تاثیر مثبت مصرف مکمل سیلیمارین در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور
تالاسمی ماژور یکی از شایعترین انواع ارثی کم خونی است. در این مقاله به تاثیر مثبت مصرف مکمل سیلیمارین در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور میپردازیم.
تالاسمی ماژور چیست و چگونه می توان آن را درمان نمود؟
تالاسمی ماژور (𝛽 –تالاسمی) یک بیماری ارثی مزمن با شیوع بالا در منطقه مدیترانه، خاورمیانه، شبه قاره هند و جنوب شرقی آسیا است. تاکنون حدود 230 جهش مختلف بر روی ژنهای مربوط به این بیماری (ژن𝛽-گلوبین) در سراسر جهان گزارش شده است. سنتز ناکارآمد گلبول قرمز در این بیماران به دلیل تولید نامتعادل زنجیرههای هموگلوبین باعث افزایش از بین رفتن گلبولهای قرمز و کم خونی میشود که با تزریق خون قابل بهبود است.
اگر چه تزریق مکرر خون میتواند یک درمان موثر باشد و عوارض بیماری و میزان مرگ و میر را کاهش دهد، اما منجر به تجمع آهن در کبد، قلب، مغز و اندامهای غدد درون ریز میشود. این امر باعث اختلال درعملکرد اندام میشود که در نهایت منجر به مرگ میشود.
مقادیر بالای آهن ممکن است در بیمارانی که آهن را از طریق جذب از روده دریافت میکنند و تزریق مکرر خون در آنها انجام نمیشود نیز رخ دهد. استرس اکسیداتیو، التهاب، ناراحتیهای کبدی، پوکی استخوان، نارسایی قلبی و کلیوی از علل اصلی عوارض ناشی از مقادیر بالای آهن در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور هستند. در دهه گذشته، فعالیتهای حفاظتی ترکیبات مختلف عصارههای گیاهی (فلاونوئیدها) مورد بررسی قرار گرفته است.
گیاه خار مریم با نام علمی Silybum marianum از دو هزار سال پیش تا کنون به طور گستردهای در طب سنتی اروپا به منظور درمان بیماریهای مختلف به خصوص اختلالات کبد، طحال و کیسه صفرا مورد استفاده قرار میگیرد. دانهها بخش فعال گیاه هستند. فلاونوئید اصلی موجود در گیاه خار مریم، سیلیمارین نام دارد که از مخلوطی از چهار فلاونولیگنان زیر تشکیل شده است:
- سیلیبینین (سیلیبین) (50%)
- سیلی کریستین (20%)
- سیلیدیانین (10٪)
- ایزوسیلیبین (5٪)
سیلیبین مهمترین جزء فعال زیستی ترکیب سیلیمارین است.
در مقاله پیش رو، خواص محافظتی سیلیمارین و ترکیبات آن در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور به منظور بررسی کاربردهای بالینی این عصاره گیاهی جهت محافظت در برابر آسیبهای ناشی از مقادیر بالای آهن بررسی شدهاست.
اثرات آنتی اکسیدانی سیلیمارین
سمیت ناشی از آهن در تالاسمی ماژور اصلیترین علت استرس اکسیداتیو است. استرس اکسیداتیو مرتبط با تشکیل گونههای فعال اکسیژن (ROS) نقش مهمی در ایجاد التهاب، کاهش سطح آنتیاکسیدانهای پلاسما، کاهش گلوتاتیون گلبول قرمز، افزایش پراکسیداسیون لیپیدی غشاهای گلبول قرمز و سرکوب سیستم ایمنی در این بیماران دارد.
چندین مطالعه نشان داده است که سیلیمارین عدم تعادل بین زندهماندن و مرگ سلولی را تنظیم میکند. مکانیسم این فرآیند از طریق تداخل با تولید پروتئینهای تنظیمکنندهی چرخه سلولی و جلوگیری از تولید پروتئینهای دخیل در مرگ سلولی میباشد. سیلیمارین با افزایش آنزیمهای آنتیاکسیدانی مانند گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از گونههای فعال اکسیژن، محافظت میکند.
اثرات شلاته کنندگی سیلیمارین
برخی از کارآزماییهای بالینی گزارش کردهاند که سیلیمارین و سیلیبین ممکن است بهعنوان عوامل شلاته کننده آهن در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور عمل کنند. این مطالعات استدلال کردند که درمان با سیلیمارین و سیلیبین منجر به کاهش ذخایر آهن بدن و کاهش سطح فریتین سرم میشود.
محافظت از کبد با مصرف مکمل سیلیمارین
مقادیر بالای آهن میتواند بافتهای مختلف از جمله کبد را در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور تحت تاثیر قرار دهد. آسیب کبدی و هپاتیت مزمن B و C از مشکلات پزشکی جدی در بیماران وابسته به تزریق خون هستند.
سیلیمارین به طور گسترده به عنوان یک محافظ کبد استفاده شده است. نتایج مطالعات نشان میدهد که سیلیمارین دارای اثرات ضد ویروسی و محافظتی کبدی است و ممکن است به عنوان یک مکمل در درمان بیماران تالاسمی ماژور مبتلا به هپاتیت مفید باشد.
اثرات تعدیل کننده ایمنی و ضد التهابی سیلیمارین
چندین ناهنجاری ایمنی در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور وابسته به تزریق خون وجود دارد. اثرات تعدیل کننده ایمنی و ضد التهابی سیلیبینین در برخی مطالعات نشان داده شده است. سیلیبینین تولید فاکتور التهابی (TNF-𝛼) را مهار میکند، رشد ماست سلها را سرکوب میکند و بیان سیتوکینهای پیش التهابی را کاهش میدهد.
بنابراین، سیلیمارین به عنوان یک داروی گیاهی تعدیلکننده ایمنی موثر در مدیریت بیماران تالاسمی ماژور به دلیل فعالیتهای آنتیاکسیدانی، محافظ سلولی و شلاته کننده آهن، پیشنهاد میشود.
اثرات محافظت از استخوان سیلیمارین
پوکی استخوان یک بیماری متابولیک مرتبط با استخوان است که با تراکم استخوان کم و افزایش شکنندگی و شکستگی استخوان مشخص میشود. بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور مستعد ابتلا به استئوپنی (کاهش تراکم استخوان) و پوکی استخوان هستند. مکانیسم پوکی استخوان در این بیماران چند عاملی است.
رسوب آهن در اندامهای درون ریز به دنبال تزریق چندگانه منجر به اختلال در ترشح هورمون رشد، کم کاری تیروئید، کم کاری پاراتیروئید، کمبود استروئیدهای غدد جنسی و کمبود ویتامین D میشود که به نقص در دستیابی به تراکم استخوان مناسب کمک میکند.
مطالعات نشان داده است که سیلیمارین یک تعدیل کننده انتخابی گیرنده استروژن است که این گیرنده در تنظیم بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی پیچیده در انسان نقش دارند. تعدیل این گیرندهها در حال حاضر برای درمان و پیشگیری از پوکی استخوان در نظر گرفته میشود.
اثرات محافظتی قلب با مصرف سیلیمارین
عوارض قلبی مانند کاردیومیوپاتی و نارسایی قلبی ثانویه ناشی از مقادیر زیاد آهن همچنان علت اصلی مرگ و میر در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور هستند. خاصیت آنتیاکسیدانی قوی و اثرات ضدالتهابی سیلیمارین میتواند از سلولهای قلبی محافظت کند.
اثرات حفاظتی کلیه با مصرف سیلیمارین
اختلال عملکرد کلیه در نتیجه رسوب آهن بافتی یکی از مشکلات اصلی در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور است. چند تحقیق نشان داده است که سیلیمارین میتواند از کلیه در برابر مسمومیت ناشی از آهن در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور، دیابت و یا سرطانی پس از شیمی درمانی، محافظت کند.
تاثیر مثبت مصرف مکمل سیلیمارین در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور
تالاسمی ماژور یکی از شایعترین انواع همولیتیک ارثی کم خونی است که در نتیجه فقدان یا کاهش سنتز زنجیرههای گلوبین هموگلوبین ایجاد میشود. این نقص منجر به لیز گلبولهای قرمز و کمخونی مزمن میشود که میتوان آن را با تزریق خون و شلاته کردن آهن درمان کرد.
بدون درمان شلاته کردن آهن، مقادیر زیاد آهن عوارض زیادی در بیماران ایجاد میکند. سیلیمارین یک ترکیب جدا شده از گیاه خار مریم است که به عنوان یک افزودنی ایمن و دارویی بدون عوارض معرفی میشود. سیلیمارین درکنترل عوارض ناشی از مقادیر زیاد آهن در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور موثر است.
مکمل لیورشیلد علاوه بر سیلیمارین، دارای کورکومین و کنگر فرنگی میباشد که علاوه برداشتن خاصییت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی، با شلانه کردن آهن میتوانند باعث تعدیل میزان آهن مازاد خون در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور گردند.
منبع
قوانین ارسال دیدگاه در سایت.