چی بخوریم برای حساسیت دارویی؟
آلرژی دارویی گروهی از علائم هستند که ناشی از واکنش آلرژیک یا حساسیتی به یک داروی خاص میباشند. این واکنشها میتوانند خفیف بوده یا بسیار شدید و تهدید کننده حیات باشند. در این مطلب به علل ایجاد و علائم حساسیت دارویی، درمانهای مناسب برای آن و داروهایی که با احتمال بیشتری موجب ایجاد حساسیت دارویی میشوند میپردازم. با من همراه باشید.
برای درمان حساسیت دارویی اولین و مهمترین قدم اجتناب از مصرف دارویی است که به آن حساسیت دارید. در صورت مصرف دارو و شروع علائم میتوانید از آنتی هیستامینهای خوراکی استفاده کنید یا به مراکز درمانی مراجعه کنید تا تحت درمان با آنتی هیستامین یا کورتون تزریقی و یا اپی نفرین قرار بگیرید.
برای حساسیت دارویی چی بخوریم؟
هدف از درمان حساسیت دارویی، تسکین علائم و پیشگیری از واکنشهای شدید است. بیشتر آلرژیهای دارویی به درمان پاسخ میدهند اما گاهی ممکن است منجر به آسم شدید، آنافیلاکسی یا مرگ شوند. درمان معمولا شامل موارد زیر است:
- آنتیهیستامینها برای کاهش علائم خفیف مانند بثورات پوستی، کهیر و خارش
- برونکودیلاتورها مانند آلبوترول برای کاهش علائم مشابه آسم (خسخس یا سرفه متوسط)
- کورتیکواستروئیدها که ممکن است روی پوست اعمال شوند، به صورت خوراکی مصرف شوند یا از طریق ورید (تزریق وریدی) تجویز شوند.
- تزریق اپینفرین برای درمان آنافیلاکسی
باید از مصرف داروی مشکلساز و داروهای مشابه آن اجتناب کنید. اطمینان حاصل کنید که همه ارائهدهندگان خدمات درمانی شما (از جمله دندانپزشکان و کارکنان بیمارستان) از آلرژیهای دارویی شما یا فرزندانتان اطلاع دارند.
در برخی موارد، آلرژی دارویی به درمان حساسیتزدایی پاسخ میدهد. این درمان شامل دریافت دوزهای بسیار کوچک از دارو در ابتدا و سپس و به تدریج دوزهای بزرگتر و بزرگتر برای بهبود تحمل شما به دارو است. این فرآیند باید فقط توسط یک متخصص آلرژی انجام شود، زمانی که جایگزین دیگری برای دارو وجود نداشته باشد.
علل حساسیت دارویی
آلرژی دارویی شامل واکنش بیش از حد و نامتناسب سیستم ایمنی بدن است که باعث ایجاد علائم آلرژی به دنبال مصرف یک داروی خاص میشود.
هنگامی که برای اولین بار دارو را مصرف میکنید، ممکن است هیچ مشکلی نداشته باشید. اما سیستم ایمنی بدن شما ممکن است مادهای (آنتیبادی) علیه آن دارو تولید کند.
دفعه بعد که دارو را مصرف میکنید، آنتیبادیهای موجود در جریان خون شما ممکن است به گلبولهای سفید بدن شما پیام دهد که مادهای شیمیایی به نام هیستامین تولید کنند. هیستامینها و سایر مواد شیمیایی باعث علائم آلرژی شما میشوند.
داروهایی که با احتمال بیشتری میتوانند باعث ایجاد آلرژی شوند عبارتند از:
- پنیسیلین و آنتیبیوتیکهای مرتبط
- آنتیبیوتیکهای حاوی سولفونامیدها (داروهای سولفا)
- داروهای ضدتشنج
- آسپرین، ایبوپروفن و سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
- داروهای شیمیدرمانی
- مواد حاوی ید، مانند رنگهای کنتراست اشعه ایکس
توجه کنید که عوارض جانبی داروها را با آلرژی و حساسیت به دارو اشتباه نگیرید. بیشتر عوارض جانبی داروها ناشی از واکنش آلرژیک به دلیل تشکیل آنتیبادیهای IgE نیستند. برای مثال بسیاری از افراد یک عارضه جانبی ناخوشایند اما نه جدی دارو (مانند تهوع) را با آلرژی دارویی اشتباه میگیرند.
علائم حساسیت دارویی
بیشتر آلرژیهای دارویی باعث بثورات پوستی خفیف و کهیر میشوند. این علائم ممکن است بلافاصله یا چند ساعت پس از مصرف دارو ظاهر شوند. بیماری سرم (Serum Sickness) نوعی واکنش تاخیری است که یک هفته یا بیشتر پس از مصرف یک دارو یا واکسن رخ میدهد. آلرژی دارویی میتواند با کاهش تعداد گلبولهای خون نیز همراه باشد.
علائم شایع آلرژی دارویی شامل موارد زیر است:
- کهیر
- خارش پوست یا چشمها
- بثورات پوستی
- تورم لبها، زبان یا صورت
- خسخس سینه
علائم آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید) شامل موارد زیر است:
- درد یا گرفتگی شکم
- اسهال
- دشواری تنفس همراه با خسخس یا گرفتگی صدا
- سرگیجه
- غش یا احساس سبکی سر
- کهیر در بخشهای مختلف بدن
- حالت تهوع یا استفراغ
- ضربان قلب سریع
- احساس کوبیدن یا تپش قلب
روشهای تشخیص حساسیت دارویی
در صورتی که شما به یک داروی خاص واکنش حساسیتی نشان دهید، پزشک در معاینه شما ممکن است متوجه علائم زیر شود:
- کاهش فشار خون
- کهیر
- بثورات پوستی
- تورم لبها، صورت یا زبان (آنژیوادم)
- خسخس سینه
آزمایش پوستی ممکن است به تشخیص آلرژی به داروهای نوع پنیسیلین کمک کند. اما آزمایش پوستی یا خونی خوبی برای تشخیص سایر آلرژیهای دارویی وجود ندارد.
اگر پس از مصرف دارو یا دریافت ماده حاجب (رنگ کنتراست) قبل از انجام تصویربرداری اشعه ایکس دچار علائم آلرژی شده باشید، پزشک اغلب این را بهعنوان مدرک آلرژی دارویی در نظر میگیرد و نیازی به آزمایشهای بیشتر نیست.
اگر در حال مصرف یک دارو هستید و به نظر میرسد که به آن واکنش حساسیتی نشان دادهاید، با پزشک خود تماس بگیرید.
در صورت داشتن دشواری در تنفس یا بروز علائم آسم شدید یا آنافیلاکسی، به اورژانس مراجعه کنید یا با شماره اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. این موارد شرایط اضطراری هستند.
پیشگیری از حساسیت دارویی
به طور کلی، راهی برای پیشگیری از آلرژی دارویی وجود ندارد. اگر آلرژی دارویی شناختهشدهای دارید، اجتناب از مصرف آن دارو بهترین راه برای پیشگیری از واکنش آلرژیک است. همچنین ممکن است به شما توصیه شود از داروهای مشابه نیز اجتناب کنید.
در برخی موارد، پزشک ممکن است مصرف دارویی که باعث آلرژی میشود را در صورتی که ابتدا با داروهایی که واکنش ایمنی را کند یا مسدود میکنند درمان شوید، تأیید کند. این داروها شامل کورتیکو استروئیدها (مانند پردنیزولون) و آنتیهیستامینها هستند. این روش را بدون نظارت پزشک امتحان نکنید. پیشدرمانی با کورتیکواستروئیدها و آنتیهیستامینها نشان داده است که میتواند واکنشهای آلرژیک را در افرادی که نیاز به دریافت رنگ کنتراست اشعه ایکس دارند، پیشگیری کند.
پزشک شما همچنین ممکن است حساسیتزدایی را توصیه کند.
سوالات متداول
چقدر طول میکشد تا واکنش آلرژیک به یک دارو رخ دهد؟
زمان آن برای هر فرد متفاوت است. برخی افراد ممکن است بلافاصله واکنش نشان دهند، در حالی که دیگران ممکن است چندین بار دارو را مصرف کنند قبل از اینکه واکنش آلرژیک داشته باشند. در بیشتر موارد، علائم بین ۱ تا ۲ ساعت پس از مصرف دارو ظاهر میشوند، مگر اینکه واکنش نادر و تأخیری رخ دهد. علائم این نوع آلرژیهای کمتر شایع شامل تب، تاول زدن پوست و گاهی درد مفاصل است.
آیا علائم آلرژی دارویی با علائم سایر آلرژیها متفاوت است؟
علائم آلرژی دارویی میتواند مشابه سایر واکنشهای آلرژیک باشد و شامل کهیر یا بثورات پوستی، خارش، خسخس سینه، احساس سبکی سر یا سرگیجه، استفراغ و حتی آنافیلاکسی باشد. ترکیبی از این علائم به احتمال زیاد نشان دهنده آلرژی است، در حالی که حالت تهوع و استفراغ بهتنهایی معمولاً عوارض جانبی رایج داروها هستند و نه آلرژی.
درمان حساسیت دارویی چیست؟
مانند بیشتر آلرژیها، درمان اصلی آلرژی دارویی اجتناب است. زمانی که متوجه شدید به داروی خاصی آلرژی دارید، متخصص آلرژی به شما توصیه میکند از آن دارو دوری کنید. لازم است به تمام ارائهدهندگان خدمات درمانی خود اطلاع دهید تا در هیچ شرایطی آن دارو برای شما تجویز نشود. استفاده از دستبند یا گردنبند هشدار پزشکی نیز عاقلانه است تا کادر پزشکی متوجه آلرژی شما شوند. اگر به یک دارو واکنش نشان دادید، نیاز به درمان فوری دارید. درمان بسته به شدت واکنش متفاوت خواهد بود. اگر واکنش شدید و تهدیدکننده زندگی، به نام آنافیلاکسی، رخ دهد، باید از خودکار تزریق اپینفرین استفاده کنید و با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید.
شایعترین آلرژیهای دارویی کدامند؟
پنیسیلین شایعترین آلرژی دارویی است. اگر پس از مصرف پنیسیلین واکنش آلرژیک نشان دهید، لزوماً واکنش مشابهی به داروهای مرتبط مانند آموکسیسیلین نخواهید داشت، اما احتمال آن بیشتر است. آلرژی به داروهای ضدتشنج، آسپرین، ایبوپروفن و داروهای شیمیدرمانی نیز شایع است. این امکان وجود دارد که در مقطعی از زندگی به یک دارو واکنش نشان دهید و در آینده دچار واکنش مشابه نشوید.
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.