تغذیه مناسب برای کولیت روده
کولیت روده یک بیماری التهابی روده است که روده بزرگ را تحت تاثیر قرار میدهد. بسته به شدت بیماری، شما ممکن است علائمی مانند اسهال خونی، درد شکم و کاهش وزن را تجربه کنید ولی رژیم غذایی شما میتواند بر علائم تاثیر بگذارد، از طرفی زمانی که علائم تشدید میشود باید از مصرف برخی غذاها اجتناب کنید. برای صبحانه، شما میتوانید انواع اسموتیهای طبیعی حاوی میوهها و گیاهانی مثل موز، مرکبات، سیبهای پوستکنده در کنار انواع اوتمیل، شیر بادام، تخممرغ و پنکیک سیبزمینی شیرین را مصرف کنید. سایر وعدههای غذایی نیز باید حاوی ترکیبات ضدالتهاب و غیرمحرک برای دستگاه گوارش شما باشد.
شایعترین علائم کولیت اولسراتیو عبارتند از:
- درد شکم
- اسهال خونی
- مخاط در مدفوع
اگرچه رژیم غذایی خاصی برای درمان UC استفاده نمیشود، اجتناب از برخی غذاها در طول عود میتواند به مدیریت علائم کمک کند. به علاوه پیروی از یک رژیم غذایی خاص به شما کمک میکند تا بیماری خود را مدیریت و سلامت کلی خود را بهبود بخشید.
این مقاله را بخوانید تا درباره رژیمهای غذایی مختلف و ایدههای وعدههای غذایی که باید برای افراد مبتلا به UC در حال بهبودی و همچنین افرادی که مبتلا به UC در حال تشدید شدن هستند بیشتر بدانید.
مروری بر رژیمهای غذایی
چندین رژیم غذایی مختلف ممکن است به کاهش شدت عود کولیت اولسراتیو کمک کند. با این حال، رژیم غذایی مناسب برای کولیت اولسراتیو از فردی به فرد دیگر متفاوت است. رژیم غذایی مناسب برای شما ممکن است برای شخص دیگری مفید یا حتی مضر باشد. شما باید با پزشک خود برای انتخاب مناسبترین رژیم غذایی همکاری کنید. یک متخصص تغذیه با آموزش بیماریهای التهابی روده نیز میتواند به شما در انتخاب یک الگوی غذایی مناسب کمک کند.
برخی از این رژیمها عبارتند از:
- رژیم غذایی بدون گلوتن: گلوتن نوعی پروتئین است که در غلاتی مانند گندم، چاودار و جو یافت میشود. در این رژیم غذایی تمام غذاهای حاوی گلوتن حذف میشود. مطالعات حیوانی نشان میدهد که مصرف گلوتن ممکن است باعث التهاب روده شود. در انسان، تحقیقات رژیمهای غذایی بدون گلوتن نتایج متفاوتی را برای علائم کولیت روده نشان داده است. در حالی که برخی از افراد شاهد بهبودهایی هستند شواهد کافی برای توصیه یک رژیم غذایی بدون گلوتن به همه مبتلایان به این بیماری وجود ندارد. یک رژیم غذایی بدون گلوتن نیز ممکن است به طور قابل توجهی ترکیب میکروبی روده را تغییر دهد.
- رژیم غذایی با کربوهیدرات خاص (SCD): این رژیم شامل افرادی میشود که کربوهیدراتهای سادهای را میخورند که هضم آن برای بدن آسانتر است تا التهاب روده به حداقل برسد. مطالعه موردی روی یک بیمار با یک مورد مداوم کولیت روده نشان داد که رژیم غذایی میتواند دفعات اجابت مزاج را کاهش دهد. بیمار همچنین به عدم وجود درد شکمی و خون در مدفوع خود اشاره کرد. با این حال محققان توصیه میکنند که ابتدا درمانهای مرسومتر را امتحان کنید.
- پالئو: این استراتژی غذایی شامل تقلید از نحوه خوردن اجداد ماقبل تاریخ (غارنشینی) است. این رژیم، حداقلِ مواد فرآوری شده را دارد و کربوهیدراتهای ساده آن هم خیلی کم است. این روش در سالهای اخیر به عنوان یک شیوه غذا خوردن سالم ترویج شده است. استفاده از رژیم غذایی پالئو بیشتر به دلیل ماهیت فرآورینشده و تاکید بر مصرف میوهها، سبزیجات تازه، آجیل، دانهها، گوشت و ماهی بدون چربی است. مطالعات نشان دادهاند که رژیم غذایی غارنشینی میتواند التهاب روده را تنظیم کند و به افراد مبتلا به UC کمک کند.
- رژیم غذایی گیاهی: رژیم گیاهخواری تمام محصولات حیوانی از جمله گوشت، لبنیات، ماهی و تخم مرغ را حذف میکند. هرچند این رژیم تمام منابع گوشت و ماهی را حذف میکند اما شما همچنان میتوانید لبنیات و تخم مرغ مصرف کنید.
- مطالعات نشان میدهد که مصرف سبزیجات میتواند باکتریهای مفید روده را افزایش دهد. اگرچه برخی از افراد ممکن است علائم تشدید بیماری را با غذاهایی که برای جایگزینی گوشت استفاده میشوند تجربه کنند.
- رژیم غذایی مدیترانهای: این رژیم سرشار از سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات کامل است. چربیهای سالم توسط روغن زیتون، آجیل و ماهی تامین میشود. مطالعات نشان میدهد که رژیم غذایی مدیترانهای ممکن است از میکروبیوتای سالم روده حمایت کند، التهاب را کاهش دهد و کیفیت زندگی را برای برخی از افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو بهبود بخشد.
تغذیه مبتلایان به کولیت روده در حالت بهبودی
این مقاله شامل دستورالعملهایی است که برای افراد مبتلا به UC در حال بهبودی هستند و ممکن است برای افراد با علایم تشدید بیماری مناسب نباشند. در هنگام شعلهور شدن بیماری پزشک توصیه میکند که بر روی غذاهایی که به راحتی هضم میشوند تمرکز کنید.
دستور العملهای صبحانه
صبحانه میتواند ذخایر گلوکز را برای افزایش سطح انرژی دوباره پر کند. در صورت ابتلا به کولیت اولسراتیو میتوانید گزینههای مختلف صبحانه شیرین و خوش طعم را مصرف کنید.
اسموتی صبحانه
- یک رژیم غذایی غنی از میوهها و سبزیجات دارای اثرات ضد التهابی است که به کاهش شدت UC در شما کمک میکند. اکثر افراد مبتلا به UC میتوانند اسموتیها را تحمل کنند. آنها همچنین یک راه عالی برای ترکیب میوهها و سبزیجات در اول صبح هستند. میوهها و سبزیجات سرشار از فیبر هستند. معمولاً به افراد مبتلا به UC توصیه میشود که مصرف فیبر غذایی را در طول دوره بهبودی افزایش دهند و در هنگام عود بیماری از آن اجتناب کنند. در مطالعات حیوانی فیبر غذایی محلول با میکروبیوتای سالم مرتبط است. بسیاری از میوهها و سبزیجات مانند موز، کلم بروکلی، گوجه فرنگی، هویج، سیبهای پوست کنده، مرکبات، مانند پرتقال حاوی فیبرهای محلول بالا هستند. مخلوط کردن زغال اخته، اسفناج، ماست، دارچین، زنجبیل و شیر بادام نیز میتواند یک گزینه صبحانه خوشمزه باشد. آبمیوههای کولیت اولسراتیو نیز جایگزینی برای اسموتیها است.
اوتمیل(بلغور جو دوسر)
- مصرف بلغور جو دوسر سرشار از نشاسته مقاوم است و به راحتی هضم میشود. مطالعات علمی استفاده بالقوه از نشاسته مقاوم به عنوان پریبیوتیک را بررسی کرده است. پریبیوتیکها میتوانند رشد باکتریهای مفید در روده بزرگ را تحریک کنند و در کاهش التهاب مبتلایان به کولیت اولسراتیو مفید است. اگر جز افراد با حساسیت به لاکتوز هستید میتوانید جو دوسر را با شیر لبنیات بدون لاکتوز، آب یا شیر غیرلبنی مانند شیر سویا یا شیر آجیل تهیه کنید. همچنین میتوانید به جو دوسر میوههای تازه، خشک یا پوست کنده و مقداری آجیل که همگی منابع محلول فیبر هستند اضافه کنید.
تخم مرغ
- تخم مرغ یک منبع عالی از پروتئین بدون چربی در صبح است. اضافه کردن سبزیجات مختلف به تخم مرغ نیز میتواند باعث تنوع شود. زرده تخم مرغ همچنین حاوی ویتامین D است. ویتامین D نقش مهمی در تعادل دستگاه گوارشی، نظارت بر میکروبیوتای روده و تنظیم پاسخهای ایمنی التهابی ایفا میکند.
- اگر از رژیم گیاهخواری پیروی میکنید، میتوانید به جای تخم مرغ از توفو (پنیر سویا) برای تهیه یک توفو اسکرامبل خوشمزه استفاده کنید.
پنکیک سیب زمینی شیرین
- تحقیقات نشان میدهد که سیبزمینی شیرین میتواند التهاب روده را کاهش دهد زیرا حاوی ترکیبات ضد التهابی متعددی است. شما میتوانید به جای آرد در پنکیک از سیبزمینی شیرین استفاده کنید که ممکن است به کاهش علائم UC کمک کند. علاوه بر این، استفاده از آرد نارگیل به شما این امکان را میدهد که پنکیکهای شیرین مناسب درست کنید.
دستور العمل های ناهار
شما میتوانید هر سبزی را با گوشت یا جایگزین گوشت و نان یا سالاد ترکیب کنید. برخی از ایدههای دستور پخت عبارتند از:
- کدو حلوایی مرغ و کره یک عدد تابه: مرغ سفید منبع پروتئین بدون چربی است. کدو حلوایی حاوی پتاسیم است که یک ماده مغذی مهم برای افراد مبتلا به UC است.
- شما همچنین میتوانید مرغ را با یک گزینه بدون گوشت، مانند توفو یا تمپه (غذایی تخمیری که از تخمیر سویا تولید میشود) جایگزین کنید.
- سبد غلات: سبدهای غلات گزینه خوبی برای ناهار هستند و میتواند شامل سبزیجات پخته شده و خام نیز باشد که روی آنها پروتئینی مانند مرغ، ماهی قزل آلا یا توفو وجود دارد. بسیاری از سبدهای غلات حاوی مقداری سبزیجات خام برای بافت و تنوع بیشتر هستند. اگر شما در تحمل این غذاها مشکل دارید میتوانید مصرف آنها را در مقادیر کمتر در نظر بگیرد. با این حال اگر تشدید طولانی مدت علائم را تجربه میکنید لازم است از مصرف مواد خام اجتناب کند. اگر برنج قهوهای باعث ایجاد علائم در شما میشود، میتوانید به جای آن از برنج سفید استفاده کنید.
- بسته سبزیجات: بسته سبزیجات جایگزین خوبی برای ساندویچ است. آنها معمولاً حاوی سبزیجات پخته هستند که منبع خوبی از فیبر محلول هستند. سبزیجات همچنین حاوی خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی هستند که به بهبود علائم در شما کمک میکند. یک بسته سبزیجات سریع و آسان درست میشود. همچنین شما میتوانید گزینههای بستههای بدون گلوتن را به عنوان جایگزین انتخاب کنید.
دستورالعملهای شام
دستورالعملهای شام نیز شامل سبزیجات و گوشت یا جایگزینهای گوشت خواهد بود. این موارد میتواند شامل موارد زیر باشد:
یک لایه شام با سبزیجات: برای سادهتر کردن فرآیند پخت، میتوانید مواد تشکیل دهنده یک غذای مناسب کولیت را با هم در یک تابه تفت دهید. این نوع وعده غذایی را میتوانید به راحتی برای جلوگیری از محرکهای غذایی مصرف کنید.
گزینه های مواد تشکیل دهندهای که میتوانید امتحان کنید عبارتند از:
- سیب زمینی شیرین
- کدو سبز
- سیر
- گوجه فرنگی
- ماهی، گوشت یا جایگزینهای گیاهی
سرخ کردن غذا: سرخ کردنی یک گزینه عالی دیگر است زیرا شامل گوشت یا جایگزینهای بدون گوشت، سبزیجات یا رشتهفرنگی است. این غذاها به ترتیب حاوی پروتئین، فیبر و کربوهیدرات هستند. رشته فرنگی نیز میتواند یک جایگزین عالی برای شما باشد، زیرا فیبر کمی دارد و به راحتی قابل هضم است.
دستور العملهای دسر
گزینههای دسر معمولاً حاوی مقدار زیادی شکر هستند. مصرف زیاد قند ممکن است تعادل میکروبیوتای روده را مختل کند که میتواند در مدیریت علائم کولیت برای شما مشکلساز باشد. با این حال گزینههای جایگزین برای خوراکیهای شیرین وجود دارد:
- کلوچه و پنکیک: شما میتوانید کلوچه و پنکیک صبحانه را به عنوان یک گزینه دسر شیرین نیز مصرف کنید.
- ماست: ایده دسر دیگری برای شما است. برخی از ماستها حاوی پروبیوتیک هستند. پروبیوتیکها نوعی باکتری سالم هستند که برای روده مفید هستند. ماست پروبیوتیک ممکن است اثرات مغذی و مفیدی برای تعدیل سیستم ایمنی در افراد مبتلا به UC داشته باشد. همچنین شما میتوانید میوههایی مانند انواع توتها مانند زغال اخته یا انبه را به ماست اضافه کنید.
- کیک آرد نارگیل: برای اجتناب از مصرف قندهای تصفیه شده و آرد گندم، میتوانید با استفاده از آردهای جایگزین مانند آرد نارگیل کیک درست کنید. همچنین میتوانید از جایگزینهای بدون قند و روغن نارگیل استفاده کنید. این مواد خواص ضدالتهابی بیشتری را برای افراد مبتلا به کولیت ارائه میدهند.
دستور العملهای میان وعده
اگر شما نیز به کولیت اولسراتیو مبتلا هستید میتوانید میان وعدههای سالم را در بین وعدههای غذایی مصرف کنید تا به انرژی روزانه خود کمک کنید.
- تخم مرغ آبپز سفت: تخم مرغ آب پز سفت یک میان وعده سالم است که پروتئین و بسیاری از مواد مغذی دیگر را تامین میکند. بسیاری از افراد مبتلا به UC می توانند تخم مرغهای سفت را به خوبی تحمل کنند. تخم مرغ آب پز سفت را میتوان تا 7 روز در یخچال نگهداری کرد. برای اضافه کردن طعم و مزه نیز میتوانید از مقداری فلفل یا پودر چیلی، کمی خردل یا چند سبزی خرد شده استفاده کنید.
- میوهها: میوهها یک گزینه سالم پر از فیبر محلول هستند، بنابراین یک میان وعده عالی برای افراد مبتلا به UC هستند. فیبرهای محلول در سیب پوست کنده و مرکبات وجود دارد. برخی از میوهها سرشار از فادمپ هستند، نوعی کربوهیدرات که جذب کمی در روده کوچک دارند و میتواند علائم IBS را بدتر کند.
- آجیل: آجیل خواص ضد التهابی متعددی دارد و یکی دیگر از میان وعدههای راحت است. گزینههای زیادی برای انتخاب وجود دارد مانند بادام زمینی، گردو و … خوردن آجیل یا کره آجیل راهی آسان برای به دست آوردن پروتئین و چربیهای سالم است. آنها را میتوانید برای یک خوراکی ساده در کنار میوه مصرف کنید.
برنامههای غذایی مبتلایان به کولیت روده
هیچ رژیم غذایی یا برنامه غذایی واحدی وجود ندارد که علائم را برای هر فرد مبتلا به کولیت روده کاهش دهد. با این حال، داشتن دفترچه غذایی روش خوبی برای مدیریت این بیماری است. با نگهداشتن رکوردی از آنچه میخورید و زمان خوردن میتوانید غذاهای مشکلدار را شناسایی کرده و آنها را از رژیم غذایی خود حذف کنید. همچنین میتوانید برای کمک به ایجاد یک برنامه خاص مناسب برای خود با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
برنامه جایگزین در هنگام تشدید بیماری
در هنگام شعلهور شدن کولیت، معمولاً باید در مورد مصرف خود محتاطتر باشید تا علائم خود را به حداقل برسانید و تغذیه کافی دریافت کنید. شما همچنین باید از دستورالعملهای پزشک خود پیروی و به مصرف داروهای تجویز شده خود با دوز مناسب ادامه دهید.
در طول شعلهور شدن بیماری میتوانید غذاهای ضد التهابی زیر را مصرف کنید:
- میوهها: میوههای نرم که به راحتی هضم میشوند، مانند سس سیب، موز و تمشک
- سبزیجات: سبزیجات نرم پخته شده که به راحتی هضم میشوند، مانند کدو حلوایی و هویج
- غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا 3: غذاهای نرم یا آسیاب شده مانند ماهی چرب، دانه چیا، کره گردو، روغن بذر کتان، یا پودر دانه کتان
- پختن غذاهای غنی از فیبر یا ترکیب آنها با سوپ یا اسموتی میتواند به شم کمک کند تا آنها را بهتر تحمل کنید.
معمولاً در هنگام تشدید علائم به پروتئین نیاز بیشتری دارید. غذاهای غنی از پروتئین که باید امتحان کنید عبارتند از:
- تخم مرغ
- ماست یونانی
- جوجه
- بوقلمون
- توفو
- یک پزشک یا متخصص تغذیه ممکن است خوردن وعدههای غذایی کوچک و میان وعدههای مکرر در طول روز را به جای 3 وعده غذایی بزرگ توصیه کند.
- هیدراته ماندن نیز مهم است. بسته به علائم پزشک ممکن است افزایش مصرف مایعات را به شما توصیه کند.
- داشتن یک رژیم غذایی متنوع و غنی از مواد مغذی می تواند به شما کمک کند تا خطر کمبودهای تغذیهای را در طول عود بیماری کاهش دهید.
سخن آخر
بهترین رژیم غذایی برای کولیت روده در افراد مختلف متفاوت است . برخی از شما میتوانید برخی از غذاها را تحمل کنید که دیگران نمیتوانند. به غیر از مواردی که پزشک توصیه میکند، پیروی از یک رژیم غذایی بسیار محدود میتواند علائم کولیت روده را بدتر کند یا منجر به سایر اثرات نامطلوب سلامتی شود. شما باید قبل از شروع هر رژیم غذایی خاصی با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا مطمئن شوید که الگوی غذایی مناسبی را برای نیازهای فردی خود انتخاب کرده اید و علائم بیماری را به خوبی مدیریت کنید.
منبع
What to know about ulcerative colitis (UC) diet recipes
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.