آیا یائسگی باعث کمردرد می شود؟

در مقالات قبلی از سری جدید مقالات مجله‌ی علمی سمانیک به موضوع یائسگی و علائم آن، افسردگی یائسگی و درمان‌های خانگی برای بهبود علائم یائسگی پرداختیم. در این مقاله قصد داریم درباره‌ی ارتباط بین یائسگی و کمردرد مطالبی را ارائه کنیم.

همان‌طور که می‌دانید علائم یائسگی که شامل مواردی مانند گرگرفتگی، نوسانات خلق و خو، مشکلات خواب، تغییر در میل جنسی و تعدادی دیگر از علائم است، به‌دلیل تغییر در تعادل هورمونی و کاهش سطح هورمون استروژن رخ می‌دهد. علاوه بر این موارد کاهش سطح استروژن می‌تواند سطح ویتامین D بدن را نیز کاهش دهد که اگر به این مسئله توجه نشود، می‌تواند مشکل‌آفرین باشد.

نتایج یک بررسی که در سال 2020 ارتباط بین یائسگی و کمردرد را بررسی کرده بود، مشخص کرد که کمبود ویتامین D  با افزایش شدت کمردرد و بیماری‌های تحلیل‌برنده‌ی دیسک‌های کمر در زنان یائسه مرتبط است. در ادامه مطالب بیشتری پیرامون این موضوع ارائه می‌شود. با ما همراه باشید.

کاهش سطح هورمون استروژن باعث تغییرات مختلفی در بدن در دوران یائسگی می‌شود. یکی از این موارد کاهش میزان ویتامین D در بدن است که بررسی‌ها نشان می‌دهد با وقوع کمردرد و بیماری‌های تحلیل برنده‌ی دیسک در زنان یائسه ارتباط مستقیمی دارد.

بیماری تخریب دیسک کمر

همان‌طور که می‌دانید بین مهره‌های ستون فقرات دیسک‌هایی فیبری وجود دارد که به عنوان ضربه‌گیر ایفای نقش می‌کنند. این دیسک‌ها همچنین از مهره‌ها حمایت می‌کنند، باعث ثبات آن‌ها می‌شوند و امکان حرکات آزادانه و بدون درد را فراهم می‌کنند. داشتن ستون فقراتی سالم، اهمیت زیادی در وضعیت کلی سلامت بدن افراد دارد.

با گذشت زمان، این دیسک‌ها شروع به خشک شدن می‌کنند و مقداری از انعطاف‌پذیری و قابلیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند. خشک شدن دیسک‌ها یک اتفاق و فرآیند طبیعی است که با افزایش سن اتفاق می‌افتد و باید بدانید که همیشه منجر به ایجاد علائم نمی‌شود. به مرور زمان دیسک‌ها نازک‌تر می‌شوند و کمتر قادر به جذب شوک‌های وارد شده خواهند بود که منجر به احساس درد و سفتی و سخت شدن حرکات می‌شود. به این‌گونه از دست دادن خاصیت ارتجاعی و نازک شدن دیسک‌ها، بیماری تخریب دیسک گفته می‌شود.

وقتی شخصی به این بیماری دچار می‌شود، گاهی اوقات بدن تلاش می‌کند با تولید استخوان در ناحیه‌ی مورد نظر آسیب وارده را جبران کند. این توده‌های استخوانی که خارهای استخوانی یا استئوفیت نامیده می‌شوند، می‌توانند باعث تنگی کانال نخاعی بشوند. تنگی کانال می‌تواند به ریشه‌های عصبی که از نخاع منشعب می‌شوند فشار وارد کند. علائم این فشردگی ممکن است به‌صورت احساس سوزن سوزن شدن، اسپاسم عضلانی، کاهش حس لامسه، احساس ضعف و درد در کمر بروز کند یا حتی می‌تواند به بازوها یا پاها نیز زبانه بکشد.

ویتامین D چیست و چه تاثیری بر سلامت استخوان دارد؟

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که عملکردهای متعددی در بدن دارد. ویتامین D پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید توسط بدن تولید می‌شود و همچنین می‌توان با مصرف برخی غذاها و مکمل‌ها دریافت کرد. یکی از عملکردهای اصلی ویتامین D حمایت از سلامت استخوان‌ها است. بدن برای جذب کلسیم و فسفر به ویتامین D نیاز دارد که هر دو برای تولید استخوان ضروری هستند. کلسیم در استخوان‌ها ذخیره می‌شود. هنگامی که بدن دچار کمبود کلسیم است، استخوان را تجزیه می‌کند تا کلسیم را به جریان خون وارد کند. بدون وجود ویتامین D کافی، بدن قادر به جذب کلسیم لازم برای جلوگیری از تجزیه استخوان‌ها نیست.

کمبود ویتامین D در سنین پایین می‌تواند منجر به کاهش تراکم استخوان و بیماری‌هایی مانند راشیتیسم، استئوپنی و پوکی استخوان شود. پوکی استخوان وضعیتی است که در آن استخوان به تدریج ضعیف می‌شود و راحت‌تر می‌شکند. مهره‌های کمری در اثر پوکی استخوان دچار شکستگی‌های ناشی از فشار می‌شوند. در واقع در این حالت مهره‌ها ترک می‌خورند زیرا بافت استخوانی دیگر آنقدر قوی نیست که بتواند وزن بدن را تحمل کند و با جاذبه مقابله کند. در جدول زیر تاثیرات این ویتامین در بدن گردآوری شده است.

استروژن چگونه بر سلامت استخوان و ستون فقرات تأثیر می‌گذارد؟

استروژن در سلامت استخوان‌های مردان و زنان نقش دارد. این هورمون فعالیت استئوبلاست‌ها را که سلول‌هایی در بدن هستند که استخوان تولید می‌کنند، افزایش می‌دهد. استروژن به کاهش سرعت تجزیه استخوان‌ها کمک می‌کند و رشد استخوان‌ها را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، کاهش سطح استروژن در طول زمان سلامت استخوان‌ها را به خطر می‌اندازد. افراد مبتلا به عدم تعادل هورمونی مزمن و زنان یائسه اغلب تحت تأثیر بیماری‌های استخوانی مانند پوکی استخوان و استئوپنی (پیش‌ساز پوکی استخوان) هستند. مطالعات نشان می‌دهد که خطر ابتلا به پوکی استخوان در زنان یائسه بیشتر است. سطوح پایین استروژن منجر به از دست دادن تراکم استخوان در طول زمان می‌شود.

استروژن همچنین به حفظ بافت‌های حاوی کلاژن که در دیسک‌های بین مهره‌ای یافت می‌شود کمک می‌کند. تحقیقات انجام شده، سطوح پایین‌تر استروژن را که به دنبال یائسگی ایجاد می‌شود، با انحطاط شدید دیسک کمر و افزایش کمردرد در زنان در مقایسه با مردان هم سن مرتبط دانسته‌اند.

ویتامین D چگونه بر دیسک‌ها تأثیر می‌گذارد؟

نتایج یک مطالعه در سال 2020 مشخص کرد بین افزایش کمردرد در زنان یائسه و کمبود شدید ویتامین D رابطه‌ی مستقیمی وجود دارد. استفاده از مکمل‌های ویتامین D برای جبران کمبود این ویتامین، می‌تواند به کاهش کمردرد و افزایش میزان سلامت استخوان‌ها کمک کند.

مطالعات همچنین نشان می‌دهند که زنان یائسه به شکل ویژه در معرض کمبود ویتامین D هستند. ویتامین D و مکمل کلسیم را می‌توان به‌صورت ترکیبی برای درمان پوکی استخوان و کمردرد ناشی از بیماری تخریب دیسک استفاده کرد. در واقع با متوقف کردن تحلیل استخوان و تقویت بافت استخوانی می‌توان کمردرد را در طول زمان کاهش داد.

کمردردهای ناشی از تخریب در اکثر افراد بالای 65 سال مشاهده می‌شود. همچنین شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان نیز از مشکلاتی است که تعدادی از افراد در این سنین با آن مواجه می‌شوند. متخصصان توصیخ می‌کنند با ورزش مناسب، استفاده از مکمل‌های مورد تایید پزشک و داشتن یک رژیم غذایی متعادل خطراتی که ممکن است پیش بیایند را به حداقل برسانیم.

سخن پایانی

در پاسخ به این سوال که آیا یائسگی می‌تواند باعث بروز کمردرد شود باید گفت که بله!. در دوران یائسگی میزان ویتامین D بدن کاهش می‌یابد و این مسئله باعث بروز مشکلاتی برای بدن می‌شود که یکی از آن‌ها ایجاد کمردرد است. همان‌طور که به آن اشاره شد در دوران یائسگی تعادل هورمونی بدن تغییر می‌کند و کاهش میزان هورمون استروژن باعث تغییرات مختلفی در بدن از جمله تغییر متابولیسم استخوان‌ها و کاهش تراکم آن‌ها در طول زمان و ایجاد کمردرد می‌شود.

استفاده از ویتامین و مکمل‌های مناسب، ورزش و داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم نقش مهمی در افزایش کیفیت زندگی در این دوران و کاهش میزان کمردرد دارد. توصیه می‌شود افراد در این سن پیش از مصرف هرگونه مکمل، ابتدا با پزشک مشورت کنند و بعد از اطلاع از وضعیت بدنی و با تجویز پزشک هرگونه دارو، مکمل یا ویتامینی را مصرف نمایند.

منبع

Menopause and Back Pain: What’s the Link?