مشکلات روانی ناشی از چاقی

چاقی یک مشکل بهداشت جهانی است که در دهههای اخیر شیوع آن افزایش یافته است، که اغلب به دلیل سبک زندگی بیتحرک، عادات غذایی نامناسب و عوامل مختلف محیطی و ژنتیکی ایجاد میشود. در حالی که عواقب جسمی چاقی، مانند افزایش خطر بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت نوع ۲ و برخی سرطانها به خوبی مستند شده است، تأثیر آن بر سلامت روانی معمولاً نادیده گرفته میشود. چاقی یک وضعیت چند عاملی است که مشکلات روانی یکی از عوارض مهم آن است. این اختلالات روانی به نوبه خود میتوانند چاقی را تشدید کنند و یک چرخه معیوب ایجاد کنند.
در این مقاله به بررسی مشکلات روانی ناشی از چاقی، از جمله افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن و انگ اجتماعی مرتبط با چاقی میپردازم و همچنین رابطه دوسویه بین چاقی و سلامت روانی را مورد بررسی قرار میدهم. با من همراه باشید.
چاقی علاوه بر مشکلات جسمی میتواند منجر به مشکلات روانی متعددی از جمله افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن و اختلالات شناختی شود.
مشکلات روانی ناشی از چاقی
چاقی و اضافه وزن میتواند مشکلات روانی متعددی برای فرد ایجاد کند، از جمله:
1- چاقی و افسردگی
یکی از شایعترین اختلالات روانی که در افراد مبتلا به چاقی مشاهده میشود، افسردگی است. چندین مطالعه نشان میدهند که چاقی خطر ابتلا به علائم افسردگی را افزایش میدهد. یک متاآنالیز منتشر شده در سال ۲۰۱۰ تعداد زیادی از مطالعات را بررسی کرد و نتیجه گرفت که چاقی با احتمال بالاتر ابتلا به افسردگی همراه است و رابطهای دوسویه بین این دو وجود دارد. به عبارت دیگر، در حالی که چاقی خطر افسردگی را افزایش میدهد، افسردگی نیز خطر چاقی را افزایش میدهد.
مکانیزمهای ارتباط بین چاقی و افسردگی پیچیده هستند و شامل عوامل بیولوژیکی و روانی-اجتماعی میشوند. از نظر بیولوژیکی، چاقی میتواند عملکرد ناقلهای عصبی مانند سروتونین و دوپامین را که برای تنظیم خلق و خو ضروری هستند، تغییر دهد. همچنین التهاب که در چاقی معمولاً افزایش مییابد، با توسعه علائم افسردگی مرتبط است. علاوه بر این، تغییرات هورمونی ناشی از چاقی، مانند تغییرات در سطح کورتیزول (هورمون استرس)، میتواند به اختلالات خلقی منجر شود.
عوامل روانی-اجتماعی نیز نقش مهمی در رابطه بین چاقی و افسردگی دارند. چاقی اغلب منجر به انگ اجتماعی میشود که میتواند تأثیر منفی بر عزت نفس فرد بگذارد و احساس انزوا و ناامیدی ایجاد کند. درونیسازی انگ مرتبط با وزن میتواند باعث استرس مزمن شود که چاقی و افسردگی را تشدید میکند.
2- چاقی و اختلالات اضطرابی
اضطراب یکی دیگر از مشکلات روانی است که در افراد مبتلا به چاقی بیشتر دیده میشود. یک مرور سیستماتیک در سال ۲۰۱۳ نشان داد که شیوع اختلالات اضطرابی در افراد مبتلا به چاقی نسبت به افرادی که وزن سالم دارند، بیشتر است. اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال پانیک در افراد مبتلا به چاقی شایع است.
چندین مکانیزم برای توضیح این ارتباط پیشنهاد شده است. مشابه افسردگی، التهاب مزمن و اختلال در تنظیم ناقلهای عصبی در توسعه اضطراب نقش دارند. علاوه بر این، محدودیتهای فیزیکی مرتبط با چاقی (مانند دشواری در حرکت یا ناراحتی هنگام انجام کارهای روزمره) میتواند استرس و اضطراب را افزایش دهد. همچنین انگ اجتماعی و تبعیض مرتبط با چاقی میتواند اضطراب را افزایش دهد، به ویژه در موقعیتهای اجتماعی که افراد از قضاوت یا تمسخر به دلیل ظاهر خود میترسند.
3- چاقی و اختلالات خوردن
اختلالاتی مانند اختلال پرخوری (BED) و سندرم خوردن شبانه (NES) به طور معمول در افراد چاق یا دارای اضافه وزن مشاهده میشود. BED با اپیزودهای مکرر خوردن مقادیر زیاد غذا در مدت زمان کوتاه همراه است، که با احساس از دست دادن کنترل بر خوردن همراه است. یک مطالعه در سال ۲۰۰۷ نشان داد که BED در ۲-۳٪ از جمعیت عمومی وجود دارد و در افراد مبتلا به چاقی شایعتر است (نسبت به افرادی که وزن نرمال دارند).
رابطه بین چاقی و اختلالات خوردن پیچیده است. در حالی که چاقی میتواند نتیجه الگوهای غذایی ناسالم و مکانیسمهای مقابلهای ضعیف باشد، افراد مبتلا به چاقی ممکن است به منظور مقابله با احساسات منفی مانند استرس، غم یا اضطراب، به رفتارهای خوردن ناسالم روی بیاورند. این رفتارهای ناسالم خوردن میتوانند چاقی را ادامه دهند و به مشکلات روانی بیشتری منجر شوند.
سندرم خوردن شبانه (NES) یکی دیگر از اختلالات خوردن است که معمولاً با چاقی مرتبط است. NES با مصرف مقادیر زیادی غذا در طول شب یا شبانهروز همراه است که اغلب با بیخوابی نیز همراه است. تحقیقات نشان دادهاند که افراد مبتلا به NES بیشتر از دیگران به چاقی دچار هستند و این اختلال با افزایش افسردگی و اضطراب مرتبط است.
4- چاقی و اختلالات شناختی
چاقی همچنین با اختلالات شناختی همراه است که میتواند بر حافظه و عملکرد اجرایی تأثیر بگذارد. تاثیرات چاقی بر عملکرد شناختی احتمالاً از طریق عواملی مانند التهاب مزمن، مقاومت به انسولین و اختلالات متابولیکی که میتوانند بر سلامت مغز تأثیر منفی بگذارند، اعمال میشود. علاوه بر این در افراد مبتلا به چاقی، خطر ابتلا به بیماریهای نورودژنراتیو مانند بیماری آلزایمر و دمانس بیشتر است.
به عنوان مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ نشان داد که اختلالات متابولیکی مرتبط با چاقی میتواند منجر به اختلال در حافظه و یادگیری در مدلهای حیوانی و انسانها شود.
5- نقش انگ چاقی
یکی از عواقب روانی مهم چاقی، انگ و تبعیضی است که افراد مبتلا به چاقی اغلب با آن مواجه هستند. انگ مرتبط با وزن یک نوع تبعیض اجتماعی است که شامل نگرشهای منفی، تعصب و رفتار تبعیضآمیز نسبت به افراد بر اساس وزن آنها میشود. این انگ میتواند تاثیر عمیقی بر سلامت روان فرد بگذارد و منجر به احساس شرم، گناه و عزت نفس پایین شود.
تحقیقات نشان دادهاند که انگ چاقی با افزایش خطر مشکلات سلامت روانی از جمله افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن مرتبط است. ترس از قضاوت به دلیل وزن فرد میتواند منجر به انزوا اجتماعی، اجتناب از فعالیت بدنی و عادات غذایی ناسالم شود که این چرخه چاقی و مشکلات سلامت روان را تشدید میکند.
درمان و مدیریت چاقی و مشکلات روانی ناشی از آن
درمان مشکلات روانی مرتبط با چاقی نیاز به یک رویکرد جامع دارد که جنبههای جسمی و روانی وضعیت را در نظر بگیرد. مداخلات کاهش وزن، از جمله تغییرات در رژیم غذایی، ورزش و درمانهای رفتاری، معمولاً اجزای مرکزی درمان هستند. همچنین برای کاهش وزن میتوانید از مکملهایی که باعث افزایش متابولیسم بدن میشوند مانند اسلیمان و سینابتیک استفاده کنید.
نشان داده شده است که رواندرمانی به ویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT)، در درمان چاقی و اختلالات روانی مرتبط با آن مؤثر است. CBT میتواند به افراد مبتلا به چاقی کمک کند تا الگوهای غذایی سالمتری ایجاد کنند، تصویر بدنی خود را بهبود بخشند و الگوهای منفی تفکری که به افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن کمک میکند را مورد بررسی قرار دهند.
دارو درمانی نیز میتواند برای افرادی که علائم روانی قابل توجهی دارند، گزینهای باشد. داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب و داروهایی که برای درمان اختلالات خوردن استفاده میشوند، میتوانند به مدیریت علائم روانی چاقی کمک کنند. با این حال، دارو باید به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع که شامل تغییرات سبک زندگی است، در نظر گرفته شود.
جمعبندی
چاقی تنها یک وضعیت بهداشت جسمی نیست، بلکه یک عامل خطر مهم برای طیف وسیعی از اختلالات روانی، از جمله افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن و اختلالات شناختی است. رابطه بین چاقی و سلامت روانی دوسویه است، به طوری که هر یک از این شرایط دیگری را تشدید میکند. انگ اجتماعی مرتبط با چاقی همچنین به بار روانیای که افراد مبتلا به چاقی با آن مواجه هستند، افزوده است. یک رویکرد جامع و چند رشتهای به درمان، که هم جنبههای جسمی و هم روانی چاقی را در نظر میگیرد، برای بهبود کیفیت زندگی و رفاه روانی افراد مبتلا به این وضعیت ضروری است.
منابع
Overweight, obesity, and depression: a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies

قوانین ارسال دیدگاه در سایت.