین آن‌ها به وجود آید، ممکن است شما آریتمی بگیرید که آرام یا تند باشد. درصورتی که این ریتم قلبی متوقف شود، شما دچار ایست قلبی می‌شوید. در آمریکا، سالیانه بیش از نیم میلیون نفر دچار ایست قلبی می‌شوند. درصورتی که شما به طور ناگهانی علائم ایست قلبی برایتان رخ داد، فورا با اورژانس تماس بگیرید.

ایست قلبی چه علائمی دارد؟

در هنگام تجربه ایست قلبی، شما ممکن است دچار سرگیجه، تنگی نفس، احساس ضعف و خستگی، استفراغ و تپش قلب شوید.

چه عاملی منجر به ایجاد ایست قلبی می‌شود؟

برخی عوامل می‌توانند باعث ایجاد ایست قلبی شوند. دو مورد از رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• فیبریلاسیون بطنی: قلب شما چهار حفره دارد. دو حفره دهلیزی و دو حفره بطنی. هنگامی که دو حفره پایین بطنی، پمپاژ ناکارآمد بکنند و خون‌رسانی شدیدا کاهش یابد، فیبریلاسیون بطنی در شما اتفاق می‌افتد. در این حالت ممکن است گردش خون به طور کامل متوقف شود و منجر به ایست قلبی و مرگ ناگهانی شود. فیبریسلاسیون بطنی، شایع‌ترین علت ایجاد ایست قلبی است.
• فیبریلاسیون دهلیزی: فیبریلاسیون دهلیزی زمانی اتفاق می‌افتد که دهلیز شما به درستی تکانه‌های الکتریکی را ارسال نکند. در این حالت، خون به اندازه کافی به بطن‌ها نمی‌رسد و خون‌رسانی و پمپاژ خون کافی به بدن دچار اختلال می‌شود.

چه عوامل دیگری در ایجاد ایست قلبی نقش دارند؟

برخی محرک‌ها، شما را بیشتر در معرض خطر ریسک قلبی قرار می‌دهند؛ از جمله:

• مصرف بیش از حد الکل
• فعالیت یا استرس بدنی: از هر سه نفر ورزشکار، یک نفر هنگام استراحت پس از فعالیت فیزیکی، حین خواب یا ورزش، دچار ایست قلبی می‌شوند.
• مصرف کوکائین، ماری‌جوآنا و یا آمفتامین‌ها به تازگی
• نوشیدن بیش از حد قهوه ممکن است منجر به ایست قلبی شود. خصوصا اگر شما به طور منظم و دائمی قهوه نمیخورید، این خطر در شما بالاتر است. شما می‌توانید نهایت تا 400 میلیگرم در روز (معادل 4 فنجان کوچک) قهوه بنوشید.
• داشتن استرس برای طولانی‌مدت
• ابتلا به عفونت آنفولانزا در یک ماه گذشته

چه کسانی در معرض ایست قلبی هستند؟

بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات، ممکن است ریسک ایست قلبی را در شما افزایش دهند. شما با انجام برخی اقدامات و مصرف برخی داروها، می‌توانید با درمان یا حذف عوامل خطرناک، شانس خود را برای داشتن یک زندگی طولانی و سالم افزایش دهید. هرچند برخی مشکلات مادرزادی و اختلالات قلبی مثل آریتمی ممکن است قابل درمان نباشند، اما همچنان می‌توانید اقداماتی برای کاهش خطر انجام دهید.

برخی عوامل ممکن است ریسک ایست قلبی را ددر شما بالا ببرد مثل:

• مبتلابودن به اختلالات قلبی و عروقی: این مورد، مهمترین عامل خطر برای ایست قلبی است. شایع‌ترین علت ایجاد اختلالات عروق کرونری، اغلب توسط کلسترول ایجاد می‌شود که به دنبال افزایش و رسوب آن، پلاک ایجاد می‌شود. این پلاک‌ها ممکن است جریان خون را به طور نسبی یا کامل مسدود کند و ریسک ایست قلبی را در شما افزایش دهد. پس اگر چربی خون شما بالاست، حتما تحت نظر پزشک باشید تا با مصرف داروهای مناسب، از خطر ایست قلبی به دور باشید.
• آریتمی‌های قلبی: انواع شایع آریتمی‌های قلبی، شامل فیبریلاسیون دهلیزی و سندروم QT طولانی است. آریتمی‌های قلبی ممکن است به سمت ایست قلبی سوق پیدا کنند زیرا به دنبال آن‌ها، ممکن است در خون‌رسانی به بدن اختلال ایجاد شود.
• ابتلا به اختلالاتی مثل سکته قلبی، آنژین قلبی و اسپاسم عروق کرونری نیز ریسک ابتلا به ایست قلبی را افزایش دهد.
• مشکلات ساختاری قلب، مثل مشکلات مادرزادی، بیماری‌های مربوط به دریچه‌های قلبی و … نیز می‌توانند خطر ایست قلبی را افزایش دهند.
• آسیب به قلب در اثر عفونت یا برخی از بیماری‌ها در افزایش خطر ایست قلبی در شنا اثرگذار است.
• نارسایی قلبی: نارسایی قلبی نیز به دلیل کاهش خون‌رسانی کافی به اندام‌های بدن می‌تواند منجر به ایست قلبی شود.
• سن شما در افزایش خطر ایست قلبی موثر است. ایست قلبی عموما در افراد زیر 30 سال نادر است. در افراد جوان، عموما اختلالات ژنتیکی، مشکل در ساختار قلب یا عروق کرونری، التهاب قلب و یا مصرف مواد مخدر، عامل ایست قلبی است. در افراد مسن، ابتلا به بیماری‌های قلبی– عروقی عامل اصلی ایست قلبی می‌باشد.
• آقایان بیشتر از خانم‌ها دچار ایست قلبی می‌شوند. در خانم‌ها، پس از یائسگی، ریسک ایست قلبی افزایش پیدا می‌کند.
• سیاه‌پوستان، خصوصا خانم‌های سیاه‌پوست، بیشتر در معرض ایست قلبی قرار دارند. اسپانیایی‌ها و آسیایی‌ها، کمتر در معرض خطر ایست قلبی قرار دارند.
• سابقه داشتن آریتمی قلبی،اختلالات قلبی– عروقی و یا ایست قلبی در خانواده شما، ریسک ایست قلبی در شما را هم ممکن است افزایش دهد.
• ایست تنفسی، در اثر خفگی، غرق‌ شدن، مسمومیت، مصرف بیش ازاندازه برخی داروها، ابتلا به ذات‌الریه، اختلالات تشنجی و … ممکن است در تنفس شما اختلال ایجاد کند که به دنبال آن، ریسک ایست قلبی بالا خواهد رفت.
• ابتلا به دیابت، با تغییر سطح برخی الکترولیت‌ها مثل پتاسیم، منیزیم و کلسیم، خطر ایست قلبی را در شما افزایش می‌دهد.
• مصرف برخی داروها، بدون تجویز پزشک مثل داروهای دیورتیک، داروهای قلبی و بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند آریتمی قلبی شما را بدتر کنند.
• بعضی موارد، در اثر وارد شدن فشار به قفسه سینه در ورزش و تفریحات (مثل فوتبال، بیسبال و هاکی)، فشار بر روی قلب افزایش می‌یابد و ممکن است منجر به ایست قلبی شود.

چگونه از ابتلا به ایست قلبی خودداری نماییم؟

شما باید سعی کنید یک زندگی سالم دربرگیرنده‌ی داشتن تغذیه سالم، داشتن فعالیت فیزیکی منظم و عدم مصرف سیگار و دخانیات را دنبال کنید. همچنین اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، به طور منظم و سروقت استفاده کنید تا تغییری در سلامت جسمی شما ایجاد نشود.

منابع

Cardiac Arrest – Causes and Risk Factors | NHLBI, NIH