روش درمان آفتاب ‌سوختگی در خانه

آفتاب‌ سوختگی معمولا پس از قرار گرفتن زیر نور خورشید و اشعه ماورا بنفش (UV) یا منابع مصنوعی نور مانند لامپ‌های خورشیدی و سولاریوم ایجاد می‌شود. آفتاب ‌سوختگی با علائم اولیه‌ای مانند قرمزی و التهاب پوست که هنگام لمس، دردناک و گرم حس می‌شود، همراه است. درمان آفتاب ‌سوختگی خفیف ممکن است تا دو هفته طول بکشد و تکرار آن خطر ابتلا به مشکلات پوستی مانند چین و چروک، لکه‌های تیره، بثورات و سرطان پوست را افزایش می‌دهد.

روش درمان آفتاب سوختگی در خانه، بسیار آسان است. در واقع راهکارهای ساده و در دسترسی جهت تسکین علائم و درمان آفتاب‌سوختگی در خانه وجود دارد. استفاده از پماد سوختگی ولی و محلول یونازما، بسیار در بهبود قرمزی، التهاب پوست و درد پس از آفتاب‌سوختگی برای شما بسیار مفید است.

به یاد داشته باشید درصورت آسیب شدید مراجعه به پزشک و مراکز درمانی الزامی است.

اگر دچار آفتاب سوختگی شدیم، چه کنیم؟

به محض اینکه پوست آفتاب ‌سوخته را دیدید، ابتدا اقدامات زیر را انجام دهید:

• با آب خنک به مدت 15 الی 20 دقیقه استحمام کنید، این کار علاوه بر تسکین اولیه التهاب و درد به جذب آب توسط پوست شما نیز کمک می‌کند، پوست آفتاب‌سوخته به دلیل کم‌آبی ملتهب و گرم است.
• از یخ یا آب بسیار سرد استفاده نکنید زیرا ممکن است سبب شوک شدن بدن شما شود.
• از شوینده‌هایی مانند صابون و شامپو یا اسکراب استفاده نکنید چون سبب خشکی و تحریک پوست شما می‌شوند.
• پس از استحمام پوست را مرطوب نگه دارید. برای این کار می‌توانید محلول موضعی یونازما را به صورت مداوم روی پوست خود اسپری کنید، این محلول حاوی ترکیبات آلوئه‌ ورا و کالاندولا است که علاوه بر خاصیت مرطوب‌کنندگی، سوزش، خارش و التهاب پوست را کاهش داده و روند ترمیم آن‌ را تسریع می‌کند. در مرحله آخر جهت تسکین و ترمیم پوست آسیب‌دیده از پماد سوختگی استفاده کنید.
• به منظور جلوگیری از بی‌آبی بدن نوشیدن مایعات زیاد را فراموش نکنید. طی چند روز اول نوشیدن آب بیشتر، آبمیوه طبیعی و نوشیدنی‌های بدون کافئین جهت آبرسانی به پوست و تسریع ترمیم آن، موثر است.
• از نوشیدنی‌های کافئینه استفاده نکنید، به دلیل آنکه کافئین ادرارآور است، جهت جلوگیری از ادرار بیشتر از نوشیدن چای، قهوه و نوشابه سیاه و انرژیزا خودداری کنید.
• مصرف مسکن‌های بدون نسخه در طول دوره درمان مجاز است، مصرف داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن می‌تواند در کاهش درد و التهاب موثر باشند. توجه داشته باشید مصرف این داروها نیز به مشورت داروساز نیازمند است و استفاده از آنها را به حداکثر دو هفته محدود کنید.

مراحل ذکر شده را بصورت مکرر، روزانه انجام دهید و تا زمان پوسته‌پوسته شدن و ترمیم نهایی آن‌ را ادامه دهید.

این نکات را فراموش نکنید!

از کرم‌های حاوی بنزوکائین یا لیدوکائین استفاده نکنید زیرا می‌توانند با ایجاد آلرژی، آفتاب‌سوختگی را بدتر کنند. همچنین استفاده از کره، ژل‌های صنعتی یا سایر محصولات مبتنی بر روغن‌های خانگی روی پوست ممنوع است زیرا با محبوس کردن گرما روی پوست، می‌توانند سبب تشدید علائم شما شوند.

آفتاب‌ سوختگی با درد نیز همراه است. جهت تسکین فوری علائمی مانند سوزش و التهاب، درد و خنک شدن پوست آفتاب‌سوخته از پماد سوختگی ولی استفاده کنید.

آفتاب‌سوختگی مایعات بدن را به سطح پوست می‌کشد لذا مراقب علائم کم‌آبی باشید: خشکی دهان، تشنگی بیش از حد، کاهش ادرار، ادرار تیره رنگ، سردرد، سرگیجه و/یا خواب آلودگی. کودکان نسبت به کم‌آبی آسیب‌پذیرتر هستند، اگر بعد از آفتاب‌سوختگی بیمار بنظر می‌رسند یا علائم عجیبی دارند حتما به پزشک مراجعه کنید.

استفاده از پمادها یا کرم‌هایی که خاصیت تسکین‌دهنده دارند، انتخاب هوشمندانه و خوبی است. پماد سوختگی ولی بواسطه وجود مواد و ترکیبات تسکین‌دهنده طبیعی در فرمولاسیون خود گزینه مناسبی جهت تسکین درد و التهاب ناشی از آفتاب‌سوختگی است.

چگونه از آفتاب سوختگی پیشگیری کنیم؟

پیشگیری اولین خط دفاعی شما در برابر آفتاب‌سوختگی است، کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانید جهت محافظت خود در برابر آفتاب‌سوختگی انجام دهید:

• استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر: ضد آفتاب مناسب پوست خود را با مشورت داروساز سا پزشک انتخاب کنید، هر دو ساعت یکبار ضد آفتاب را روی پوست خود تجدید کنید.
• پوشیدن لباس مناسب: لباس‌هایی با الیاف طبیعی، گشاد، رنگ روشن، استفاده از عینک آفتابی و کلاه به هنگام هرگونه فعالیت زیر نور خورشید.
• نوشیدن مایعات: به هنگام فعالیت و تفریح زیر نور خورشید، نوشیدن آب و مایعات طبیعی خنک را فراموش نکنید، هیدراته نگه داشتن بدن عامل مهمی است.
• کنترل زمان فعالیت: در ساعات اوج تابش خورشید ( معمولا 10 صبح تا 4 بعد از ظهر ) از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب، خودداری کنیدو درصورت اینکه مجبور به فعالیت هستید، رعایت نکات بالا را فراموش نکنید.

آفتاب‌سوختگی در افرادی که پوست روشن دارند در کمتر از 15 دقیقه اتفاق می‌افتد درحالیکه افراد با پوست تیره‌تر مدت زمان بیشتری نیاز دارند تا پوست آ‌ن‌ها دچار آفتاب‌سوختگی شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در بیشتر موارد آفتاب‌سوختگی بعنوان سوختگی درجه 1 طبقه‌بندی می‌شود که با توصیه‌های بالا و دور ماندن از آفتاب می‌توان آن را در خانه درمان کرد. با این حال قرار گرفتن در معرض نور خورشید هم می‌تواند سبب ایجاد سوختگی درجه دو و سه شود که نیازمند مراقبت و درمان پزشکی هستند.

هر زمان آفتاب‌سوختگی همراه با تاول، قرمزی و آسیب به لایه‌های فوقانی پوست باشد، سوختگی درجه 2 رخ داده است. درثورت اینکه پوست شما خشک، قرمز تیره یا خاکستری شد و کل لایه‌های زیرین آن قابل مشاهده شدند، شما دچار سوختگی درجه سه شده اید.

آفتاب‌سوختگی معمولا در عرض 10 الی 21 روز بدون ایجاد هیچ گوشت اضافی بهبود می‌یابد.

از دلایل دیگری که ممکن است شما به پزشک مراجعه کنید می‌توان به کم‌آبی بدن اشاره کرد، علائم کم‌آبی بدن یا گرمازدگی شامل تعریق شدید، غش، خستگی، نبض ضعیف اما تند، فشارخون پائین و سردرد هستند.

برای کودکان یک دستورالعمل کلی وجود دارد:

اگر آفتاب‌سوختگی تاول‌زا 20% یا درصد بیشتری از بدن آن‌ها را پوشانده (مثلا کل پشت کودک) مراجعه به پزشک الزامی است.

آیا آفتاب سوختگی خطرناک است؟

براساس گفته‌ی محققان، یک یا چند آفتاب‌سوختگی تاول‌دار در کودکی یا نوجوانی خطر ابتلا به ملانوم (سرطان پوست) را در بزرگسالی دو برابر می‌کند. با تاول‌های خود به ملایمت رفتار کنید. آفتاب‌سوختگی شدید معمولا شامل تاول‌های پوستی نیز می‌شود که یک واکنش طبیعی بدن شماست. خودتان هرکز تاول‌ها را نچینید یا نترکانید. تاول حاوی مایع طبیعی بدن (سرم) شماست و یک لایه محافظ روی پوستتان تشکیل می‌دهند. دستکاری آنها خطر عفونت را افزایش می‌دهد.

متن انگلیسی مقاله در این قسمت به شرح زیر است:

Get your blisters properly treated. Moderate-to-severe sunburn typically involves skin blistering, which is a natural protective reaction of your body. If you notice blisters form on your sunburned skin, don’t pick at them or break any. Blisters contain your natural body fluid (serum) and form a protective layer over the burned skin. Breaking blisters also increases the risk of infection

ترجمه متن:

تاول‌های پوستی خود را به درستی درمان کنید. آفتاب‌سوختگی متوسط تا شدید، به طور معمول پوست را درگیر تاول می‌کند، که درواقع واکنش طبیعی بدن شما می‌باشد. اگر شما متوجه شکل‌گیری تاول‌ها را بر روی پوست آفتاب‌سوخته‌تان شدید، آن را نکنید یا نترکانید. تاول‌ها حاوی مایع طبیعی (سرم) بدن شماست و یک لایه‌ی محافظ بر روی پوست سوخته شکل می‌دهد. ترکاندن تاول‌ها همچنین شانس ابتلا به عفونت را بالا می‌برد.

How to Get Rid of a Sunburn: 10 Steps (with Pictures) – wikiHow

 

اگر در قسمت‌های در دسترس بدن (مانند ساعد) تاول دارید، آنها را با پانسمان بپوشانید و دستکاری نکنید. استفاده از پمادهای حاوی مواد آنتی‌بیوتیک علاوه بر کاهش خطر عفونت جای زخم را کوچکتر کرده و بهبودی را سرعت می‌دهند.

استفاده از محلول شستشو و ترمیم یونازما و پماد سوختگی ولی در هر بار تعویض پانسمان بصورت همزمان باعث کنترل عفونت و تسریع روند ترمیم پوست شما می‌شود.

سوالات متداول

تجارب بیماران

ساناز، 35 ساله:”توی مسافرت شمال شدیداً آفتاب‌سوخته شده بودم. پوستم قرمز و دردناک بود. اول کمپرس آب سرد گذاشتم، بعد با محلول یون آزما روی موضع اسپری کردم و خیلی آرومش کرد. از ژل آلوئه‌ورا هم استفاده کردم و بعد 2 الی 3 روز بسیار بهتر شد.”

رضا، 40 ساله:” پارسال کنار سواحل جنوب به مدت زیادی دراز کشیده بودم. بعد از آنکه به خانه برگشتم، سوختگی بسیار زیادی خصوصا در نواحی کمرم ایجاد شده بود. فورا پماد ولی را به نواحی آسیب دیده مالیدم و بسیار در کاهش سریع درد و سوزشم موثر بود. الان جایی از سوختگی روی بدنم وجود ندارد.”

نتیجه‌گیری

بیشتر ما در طول عمر خود ممکن است دچار آفتاب‌سوختگی شویم، رعایت نکاتی مانند کنترل زمان فعالیت زیر آفتاب، نوشیدن مایعات فراوان، پوشیدن لباس و استفاده از ضدآفتاب مناسب می‌تواند از آفتاب‌سوختگی تا حد زیادی پیشگیری کند اما اگر دچار آفتاب‌سوختگی شدیم خفیف شدیم پس از استحمام با آب خنک و استفاده از پماد و کرم و درصورت نیاز مسکن‌های ساده می‌توانیم در خانه آن‌را درمان کنیم، درصورت بروز سوختگی شدیدتر مراجعه به پزشک و مصرف پمادها و محلول‌های حاوی آنتی‌بیوتیک و پانسمان مناسب راهکار درمانی قابل اعتمادی است.

منابع

How to Get Rid of a Sunburn: 10 Steps (with Pictures) – wikiHow